سیاست خارجی ایالات متحده امریکا، نقشی تعیین کننده در نوع رفتار و رأی ایرانی تبارها در انتخابات ریاست جمهوری این کشور دارد. ایرانی تبارهایی که به هیلاری کلینتون یا دونالد ترامپ رأی خواهند داد پیامدها و عواقب نتیجه انتخابات امریکا در ارتباط با ایران را مهم‌ترین دلیل رأی خود عنوان می‌کنند، هرچند تعدادی هم هستند که رویکرد اقتصادی دو نامزد اصلی را در رأی خود دخیل می‌دانند.

trump-clinton

آمار رسمی و دقیق از میزان ایرانی تبارها در امریکا وجود ندارد و تخمین‌ها بیش از یک میلیون و پانصد هزار نفر را شامل می‌شود. از میان این تعداد و آنها که واجد حق رای هستند، در انتخابات ۸ نوامبر به چه کسی رأی می‌دهند؟ هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات یا دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری‌خواه؟ مواضع این دو نامزد درقبال ایران در تقابل با هم قرار دارد هیلاری کلینتون، برجام، توافق هسته‌ای میان ایران و اعضای گروه ۵+۱ را موفقیت آمیز می‌داند، اما دونالد ترامپ از این توافق به عنوان توافقی بد یاد می‌کند که به نفع ایران اما برای امریکا خطرناک است.

شکوه مستوفی، استاد دانشگاه ایرانی تبار که بیش از ۳۰ سال است در آمریکا زندگی می‌کند می‌گوید «ایرانیانی که دنبال براندازی حکومت جمهوری اسلامی هستند، به هیچ عنوان به دموکرات‌ها رأی نخواهند داد. آنها در این سال‌ها به کاندیدای جمهوری‌خواه رأی داده‌اند و موافق هرگونه سخت‌گیری بیشتر نسبت به حکومت ایران هستند. عده‌ای هم البته بیزینس‌من‌هایی هستند که وعده‌های مالیاتی و اقتصادی ترامپ، رأی آنها را در سبد او خواهد ریخت. اما رأی ایرانیان طبقه متوسط و آکادمیک به هیلاری کلینتون است.»

برای ایرانیان، چه ساکن ایران باشند یا مقیم امریکا، انتخابات ریاست جمهوری امریکا اهمیت فراوانی دارد. ایرانیان داخل ایران با نگرانی نسبت به پیامدهای نتیجه انتخابات امریکا، اخبار مسائل مربوط به این کشور را دنبال می‌کنند، ایرانیان مقیم امریکا اما در نتیجه این انتخابات و پیامدهای آن نقش ایفا می‌کنند.

“رای از سر ناچاری”

شهرام تجلیلی، مهندس تضمین کیفیت یک شرکت مبارزه با سرطان در آمریکا، انتخابات این دوره ریاست جمهوری ایالات متحده را منحصر به فرد می‌داند و می‌گوید: «چون کاندیدای مناسب در هر دو طرف نیست، از این جهت الان شورو هیجانی را نمی‌بینید که مردم در انتخابات دو دوره قبل و مبارزه باراک اوباما با طرف مقابل جمهوری‌خواه داشتند. الان اوضاع خیلی به انتخابات ایران شباهت دارد. در ایران مردم یک دفعه تصمیم گرفتند به حسن روحانی رأی بدهند از ترس اینکه سعید جلیلی سرکار بیاید درحالی‌که اگر کاندیداهای اصلی مردم بودند روحانی در نهایت می‌توانست کاندیدای ششم یا هفتم باشد. اینجا هم اینطور است خیلی از مردم از ترس اینکه ترامپ سرکار نیاید می‌روند به کلینتون رأی می‌دهند و می‌دانند آدمی که ورشکسته بوده و هیچ سابقه خوبی حتی در بیزینس به عنوان یک بیزینس‌من نداشته، اگر قدرتمندترین کشور دنیا را در دست بگیرد ترسناک است.»

شهرام تجلیلی، طرفدار برنی سندرز بوده است؛ طرفدار نامزد درون حزبی دموکرات‌ها که در انتخابات درون حزبی از هیلاری کلینتون شکست خورد. او می‌گوید: «من به کلینتون رأی می‌دهم، ولی رأی من از روی ناچاری است. من نه بیزینس دارم نه ایدئولوژی. اینجا شما باید یا بیزینس داشته باشی، یا مذهبی شدید باشی که بخواهی به ترامپ رأی بدهی. از لحاظ ایرانی بودن و تاثیری که بر ایران به عنوان کشور زادگاهمان گذاشته می‌شود، ما دو دیدگاه متفاوت می‌بینیم که معاون اولی که کلینتون معرفی کرده سناتوری به شدت مدافع برجام بود، انتقاد شدید به نتانیاهو دارد و به نظر می‌آید که برای ایران بهتر باشد، ولی معاون اول ترامپ از جمهوری‌خواهان تندرو است و همین حرف‌هایی که ترامپ می‌زند که به کشتی‌های ایران شلیک می‌کنیم و.. را تکرار می‌کند.»

