با شدت گرفتن جنگ و ناامنی در خاورمیانه، تعداد آوارگان جنگی و سیاسی در جهان افزایش یافته است. با این که کشور آلمان یکی از مهاجرپذیر‌ترین کشورهای اروپاست اما افزایش تعداد پناهجویان و مهاجران و حوادث خونینی که در دو سال گذشته در اروپا رخ داده، بر روی مردم و سیاست های مهاجری این کشور بی تاثیر نبوده است.
اما بهشید نجفی که بیش از ۲۵ سال است در سازمان «آگیسرا» در شهر کلن آلمان با زنان مهاجر از کشورهای مختلف سر و کار دارد، معتقد است در این دوران جدید تعداد زنان مهاجر بیشتر شده است که دلیل آن احساس مسئولیت زنان در برابر فرزندان‌شان است و رشدی که در سال‌های اخیر از نظر اجتماعی پیدا کرده‌اند.
تخصص سازمان «آگیسرا» هم کمک به زنان مهاجر در آلمان است. بهشید نجفی در گفت‌وگو با زمانه از تجربه‌های این سازمان و تحولات مربوط به مهاجرپذیری دولت و مردم آلمان گفته است. او معتقد است نقش رسانه‌ها در فرهنگ مهاجرپذیری هر کشوری مهم است و نباید آن را دست کم گرفت.
خانم نجفی گفته است توجه رسانه‌ها به برنامه‌های کمک به مهاجران باعث همراهی بیشتر مردم می‌شود، چنانکه نقش مثبت رسانه‌ها باعث شده است مردم آلمان از آوارگان جنگ‌زده در سال‌های اوج درگیری‌های سوریه استقبال کنند و صدها خانواده آلمانی آنها را در خانه‌های خود بپذیرند.
به گفته بهشید نجفی، بخش قابل توجه آموزش زبان و راهنمایی‌های فرهنگی و اجتماعی که بسیاری از مهاجران به آن نیاز داشته و دارند از طریق نیروهای داوطلب محلی انجام شده و می شود: «در بده بستانی که بین مردم محلی و آوارگان جنگ زده صورت می‌گیرد، هر دو طرف سود می‌برند.»
با افزایش شمار حمله‌های انتحاری در کشورهای مختلف اروپایی اما این موج داوطلبان محلی کاهش یافته است. خانم نجفی گفته است: «در ساختار دولتی آلمان در سال‌های گذشته تغییراتی صورت گرفته و قوانین جدیدی تصویب شده که وضع زندگی مهاجران را بهبود خواهد داد.»
او از سازمان‌هایی نام برده است که همپای سازمان «آگیسرا» همواره با مهاجران خارجی سر و کار داشته‌اند. هر چند از نظر او نقش رسانه‌ها در فرهنگسازی و پذیرش مهاجران کمرنگ‌تر شده است.
مهاجر غیرقانونی وجود ندارد
بهشید نجفی معتقد است هنوز موادی در قانون اساسی کشورهای اروپایی وجود دارند که باید در آنها بازنگری شود تا همه جنبه‌های حقوق بشر، به خصوص حقوق مهاجران در بر گرفته شود.
از نظر سازمان آگیسرا، نباید مهاجر غیرقانونی وجود داشته باشد چون بر اساس حقوق بشر این اصطلاح غلط است: «در سازمان آگیسرا اصطلاح مهاجر غیرقانونی به کار برده نمی‌شود. آنها به مهاجرانی که راه‌های قانونی مهاجرت را طی نکرده‌اند “مهاجران بدون مدرک” می‌گویند و در تهیه مدارک به آنها کمک می‌کنند.»
خانم نجفی گفته است با وجود شرایط پیش آمده، در آلمان وضعیت برای مهاجران به مراتب بهتر است.
او از کشورهایی مثال زده است که در آن قوانین حقوق بشر رعایت نمی‌شود و دولت‌ها هیچ نوع همکاری ای با سازمان‌های حقوق بشر نمی‌کنند و در نتیجه تلاش‌های این سازمان‌ها در آن کشورها کند و در بسیاری موارد بدون نتیجه است.
نجفی درباره مهاجرانی که از راه‌های قاچاق وارد کشورهای اروپایی می‌شوند گفته است: «خوشبختانه پلیس در حل کردن مشکلات این نوع مهاجران همکاری می‌کند و در بسیاری موارد آنها از پلیس کمک می‌گیرند. بسیاری از مهاجران بدون مدرک اما ترجیح می‌دهند از پلیس پنهان شوند، چون از احتمال باز پس فرستاده شدن می‌ترسند. در نتیجه این نوع افراد در شرایط برده‌وار زیر دست قاچاقچیان انسان در وضعیت بسیار بد صبوری پیشه می‌کنند تا زمانی که مردم محلی از وضع آنها آگاه بشوند و گزارش دهند.»
بهشید نجفی گفته است متاسفانه زنان بیشتر در این نوع شرایط گرفتار می‌شوند و از خوف آشکار شدن هویت اصلی خود با قاچاقچیان همکاری می‌کنند.
او معتقد است کاهش یافتن فرهنگ مهاجرپذیری در بین مردم عادی آلمان بر روی فعالیت‌های آنها نیز تاثیر داشته و وضعیت قابل مقایسه با دو سال پیش نیست: «دو سال پیش بخش مهمی از فعالیت ها با افراد داوطلب محلی بود که حالا متاسفانه کاهش یافته است.»
صحبت‌های بهشید نحفی، مسئول سازمان آگیسرا در آلمان را از اینجا بشنوید: