محصول گوجه‌فرنگی استان‌های جنوبی ایران به دلیل سوء مدیریت و تولید مازاد بر مصرف، به‌شدت کاهش قیمت یافته و محصولات روی دست کشاورزان مانده است. کشاورزان که هزینه برداشت این گوجه‌ها هم برای‌شان ضرر است، اکنون گوجه‌ها را کنار جاده‌ها ریخته‌اند تا زیر چرخ خودروها له شوند.
به گزارش ایلنا، برداشت گوجه و پرداخت هزینه حمل به بازار در هرمزگان دیگر به‌صرفه نیست و کشاورزان محصول یک سال زحمت خود را به دور ریخته‌اند.
وزارت جهاد کشاورزی در سطح کشوری و استانی مسئول برنامه‌ریزی کلان در صنعت کشاورزی است و در شرح وظایفش آمده است که باید سیاست‌های راهبردی برای برنامه‌ریزی تولید را با توجه به نیاز بازار مصرف به فرآورده‌های کشاورزی، مشخص کند. این نهاد باید سیاست‌های کلان خود در سطح کشوری و استانی را به دست‌اندرکاران صنعت کشاورزی اطلاع دهد.
وزارت جهاد کشاورزی ایران اما در حال حاضر تنها کمکی که به کشاورزان استان‌های جنوبی ایران از جمله هرمزگان، بوشهر و فارس کرده است این است که برای حمایت از کشاورزان طرح توافقی خرید محصولات کشاورزی‌ای که به فروش نمی‌روند را اجرا کرده تا از ضرر کشاورزان جلوگیری شود.
اتحادیه مرکزی تعاونی و تولید کشور به دستور وزارت کشاورزی موظف به خرید گوجه‌فرنگی کشاورزان است. اما هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی را دولت ۲۰۰۰ ریال خریداری میکند که این قیمت حتی هزینه‌های کشاورزان برای خاک، آب، سم، کود، نگهداری و برداشت را هم تأمین نمی‌کند.
ایلنا نوشته است درحال حاضر دستمزد روزانه برداشت محصول گوجه‌فرنگی از سطح مزارع کشاورزی هرمزگان برای مردان کارگر ۳۵۰ هزار ریال وبرای زنان کارگر ۲۵۰ هزار ریال است. هر کارگر به طور متوسط روزی ۲۰ تا ۳۰ جعبه گوجه‌فرنگی هشت تا ۱۰ کیلویی میتواند برداشت کند.
کارخانه‌های رُب‌سازی و بحران گوجه‌هایی که فاسد شده‌اند
محمد میررضوی، دبیر سندیکای صنایع کنسروسازی ایران در اواخر اسفند ماه ۱۳۹۳ هشدار داده بود که ظرفیت کارخانه‌های تولید رب گوجه‌فرنگی در ایران محدود است، این کارخانه‌ها زمان محدودی خط تولیدشان فعال است، گوجه‌کاران امسال تولید زیادی داشته‌اند و کارخانه‌ها قابلیت پذیرش این میزان گوجه‌فرنگی را نخواهند داشت.
میررضوی در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گفته بود که در آغاز بهار گوجه‌کارهای مناطق جنوبی ایران با توجه به شرایط مناسب هوا و بارندگی زیاد، با مازاد تولید گوجه‌فرنگی مواجه شده‌اند. به گفته دبیر سندیکای صنایع کنسروسازی «کارخانه‌ها پیش‌بینی چنین شرایطی را نمی‌کردند و با توجه به ظرفیت محدود، آماده پذیرش این میزان گوجه‌فرنگی نبودند.»
در مورد محصولاتی که دولت خریداری کرده، کرایه حمل محصول از مزرعه به بازار مصرف قرار بوده به عهده تعاون روستایی باشد. کامیون‌هایی حامل، محصول گوجه‌فرنگی را به مراکز فرآوری گوجه‌فرنگی در استان‌های دیگر ایران (بیشتر استان فارس) می‌برند. از آنجا که ظرفیت کارخانه‌های رب‌سازی اشباع شده، این کامیون‌ها اکنون در راه صف کشیده‌اند و گوجه‌ها در حال فاسدشدن هستند.
۵۰ درصد رب تولید شده در ایران معمولاً به کشورهای آسیای میانه، خلیج فارس، عراق، افغانستان و بخشی از اروپا صادر میشود. رب گوجه از محصولات صادراتی‌ای است که سود زیادی برای بازار صنعت کشاورزی ایران دارد اما سوء مدیریت وزارت کشاورزی منجر شده که کشاورزان متضرر شوند و صنعت رب‌سازی هم سودی که می‌توانسته، نبرده است.
از برداشت محصول امسال حدود ۱۷۰ هزار تن رب گوجه‌فرنگی تولید و نیمی از آن صادر شد و این میزان می‌توانسته بسیار بیشتر از این باشد.
به گفته دبیر سندیکای صنایع کنسروسازی ایران قیمت هر قوطی رب گوجه فرنگی مرغوب حدود ۴۷۰۰ تومان در وزن ۸۲۰ گرم است.
کشاورزان گوجه‌ها را به جاده‌ها ریخته‌اند
قیمت هر جعبه یا همان صندوق خالی، ۲۵ هزار ریال است و اکنون با کاهش بهای گوجه در بازار برای کشاورز حتی پرکردن جعبه‌ها هم مقرون‌به‌صرفه نیست.
به گفته ایلنا، در تعطیلات نوروز ۱۳۹۴، در روستاهای جنوب ایران گوجه‌فرنگی‌ها در صندوق‌ها پرشده و کنار جاده گذاشته شدند تا مردم فقط پول همان صندوق یعنی ۲۵ هزار ریال را بدهند و گوجه را رایگان ببرند ولی کسی استقبال نمی‌کرد.
کشاورزان که هزینه‌های سم، کود، آب، برق و دستمزد کارگران را تا لحظه برداشت متقبل شده‌اند، از این رو تصمیم گرفته‌اند که محصولات را حتی برداشت نکنند و به طور کامل به دور بریزند.
کشاورزان استان‌های جنوبی ایران، به دلیل گرمای هوا در این مناطق گوجه را زودتر از بقیه ایران می‌کارند و چون وزارت کشاورزی وظایفش را برای افزایش بهره‌وری و کاهش ضایعات کشاورزی درست انجام نداده، بسیاری از کشاورزان مناطق جنوبی ایران امسال محصول گوجه‌فرنگی کاشته بودند.
در کنار این بی‌برنامگی در سطح وزارت کشاورزی، واحدهای فرآوری و تبدیل و تولید رب گوجه‌فرنگی در هرمزگان دایر نشده و گوجه باید به استان‌های دیگر از جمله فارس منتقل شود.
استان هرمزگان دارای چهار قطب مهم کشاورزی شامل بندرعباس، میناب، رودان و حاجی‌آباد با ظرفیت بیش از ۱۵۰ هزار هکتار و تولید دو میلیون تن محصول کشاورزی است که عمده این کشاورزان در کنار سایر محصولات، پیاز و گوجه فرنگی می‌کارند.
ما مدعی نظم نوین جهانی بوده و هستیم .
یادتان رفته ؟
بهنام / 07 April 2015
با سلام
من از انتخاب این متن و ربط آن به عدم مدیریت دولت در کشاورزی انتقاد دارم. واقعیت این است که در هیچ کجای دنیا پولت برای کشت نوع محصول به کشاورز دیکته نمی کند. این خود کشاورز است که باید تصمیم بگیرد چه محصولی بکارد تا به سود دهی برسد. گزارش انتقادی شما عین این می ماند که تاجری محصولی تولید کند و نتواند فروش کند سپس دولت را در عدم فروش خود مقصر بداند.
واقعیت این است که همه صنایع ایران از عدم حرفه ای بودن رنج می برد. و هیچ فردی نسبت به شغل و حرفه ای که دارد تخصص و دانش لازم را ندارد.
ما در هر بازاری عرضه و تقاضا داریم. هر فردی می خواهد هر محصولی یا خدمتی را عرضه کند باید نسبت به بازار هدف و نوع مشتریان و نحوه عرضه تحقیق کند و الا نتیجه عین مشکل فوق می شود. بهتر است بجای سطحی نگری به عیب های خودمان نگاه کنیم و از این مورد برای آینده عبرت بگیریم نه اینکه مسایل را به موارد عیر معقول نسبت داده و اشتباه خود را گردن دیگران اندازیم.
farzan / 08 April 2015
در مورد محصول اضافه بر مصرف داخلی در همه جای دنیا دولت می کوشد با بهبود شرایط دیپلماتیک راه را بر صادرات و دریافت پول محصول صادر شده باز کند . حکومت در ایران بار گرانی است که مدام به تولید کنندگانی که در شرایط نابرابر در حال شنا هستند می گوید بگذارید دستتان را بگیریم . یکی از اینان بدرستی پاسخ داده بود لازم نیست دست ما را بگیرید پایمان را رها کنید .
شاهد / 08 April 2015
کسی نباید انتظار داشته باشد هزاران کشاورز پراکنده و بدون سازمان در مورد اینکه کدامیک چه محصولی و به چه مقدار بکارد که هم نیاز بازار تامین شود و هم انها به سود مناسب برسند. اینکار به یک سازمان و مدیریت جامع و فراگیر و مورد وثوق نیاز دارد که میتواند وزارت کشاورزی و جهاد سازندگی باشدو یا اتحادیهای شهر و روستا وغیره باشد. وقتی یک کشاورز بدون هماهنگی با سایر کشاورزان تصمیم به کشت محصول میکند به قیمت محصولات کشاورزی در سال قبل نگاه میکند و محصولی کشت میکند که قیمت ان در سال قبل بالاتر بوده. لذا میبینیم امسال همه گوجه فرنگی کاشته اند چون قیمت این محصول در سال قبل خیلی بالا بود. ما شاهد هستیم هر سال کشاورزان همه با هم یک محصول کشت میکنند بطوری که تولید ان محصول خیلی بیش از نیاز بازار میشود و قیمت ان محصول مفت میشود ولی در همان حال سایر محصولات در بازار نایاب میشود. این اتفاق هر سال در حال تکرار شدن است.یک سال برای پیاز یک سال برای سیب زمینی و یک سال برای گوجه فرنگی. به نظر باید برای کشت محصولات کشاورزی سهمیه معین کرد تا هر سال عده ای از کشاورزان پیاز بکارند عده ای گوجه عده ای سیب زمینی و غیره. در مورد محصولات کشاورزی که باید در کارخانجات فراوری شوند مثل چغندر مدیریت پیچیده تر است. شاید بشود شروع کشت محصول را با فاصله انجام داد تا محصول زمین با هم نرسند و کارخانه فرصت فراوری انها را پیدا کنند و یا در زمین های مختلف از واریته های زود رس و دیر رس کشت شود. بهر همه اینها به یک مدیریت جامع کارامد و مورد وثوق نیاز دارد.
مسعود / 09 April 2015
دقیقا همین جوری که گفتید هست.از اردیبهشت پارسال گوجه هیچ بازاری ندارد.گوجه میناب-کازرون-مرودشت-کهورستان هرمزگان-بستک لارستان-… همه و همه در طول یکسال گذشته بسیار ضرر ده بوده است.من تولید جعبه گوجه دارم الان 4ماه هست که تعطیل کردم چون هیچ مشتری ندارم.
سامان / 06 May 2015