نژادپرستی و تبعیض نژادی در آمریکا غیر قانونی است. اما در باطن این جامعه نژادپرستی ای وجود دارد که از تاریخ و موانع نهادی و ساختاری تغذیه می‌کند. اگر چه نظام آموزشی، نظام کیفری، و نابرابرهای عمیق و باورناکردنی اقتصادی از پیش شواهد کافی برای نژادپرستی نهادینه شده در اختیار می‌گذاردند ولی انتخابات ریاست جمهوری کنونی به خوبی این واقعیت را آشکار ساخته است.

Trump Cruz

چرا فقط به ترامپ حمله می‌کنید؟

مواضع نژادپرستانه دونالد ترامپ واکنش‌های شدیدی برانگیخته است. به عنوان نمونه، به واکنش‌های شخصیت‌های سیاسی، مذهبی، ادبی و هنری جهان بنگرید:

• دو رئیس جمهور پیشین مکزیک ترامپ را نژادپرست خوانده و او را با هیتلر مقایسه کرده‌اند.
• اوباما خطاب به ترامپ گفت: «شاید لازم باشد که نژادپرستان یک کارت شناسایی‌ ویژه داشته باشند.»
• پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، ضمن حمله به ترامپ گفت: «فردی که به جای پل کشیدن، تنها به فکر ساختن دیوار است، هر کجا که باشد مسیحی نیست.»
• ماریو بارگاس یوسا- برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۰- ترامپ را دلقک نژاد پرست عوام‌فریب نامید.
• جرج کلونی درباره ترامپ گفت: «او فرصت‌طلب و یک فاشیست است؛ یک فاشیست بیگانه‌هراس.»
• جی.کی رولینگ نویسنده و خالق هری پاتر در حساب توئیتر خود ترامپ را از ولدمورت شخصیت منفی این رمان نیز بدتر به شمار آورده است.

اما برخلاف این سخنان، و اعلام خطر تعداد بی شمار دیگری از شخصیت‌های برجسته جهانی، ترامپ همچنان با ۷۳۹ نماینده نامزد پیشتاز جمهوری خواهان است و پس از او کروز با ۴۶۵ نماینده قرار دارد که او هم در بیگانه‌هراسی دست کمی از ترامپ ندارد.

akbar-ganji
اکبر گنجی

تد کروز در مصاحبه با فاکس نیوز درباره اخراج ۱۲ میلیون مهاجر گفت: «قانون فدرال ایجاب می‌کند همه کسانی که به طور غیرقانونی در اینجا زندگی می‌کنند، از کشور اخراج شوند… بهتر است بدانید که هم دونالد ترامپ و هم مارکو روبیو به ۱۲ میلیون (مهاجر غیرقانونی که در کشور حضور دارند) اجازه خواهند داد که تبعه آمریکا شوند، اما من این کار را نخواهم کرد.»

آرایی که به نام این دو ریخته می‌شود چه معنایی دارد؟ برخی حملات خود را به نامزدها و رهبران حزب جمهوریخواه معطوف کرده‌اند که طی چند دهه این حزب را به اینجا رسانده‌اند. این نقدها نامربوط نیستند، اما به ریشه‌ها نمی‌پردازند.

این گروه به این واقعیت توجه نمی‌کنند که در اعماق جامعه آمریکا نژادپرستی نهادینه شده‌ای وجود دارد که مانند آتش زیر خاکستر است. سخنان ترامپ و کروز بادی است که خاکستر را کنار زده و آتش را شعله‌ور ساخته است. اگر به این مسئله ریشه‌ای توجه نشود، و علل و دلایل آن ریشه یابی، نقد و محکوم نگردد، با محکوم کردن ترامپ و کروز مسئله حل نخواهد شد.

نمونه سیاه‌پوستان

وقتی سیاه‌پوستان به وسیله پلیس‌های سفید پوست به قتل می‌رسیدند و دادگاه‌ها پلیس‌ها را تبرئه می‌کردند، تظاهرات عمومی در سراسر آمریکا توسط سیاه‌پوستان به راه افتاد. سه مقام بلند پایه آمریکا واقعیت‌های تلخی را بازگو کردند:

باراک اوباما در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۳ گفت : «مردان سیاه‌پوست کمی در آمریکا هستند که تجربه نکرده باشند وقتی از خیابان رد می‌شوند، صدای کلیک قفل در خودروها بلند می‌شود. یا وقتی سوار آسانسور می‌شوند، اگر زنی در آسانسور باشد، کیف دستی خود را محکم می‌چسبد و نفسش را حبس می‌کند تا وقتی که بتواند از آن آسانسور فرار کند.»

اریک هولدر- دادستان کل وقت آمریکا- گفت: «من توسط پلیس در واشنگتن متوقف شدم، چون در حال دویدن بودم که به یک فیلم سینمأیی برسم، و من در آن زمان یک دادستان دولت فدرال بودم.» هولدر افزود که برای پسر خود در مواجهه با پلیس نگران است، چون او سیاه پوست است. او گفت: «پدر من نیز با من صحبت کرد که چگونه من به عنوان یک مرد سیاه پوست با پلیس باید برخورد کنم.»

بیل دی بلازیو، شهردار نیویورک، گفت: «در بسیاری از جوانان ما ترس وجود دارد. خود من به خاطر آن سال‌ها نگران بوده‌ام. [از خود می‌پرسم] آیا دانته [پسرم] در امنیت است؟ خانواده‌های بسیاری در این شهر وجود دارند که همین احساس را دارند. آنها می‌خواهند از همان کسانی که باید آنها را محافظت کند در امان باشند.»

مطابق آمار سال ۲۰۱۳، ۱۳.۲ در صد جمعیت آمریکا سیاه‌پوست هستند. مطابق آمارها، در صد بیکاری در میان سیاه‌پوستان بیشتر از دو برابر درصد بیکاری در میان سفیدپوستان در آمریکا است. به عنوان مثال، در ماه اوت درصد بیکاری سفیدپوستان ۵.۳ در صد و در میان سیاه‌پوستان ۱۱.۴ در صد بود. وضعیت جوانان، ۱۶ تا ۲۴ ساله، نیز همین طور است. در تابستان ۲۰۱۴، ۱۲.۲ در صد جوانان سفیدپوست و ۲۴.۸ در صد جوانان سیاه‌پوست بیکار بودند.

ساختارهای اجتماعی تبعیض‌آمیز- از جمله شکاف طبقاتی باور ناکردنی میان بالایی و پائینی‌ها- سیاه‌پوستان را به فلاکت اجتماعی می‌اندازد. به عنوان نمونه، در حالی که سیاه‌پوستان فقط کمی‌ بیشتر از ۱۳ در صد جمعیت آمریکا را تشکیل می‌دهند، ۳۷.۴ در صد کل زندانیا‌ن آمریکا سیاه پوست هستند.

مطابق یک نظرسنجی، ۴۷ درصد کل مردم آمریکا گفته‌اند که رفتار پلیس با سیاه پوستان متفاوت از رفتار آنان با سفید پوستان است، منتها در توضحی دقیق‌تر، بیش از ۸۰ درصد سیاه پوستان و نزدیک ۴۰ درصد سفید پوستان دارای این نظر هستند.

اوباما پس از تظاهرات گسترده اعتراضی ۲۰۱۴ گفت بی اعتمادی عمیق میان جوامع رنگین پوست و پلیس میراث تبعیض نژادی و اعمال تبعیض آمیز قوانین است. اوباما در ۸ دسامبر انتقادش را به ریشه‌ها برد و گفت: «موضوع [نژاد پرستی‌] در جامعه ما و در تاریخ ما ریشه‌های عمیقی دارد… زمانی‌ که شما با مسئله‌ای مواجه هستید که در تاریخ ما، جامعه ما ریشه‌های عمیقی دارد، مسائلی‌ نظیر نژاد پرستی‌ و تبعیض، که در هر جامعه‌ای وجود دارند.»

همه به خوبی آگاهیم که دست راستی‌ها حملات گسترده‌ای به اوباما کرده و می‌کنند. این حملات دلایل گوناگونی دارد. جیمی کارتر- رئیس جمهور اسبق آمریکا- در سپتامبر ۲۰۰۹ گفت که یکی از دلایل مهم آن سیاه پوست بودن اوباما و نگاه نژادپرستانه مخالفانش است.

مطابق نظر سنجی مشترک CNN/KFF  قریب ۴۹ درصد آمریکایی‌ها بر این باورند که نژادپرستی “یک مسئله بزرگ” در آمریکا است.

کافی است درآمد، اشتغال، آموزش، مسکن، بهداشت، و تعداد زندانیان سفید پوست را با سیاه‌پوستان و هیسپانیک‌ها مقایسه کنید تا به تبعیض نژادی ساختاری شده پی برید. ثروت خانواده‌های سفید پوست ۱۳ برابر خانوداه‌های سیاه‌پوست است. میراث تاریخی و نهادهای اقتصادی و اجتماعی اقلیت‌های غیر سفیدپوست را به حاشیه رانده و تبعیضی بر آنها تحمیل کرده‌اند که رهایی از آن ناممکن به نظر می‌رسد.

محافظه‌کاران دست راستی آمریکا با تحویل جامعه شناسی به روانشناسی، تبعیض نژادی را به ویژگی‌های شخصی- همچون عقده حقارت، کمبود شایستگی، تنبلی، بی مسئولیت و…- اقلیت‌های مورد تبعیض باز می‌گردانند و ادعا می‌کنند که موانع نهادی و ساختاری هیچ نقشی در این داستان غم انگیز ندارند.

نژادپرستی علیه مسلمان‌ها

“صنعت اسلام هراسی” در آمریکا پر رونق است. مواد خام این صنعت را گروه‌های تروریستی اسلام گرا، و آیت‌الله‌های شیعی و مفتیان سنی و وهابی فراهم می‌آورند. اما کارخانه‌ها- تینک‌تنک‌ها و رسانه‌ها- آن مواد خام را به صورت کالای اسلام هراسی ساخته و به طور گسترده و مجانی عرضه می‌کنند. نتیجه این فرایند این بوده که در هفته‌های پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، نظرسنجی انجام شده از سوی شبکه خبری ای‌بی‌سی نشان داد که مردم آمریکا به نسبت ۴۷ به ۳۹ دیدگاه مثبتی به دین اسلام دارند، اما نظرسنجی ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که ۶۱ درصد مردم نگاه مثبتی به اسلام ندارند. وضعیت نگرش دو حزب بدین ترتیب بود: ۵۱ درصد از دموکرات‌ها به دین اسلام نگاهی مثبت دارند، اما ۷۳ درصد جمهوری خواهان به دین اسلام نگرشی منفی دارند.

ترامپ می‌گوید اسلام دشمن آمریکا است. آخر دینی که ۱۴ قرن پیش آمده چگونه می‌تواند دشمن کشوری باشد که قرن‌ها بعد به وجود آمده است؟ اگر هم منظور مسلمانان باشند، به عنوان مثال، اکثریت بسیار بالای مردم ایران خواهان روابط دوستانه با آمریکا هستند.

ترامپ و دیگر نامزدهای جمهوری خواهان تا آنجا پیش رفتند که مسلمانان را حیوانات خطرناک و سگ قلمداد کردند، که باید از آنان دوری جست و محصورشان کرد. جنایت تروریستی بروکسل مواد خام دیگری برای ترامپ فراهم آورد تا بگوید: «ما باید مرزهایمان را ببندیم.»

تد کروز در یکی از مواضع جنگ طلبانه‌اش گفت: «تمام جاهأیی که داعش هست، نه‌ یک شهر بلکه جأیی‌که جنگندگان داعش هستند، را بمباران یکدست (فرشی) می‌کنید. از نیروی هوائی استفاده می‌کنید، و نیروهای ویژه که بدان جا فرستاده‌اید نیروی هوایی را راهنمایی خواهند کرد [که کجا را بمباران کنید].»

یعنی اگر کروز رئیس جمهور شود، بسیاری از شهرهای عراق، سوریه، لیبی، افغانستان، مصر، و… را تماماً بمباران و نابود خواهد کرد. تد کروز در آیپک گفت: «این سخنان من خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای است، اگر من رئيس جمهور شوم و ایران آزمایش موشکی کند، ما آن موشک را خواهیم زد. یا برنامه هسته‌ای خودرا خاتمه دهید، یا ما آنرا برای شما خاتمه خواهیم داد.»

در سن دیه‌گو، کالیفرنیا، فردی که خود را کارمند دونالد ترامپ برای تبلیغات ریاست جمهوری معرفی‌ می‌کرد، به مردم پیشنهاد داده که در قبال دریافت ۴۰ دلار یک مسلمان را وادار کنند که علامتی ویژه به روی لباس داشته باشد که بگوید “مسلمان تروریست”. تمامی افرادی که به آنها این پیشنهاد مواجه شدند به آن پاسخ مثبت دادند. این آزمایش تازه در ایالت لیبرال و چند فرهنگی کالیفرنیا صورت گرفته است.

دموکراسی الیگارشی شده

واقعیت تلخ این است که دموکراسی آمریکا به الیگارشی تبدیل شده است. نیویورک تایمز می‌نویسد: «ترامپ بر آمده از سیستم سیاسی فاسد در جامعه‌ای است که به لحاظ اقتصادی نوعی ناامیدی بر آن افکنده شده… بالا آمدن شخصی چون ترامپ نوعی قیام علیه سیستم فلج دوحزبی در نظامی است که به لحاظ اقتصادی فاسد است.»

به گزارش نیویورک تایمز، بیش از ۵۰ درصد مردم آمریکا هیچ اعتمادی به هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ ندارند، اما نظام انتخاباتی آمریکا به گونه‌ای است که این دو پیشتاز دو حزب هستند. نکته جالب توجه این است که جمهوریخواهان جنگ طلب گفته‌اند که بین ترامپ و هیلاری کلینتون، به هیلاری رأی خواهند داد. اگر رئیس جمهور آمریکا به عنوان فرمانده کل قوای بزرگ‌ترین قدرت نظامی جهان، نژادپرستی را با جنگ‌طلبی همراه سازد، فاجعه‌ای جهانی به وجود خواهد آورد.

——————————————————————————————————–

نسخه انگلیسی این مقاله در هافینگتون پست ۲۴ مارس ۲۰۱۶ منتشر شده است.