علی‌اکبر ولایتی و برخی دیگر از مسئولان جمهوری اسلامی تهدید کرده‌اند که اگر توافق هسته‌ای اجرا نشود ایران از آن خارج خواهد شد. ولایتی تلاش کشورهای اروپایی برای نگه داشتن آمریکا در برجام را «تقسیم کار» این کشورها «در پشت صحنه» خواند و گفت ایران نمی‌پذیرد که تحریم‌ها به بهانه‌های دیگر برقرار شود.

علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل
علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل

علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل پنج‌شنبه ۶ اردیبهشت درباره گفت‌وگوهای اروپا و آمریکا به‌منظور حفظ توافق هسته‌ای گفت: «در پشت صحنه بین آمریکا و اروپا تقسیم کار شده، به‌طوری که فرانسوی‌ها می‌گویند که ایران نباید دفاع موشکی داشته باشد و در حالی که هر کشوری حق دارد در منطقه خودش باشد و غرب آسیا منطقه ماست، انگلیسی‌ها به‌خاطر حضور مشروع منطقه‌ای ایران قطعنامه‌ای را علیه ایران در شورای امنیت مطرح کردند که توسط وتوی روسیه خنثی شد. انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها می‌خواهند به این ترتیب ترامپ را راضی کنند که این راضی کردن ترامپ عملاً برجام را بی‌خاصیت و به ضرر ایران می‌کند و ایران حاضر نیست که برجامی را که به ضررش باشد قبول کند.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به آلمان، فرانسه و بریتانیا مهلت داده تا توافق هسته‌ای کنونی با ایران را تا ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) تکمیل کنند. او برجام را «بدترین توافق همه دوران‌ها» می‌داند و گفته است که اگر برجام تکمیل نشود از این توافق خارج و تحریم‌ها علیه ایران را بار دیگر به‌اجرا خواهد گذاشت. با این حال، بریتانیا، فرانسه و آلمان می‌گویند توافق هسته‌ای در حال انجام است و به دنبال راه‌هایی برای رفع نگرانی‌های ترامپ درباره فعالیت‌های گسترده‌تر ایران بدون ورود به توافق هسته‌ای هستند.

امانوئل مکرون به همین منظور به آمریکا سفر کرد و در آن‌جا ضمن دفاع از برجام گفت نگرانی‌های ترامپ را درک می‌کند و به همین دلیل باید خارج از برجام درباره ادامه دوره محدودیت غنی‌سازی اورانیوم پس از ۲۰۲۵ توسط ایران، مهار نفوذ نظامی جمهوری اسلامی در خاورمیانه و نظارت بر فعالیت موشک های بالستیک سپاه توافق جدیدی صورت گیرد.

آلمان در این‌باره گفته است به توافق هسته‌ای کنونی پایبند است و بریتانیا نیز اعلام آمادگی کرده که درباره این موارد گفت‌وگو کند.آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم امروز (پنج‌شنبه) به آمریکا خواهد رفت تا با ترامپ از جمله درباره توافق هسته‌ای با ایران مذاکره کند.

علی‌اکبر ولایتی گفته است: «اگر اروپایی‌ها بخواهند از یک طرف استحکام برجام را زیر سئوال ببرند و از طرف دیگر همان تحریم‌هایی که در برجام لغو کردند به واسطه دفاع موشکی ایران و یا حضور منطقه‌ای ایران دوباره برقرار کنند عملاً برجام را تا آن‌جا که مربوط به منافع ایران می‌شود بی‌خاصیت کردند.»

مشاور رهبر جمهوری اسلامی تأکید کرده که «برجام باید عیناً همان‌طور که نوشته شده عمل شود و در غیر این ‌صورت جمهوری اسلامی ایران دستش باز است برای این‌که تلافی کند.»

با نزدیک شدن روز تعیین‌شده توسط ترامپ برای سه کشور اروپایی، اظهارنظرهای مقامات ایرانی درباره رویکرد جمهوری اسلامی در قبال برجام نیز بیشتر می‌شود.

محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم درباره مذاکرات کشورهای اروپایی و آمریکا گفت: «اروپا نمی‌تواند با آمریکایی‌ها در اجرای برجام به توافق برسد (…) اروپا حاضر نیست که منافع خود در برجام را فدا کند، اگر چه در بیرون از برجام ممکن است کاری انجام دهند. ما طرح اروپایی‌ها برای راضی کردن ترامپ را قبول نداریم. اگر اروپایی‌ها به جهت‌گیری برجام اعتقاد دارند، بین ما با خودشان فاصله نیندازند.»

محسن رضایی هم تأکید کرد که در صورت خروج آمریکا از توافق برجام، ایران از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای موسوم به ان‌پی‌تی خارج خواهد شد.

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در اظهارنظر دیگری ‎همین مواضع را تکرار کرده و گفته است: «هر توافقی که اروپا و آمریکا در مورد آینده برجام و آینده برنامه هسته‌ای ایران برای دوره بعد از محدودیت پیش‌بینی شده در برجام بنمایند از نظر ما بی‌اعتبار بوده و فاقد ارزش است. (…) گفت‌وگوی مجدد در مورد پایان دوره محدودیت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران به معنای نابودی برجام است.»

امانوئل مکرون شامگاه چهارشنبه ۲۵ آوریل / ۵ اردیبهشت در سخنانی در دانشگاه جرج واشنگتن پیش‌بینی کرد که ترامپ، از برجام خارج خواهد شد. با این حال رئیس‌جمهور فرانسه امیدوار است که با آمریکا بر سر یک توافق جامع‌تر «که تمام این نگرانی‌ها را پاسخ دهد» به نظر مشترک برسد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی روز گذشته در پایان سفرش به تبریز در یک نشست خبری گفته بود به برجام نه یک کلمه اضافه و نه یک کلمه از آن کم می‌شود.

بیشتر بخوانید: