در حالی که انتشار تصاویر فاطمه حسینی منتخب تهران و سمیه محمودی منتخب شهرضا به عنوان دبیران هیأت رئیسه سنی مجلس دهم این انتظار و امید را در ذهن زنان ایجاد کرده بود که یکی از زنان منتخب در ترکیب نهایی هیات رئیسه حضور داشته باشند در نهایت هیچ کدام از زنان مجلس برای هیات رئیسه انتخاب نشدند. مینو خالقی منتخب مردم اصفهان هم در افتتاحیه مجلس حضور نداشت.

شهیندخت مولاوردی در افتتاحیه مجلس دهم
شهیندخت مولاوردی در افتتاحیه مجلس دهم

با آغاز به کار مجلس دهم در ایران، علی لاریجانی با ۱۷۳ رای رئیس موقت مجلس دهم شد، مسعود پزشکیان با ۱۵۴ رای، نایب رئیس اول شد و  محمد دهقان با ۱۳۶ رای، نایب رئیس دوم شد و زنی در ترکیب هیات رییسه قرار نگرفت. سهیلا جلودارزاده برای انتخابات دبیران هیأت رئیسه داوطلب شده بود که رای کافی نیاورد. پروانه مافی هم برای تصدی نظارت (کارپردازی) هیأت رئیسه مجلس دهم کاندید شده بود که او هم انتخاب نشد.

هنوز معلوم نیست که ۱۷ زن نماینده مجلس دهم هستند یا ۱۸ نفر؛ به هرحال حضور این تعداد زن رکورد در ادوار نه‌گانه مجلس بوده است؛ رکورد شش درصدی کرسی‌های ۲۹۰ نفره مجلس ایران.

با اینکه بسیاری امیدوارند در مجلس جدید طرح‌هایی برای حمایت از زنان تصویب شود، مینو اصلانی رییس سازمان بسیج جامعه زنان گفته: «ز زنان مجلس دهم انتظار داریم در بحث گفتمان‌سازی ارزش‌های زنان و مقابله با رویکردهای زن‌ستیز بیشتر ورود کنند چرا که فمنیست زن‌ستیز جریانی فکری است که در جامعه وجود دارد.»

اصلانی فمینیسم را گفتمانی منفور در غرب خوانده و گفته اما در ایران برخی از دیدگاه‌های حوزه زنان مربوط به اندیشه‌های فمنیستی غرب است.

رییس بسیج زنان اضافه کرده است: «علیرغم اینکه غربی‌ها خانواده را فراموش کرده‌اند، ما باید مراقب باشیم و زنان مجلس دهم قوانینی تصویب کنند که در حمایت جدی از زنان باشد.»

مینو خالقی و نظارت استبدادی شورای نگهبان

اما جنجالی‌ترین موضوع در حوزه ورود زنان به مجلس دهم، موضوع مینو خالقی نماینده منتخب اصفهان بود.

پس از شایعاتی درباره حضور نامتعارف این نماینده در خارج از ایران و انتشار عکس‌های خصوصی او در شبکه‌های مجازی، شورای نگهبان آرای او را باطل اعلام کرد که با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد. وزارت کشور و ستاد انتخابات گفتند اعتبارنامه نماینده‌ای که رای آورده باید در مجلس بررسی شود.

Minoo- Khaleghi

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در سخنانی به‌مناسبت روز شوراهای شهر و روستا بی‌آنکه نامی از مینو خالقی، نماینده ردصلاحیت‌شده اصفهان ببرد، گفت اعتبارنامه نمایندگان مجلس را خودِ مجلس باید تأیید کند و نه نهاد دیگری.

علی لاریجانی هم گفت: «شورای نگهبان در یک بازه زمانی مشخص به صلاحیت کاندیداها رسیدگی می کند و پس از اعلام اسامی کار شورا تمام شده است.»

بررسی موضوع مینو خالقی، روز ۱۸ اردیبهشت به هیات پنج نفری حل اختلاف قوا احاله شد اما هیات حل اختلاف قوا، نظر شورای نگهبان در باره ابطال آرای مینو خالقی را تایید کرد.

در حال که برخی انتظار داشتند وزارت کشور اعتبار نامه مینو خالقی را صادر کند و تأیید اعتبارنامه را به نمایندگان بسپارد، رحمانی فضلی در مورد صدور اعتبارنامه مینو خالقی گفت: «برخی نمایندگان معتقدند وزارت کشور باید بدون توجه به شورای نگهبان اعتبارنامه‌ مینو خالقی را صادر کند اما هیئت نظارت اصفهان و بعضی از اعضای هیئت اجرایی این اعتبارنامه را امضا نمی‌کنند، بنابراین قانوناً اعتبارنامه‌ای وجود ندارد که ما آن را به مجلس بفرستیم.»

آیا استفساریه راه‌حل است؟

وزیر کشور روز گذشته در گزارش تفصیلی خود در افتتاحیه دهمین دوه مجلس شورای اسلامی، به موضوع ابطال آرای یک منتخب (و نه ابطال حوزه انتخابیه اصفهان) در مورد مینو خالقی هم اشاره کرد و گفت:

«درباره منتخبِ سوم مردم اصفهان، مطابق آنچه شورای نگهبان اعلام کرده ابطال انتخابات نسبت به یک فرد اعمال شده و با توجه به تفاوت برداشت وزارت کشور از قانون، در این‌باره اقدامات قانونی لازم، از جمله ارجاع موضوع به مراجع ذی‌صلاح و مجلس شورای اسلامی جهت ارائه استفساریه دنبال شده وکماکان منتظر حل و فصل قانونی موضوع هستیم.»

به نظر می‌رسد با اشاره وزیر کشور به استفساریه به عنوان یک راهکار، این پرونده همچنان مفتوح است. او پیش‌تر هم گفته بود «نمایندگان باید استفساریه تهیه کرده و در مجلس پرسیده شود که در این شرایط نظر شورای نگهبان درست است یا وزارت کشور. در واقع این پیشنهاد ما برای حل این مشکل است و مجلس می‌تواند محل تفسیر قانون باشد.»

در صورت به کارگیری روش استفساریه، اگر شورای نگهبان همچنان بر موضع خود باقی بماند، مساله حل نخواهد شد یا موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده خواهد شد.

علی مطهری نماینده مردم تهران هم بار دیگر در این زمینه موضع گرفته و گفته که مسأله مینو خالقی منتخب مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی هنوز پایان نیافته است.

او وزیر کشور را متهم به تعلل در این موضوع کرده و گفته که او از حقوق ملت دفاع نکرده است: «ایشان اولا زیر بار ظلمی که به منتخب سوم اصفهان روا داشته شده رفته و ثانیا اگر به فرض حق ایشان را درست بدانیم باید نفر ششم اصفهان که بیش از ۲۵ درصد آرا را داشته جایگزین می‌شد. بنابراین آقای وزیر دو جا عقب نشینی کرده و مستحق استیضاح است.»

مطهری گفته است: «اینکه می‌گویند اعتبارنامه باید توسط هیأت نظارت امضا شود و وزارت کشور آن را به مجلس ارائه کند قابل قبول نیست، زیرا تائید انتخابات حوزه اصفهان به معنی امضای اعتبارنامه همه منتخبان آن حوزه است و وزیر اعتبارنامه را به مجلس ارسال کند.»

این نماینده مجلس با بیان اینکه اگر وزیر کشور اعتبارنامه مینو خالقی را به مجلس ارسال نکند باید اعتبارنامه سایر منتخبان هم تصویب نشود گفته: «البته راه استفسار از مجلس همچنان باز است. ما امیدواریم این طرح جز اولین طرح ها در مجلس دهم مطرح شود که آیا اگر انتخابات یک حوزه انتخابیه تائید شد شورای نگهبان می‌تواند آرای یکی از منتخبان را باطل و بقیه را سالم اعلام کند؟»

او این اتفاق را نقض صریح قانون نامیده و گفته:‌ «ما ناامید نیستیم و تلاش می کنیم، زیرا معتقدیم باید از رویه‌های استبدادی جلوگیری کرد.»

مینو خالقی فروردین‌ماه گذشته در نامه‌هایی جداگانه به حسن روحانی، رئیس‌جمهور و شورای نگهبان به ردصلاحیتش‌ پس از برگزاری انتخابات اعتراض کرده بود.