Trump-Clinton

ناصر جمالی، دیگر ایرانی تبار امریکایی که در کار خرید و فروش املاک و مستغلات در آمریکا است، قصد دارد به دونالد ترامپ رأی دهد: «دو مسئله بیشتر برای من مهم است یکی مسئله سرسخت بودن مواضع سیاسی دونالد ترامپ درباره جمهوری اسلامی است. در ۸ سال گذشته که اوباما، رئیس جمهور بود جمهوری اسلامی مخصوصا سپاه پاسداران هم از نظر مالی هم از نظر اسلحه تروریسم جهانی را در منطقه ساپورت کردند، حزب الله و سوریه و بسیاری از این جریانات مثل حوثی‌های یمن و.. در داخل ایران هم به قضیه انتخابات ۸۸ و اعتراضات مردم و اتفاقاتی که افتاد نگاه کنید هر رئیس جمهور دیگری غیر از اوباما و البته از حزب جمهوری‌خواه اگر بود این قضیه اینطور تمام نمی‌شد. مثل اوباما رفتار نمی‌کرد و کنار مردم ایران می‌ایستاد.»

او با ابراز سرخوردگی از محتوای حرف‌های ترامپ در مورد زنان و انتشار ویدئویی که در آن تلاش‌اش برای برقراری رابطه جنسی با یک زن متاهل و بوسیدن و مالیدن زنان حرف می‌زند می‌گوید: «با اینکه من بسیار متاسفم از این قضیه ویدئو و برخوردی که او با بانوان داشته و این یک مقدار مرا متزلزل کرده، ولی از آنجا که مواضع سیاسی‌ام نسبت به جمهوری اسلامی به ترامپ نزدیک‌تر است، به او رأی می‌دهم. نه از این موضع که ترامپ بیاید جنگ شود و ایران بمباران شود و..، بلکه معتقدم باید خیلی سیاست‌های سخت داشته باشد نسبت به جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران و…»

دامنه تاثیرگذاری رای ایرانی‌تبارها

در اکثر ایالت‌های آمریکا که به طور سنتی، پایگاه آرای نامزد یکی از احزاب اصلی این کشور هستند رأی ایرانی تبارها همچون دیگر اقلیت‌ها تاثیرگذار نیست، مثل ایالت کالیفرنیا که پایگاه رأی دموکرات‌ها است و یا ایالت جورجیا که پایگاه رأی جمهوری‌خواهان است. چهار ایالت اوهایو، ایوا، پنسیلوانیا و فلوریدا اما ایالت‌هایی هستند که رأی ایرانی تبارها در کنار سایر اقلیت‌ها و آمریکایی‌ها تعیین‌کننده خواهد بود و هر نامزدی که موفق به کسب اکثریت آرای این ایالت‌ها شود سکان ریاست جمهوری را از باراک اوباما، رئیس جمهور فعلی این کشور تحویل خواهد گرفت.

شکوه مستوفی می‌گوید: «در ایالت‌های سرنوشت‌ساز فعالیت انتخاباتی ایرانی تبارها هم بیشتر از سایر ایالت‌ها است چون می‌دانند رأی‌شان در این ایالت‌ها و در سرنوشت انتخابات تاثیرگذار است البته باید در نظر داشت که بیشترین جمعیت ایرانی تبارها در کالیفرنیا زندگی می‌کنند و در چهار ایالت سرنوشت ساز در انتخابات امریکا، ایرانیان جمعیت قابل توجهی ندارند.»

ناصر جمالی، نامزد حزب جمهوری‌خواه را یک بیلیونر موفق می‌داند که تجربه کارآفرینی داشته و از این جهت به گفته او جامعه ایرانی آمریکا چنین جریانی را می‌پذیرد وبه او رأی خواهند داد: «ایشان تجربه مدیریت سالیان دراز داشته برعکس خیلی سیاستمدارها. من یکسری بیلدینگ‌های ترامپ را دیده‌ام توی ساختمان هایش رفته‌ام. شکی ندارم ایشان تجربه بسیار عالی دارد. یک سری ورشکستگی داشته، ولی خب سیستم ویژه‌ای دارد. من فکر می‌کنم ایشان بیاید بسیاری از فرودگاه‌ها و ساختمان ها، استودیوها و جاده‌هایی که نیاز به ترمیم دارد درست خواهند شد و واقعا شغل‌های وسیعی را ایجاد خواهد کرد. درحالیکه هیلاری کلینتون بیاید وضعیت اقتصاد را خراب میکند. من بیزینس‌من هستم و ۴۲ سال اینجا بودم و به هرحال تجربه‌ای دارم.»



شهرام تجلیلی اما معتقد است: «نه جمهوری‌خواهان و نه دموکرات‌ها هیچ کدام نتوانسته‌اند مالیات فاسد آمریکا را درست کنند. حتی وقتی اوباما آمد با آن همه هیجان گفت که من ۴ درصد مالیات ثروتمندان را بالا بردم خیلی قشنگ دیدیم دو درصد از حقوق امثال من بالا رفته. از طرفی یک زمانی آمریکا بهترین اتوبان‌ها وبهترین فرودگاه‌ها را داشت الان اما در رده دهم هم نیست در دنیا و هر کشوری می‌روید می‌بینید فرودگاه‌اش خیلی بهتر است خب اینها را چگونه باید بسازند؟ با پول مالیات. وقتی که ترامپ می‌گوید پول مالیات از ثروتمندان نمی‌گیرد یعنی چی؟ اگر واقعا می‌خواهد آمریکا را خوب بسازد که شعارش را می‌دهد با چه پولی می‌خواهد اینکار را بکند؟ اگر می‌خواهد نشان دهد به تمام دنیا که آمریکا قدرتمند است خب آمریکا قدرتمند است و همه دنیا می‌دانند دیگر چه چیزی را می‌خواهد نشان بدهد؟»

اهمیت مواجهه یا مقابله با ایران

مسئله ایران و نحوه مقابله یا مواجهه با این کشور یکی از مباحث اصلی انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا است، تاکنون در هر دو مناظره میان نامزدهای انتخاباتی بحث درباره ایران از مهم‌ترین مباحث بوده است. مخالفان برجام  از دونالد ترامپ حمایت می‌کنند که گفته است: «اوباما وارد یک معامله فاجعه‌بار با ایران شد و بعد دیدیم که قبل از اینکه جوهر قرارداد خشک شود ایران آن را زیر پا گذاشت. ایران نباید اجازه پیدا کند به سلاح هسته‌ای دست یابد. ما با عشق و مهر و مراقبت با ایران رفتار کردیم و ایران واقعا تبدیل به قدرت بزرگی شده است، در مدتی کوتاه به دلیل آنچه که ما انجام دادیم.»

شهرام تجلیلی می‌گوید: «به عنوان ایرانی برایم مهم است کشورم آینده‌اش چه خواهد شد. چهل سال است بیرون از کشور یک عده نشسته‌اند و می‌گویند لنگ‌اش کن. ما می‌دانیم ایران اگر بخواهد درست شود، نخواهد سوریه و یمن و جهنمی مثل اینها شود، تنها راه از داخل است. هیچ کشور خارجی نباید دخالت کند. مگر عراق را نمی‌بینیم، مگر افغانستان را نمی‌بینیم؟ این کشورها تا صد سال دیگر هم هیچ چیزی نمی‌توانند بشوند.»

محدود شدن ویزای آمریکا برای شهروندان ایران، تغییر سیاست ویزای دانشجویی و نگرانی از بسته شدن حساب‌های بانکی تعدادی از ایرانیان یا دانشجویان ایرانی در آمریکا که در مقاطعی اتفاق افتاده، از دیگر مسائل تاثیرگذار بر رأی ان دسته از ایرانی‌تبار‌هایی است که خانواده یا بستگان‌شان در ایران زندگی می‌کنند.

شش ماه بعد از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، در ایران هم انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد و نتیجه انتخابات آمریکا بر فضای انتخاباتی و حتی نتیجه انتخابات ایران بی‌تاثیر نخواهد بود. هرچه هست دو کشوری که بیش از سه دهه است رابطه‌ای با هم ندارند، دوران جدیدی را پس از برجام تجربه می‌کنند. روی کار آمدن هریک از احزاب یا نامزدهای انتخاباتی در هر کدام از این کشورها می‌تواند نه تنها در آینده روابط دو کشور تاثیرگذار باشد که بر سرنوشت خیلی از ایرانی تبارها هم بی‌اثر نیست.


ghazi

 مقالات پیشین از  از همین نویسنده در رادیو زمانه