سازمان ملل متحد تخمین زده است که ۱۰ میلیون انسان در سراسر جهان از حق تابعیت بی‌بهره مانده‌اند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل کمپینی برای حقوق انسان‌های بدون تابعیت به راه انداخته است. قرار است این کمپین ۱۰ سال ادامه داشته باشد.

آنتونیو گوترس در نشست خبری کمپین اشخاص بدون حق تابعیت
آنتونیو گوترس در نشست خبری کمپین اشخاص بدون حق تابعیت

آنتونیو گوترس در نشست خبری کمپین اشخاص بدون حق تابعیت که در ژنو برگزار شد، گفت: «هر ۱۰ دقیقه یک بار در جایی در جهان کودکی به دنیا می‌آید که از حق تابعیت برخوردار نیست. انسان‌های بدون تابعیت مثل این است که وجود ندارند. آن‌ها از هیچ حقی برخوردار نیستند.»

در ماده ۱۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر بر حق تابعیت تأکید شده است. بر اساس این ماده هر انسانی می‌بایست از حق تابعیت بهره‌مند باشد و هیچ‌کس نیز نمی‌تواند حق تابعیت فردی را از او سلب کند.

علاوه بر اعلامیه جهانی حقوق بشر، کشورهای جامعه جهانی در سال ۱۹۶۱ پیمان‌نامه‌ای را امضا کردند که بر مبنای آن می‌بایست همه انسان‌ها در سراسر جهان از حق تابعیت برخوردار شوند. با این‌حال ۵۳ سال پس از به تصویب رسیدن این پیمان‌نامه هنوز انسان‌های بسیاری در سراسر جهان از حق تابعیت برخوردار نیستند.

آنتونیو گوترس و ۲۰ شخصیت برجسته جهان بیانیه‌ای در جهت احقاق حق تابعیت اشخاص انتشار داده‌اند. آن‌ها در فرازی از این بیانیه در ضرورت حق تابعیت نوشته‌اند: «بی‌بهره ماندن از حق تابعیت به این معناست که فرد از حق آموزش و از حق درمان و همچنین از حق کار و حق سفر و حق تحصیل نیز برخوردار نباشد. طبقه‌بندی یک فرد به عنوان یک فرد بی‌ملیت یک عمل غیر انسانی‌ است.»

ویدئو:  ۱۰ میلیون انسان در سراسر جهان بدون حق تابعیت


دزموند توتو از فعالان صلح و رهبران جنبش ضد آپارتاید آفریقای جنوبی که در سال ۱۹۸۴ برنده جایزه نوبل صلح شد، یکی از امضاکنندگان این نامه است.

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اکنون قصد دارد تا سال ۲۰۲۴ مشکل تابعیت بیش از ۱۰ میلیون انسان در سراسر جهان را از میان بردارد. برای این منظور در نخستین گام در شبکه‌های اجتماعی کمپینی به راه انداخته است. ( I belong) هدف سازمان ملل از این کمپین این است که دولت‌ها به ضرورت تغییر قوانین تابعیت پی ببرند. از سوی دیگر با توجه به جنگ‌های منطقه‌ای، به ویژه در خاورمیانه این احتمال وجود دارد که آوارگان جنگ‌زده و پناهجویان از حق تابعیت بی‌بهره بمانند. سازمان ملل می‌خواهد با این بحران هم مقابله کند.

سازمان ملل از آلبرت انیشتن، فیزیکدان آلمانی مثال می‌آورد که در سال ۱۸۹۶ تابعیت آلمان را از دست داد، اما در سال ۱۹۰۱ تابعیت سوئیس را به دست آورد. مسلمانان میانمار، بسیاری از مهاجران افغانستانی در ایران و بسیاری از پناهجویان آفریقایی و سوری از حق تابعیت بی‌بهره مانده‌اند.

در ماه نوامبر ۲۰۱۲، هیأت وزیران ایران با صدور مصوبه‌ای به دولت اجازه داد تا پایان سال ۲۰۱۵، ۶/۱ میلیون خارجی را «که به طور غیر قانونی در ایران سکونت دارند»، از کشور اخراج کند. این مصوبه به وزارت کشور همچنین دستور می‏‌دهد بازگشت داوطلبانه ۲۰۰ هزار افغان دیگر را که قانوناً پناهنده محسوب می‌شوند، تسهیل کند و نیز جواز پناهندگی ۷۰۰ هزار افغان دیگر را هم باطل کند.

گالری عکس: چند پوستر سازمان ملل برای کمپین حق تابعیت

[metaslider id=185895]