تهران و دوشنبه در زمینه تکمیل و بازسازی تونل استقلال تاجیکستان به توافق رسیدند. تونل استقلال مرکز تاجیکستان را به شمال این کشور متصل میکند و ایران و تاجیکستان برای تکمیل کارهای ساختمانی این تونل ۸ میلیون دلار سرمایه گذاری می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)، وزیر حمل و نقل تاجیکستان و وزیر نیروی ایران توافق کردند که هزینه تکمیل تونل استقلال بین دو کشور تقسیم شود و هر کدام چهار میلیون دلار برای بازسازی تونل استقلال هزینه کنند.
این توافق در حاشیه نشست دو روزه تعامل و اعتمادسازی آسیا که اخیرا در پایتخت تاجیکستان برگزار شد، به دست آمده است.
داستان این تونل همانند روابط ایران و تاجیکستان پرفراز و نشیب بوده است. به نظر می‌رسد توافق جدید نشانی از نزدیک شدن دوباره دو کشور ایران وتاجیکستان و بهبود روابط دو کشور در سایه افزایش تنش‌ها در خلیج فارس داشته باشد.
طول تونل استقلال که تونل انزوب هم نامیده می‌شود حدود ۵ کیلومتر است و زمان سفر میان دوشنبه (پایتخت) و خجند (دومین شهر بزرگ تاجیکستان) را بسیار کوتاه‌تر میکند.
تونل استقلال، سال ۲۰۰۶ و در حالیکه بخشی از آن تکمیل شده بود افتتاح شد. هزینه اولیه تونل استقلال چهار میلیارد دلار برآورد شده بود و با افتتاح سریع، تونل مرگ لقب گرفت. سال ۲۰۱۴، ایران و تاجیکستان توافق دیگری به ارزش سه میلیارد دلار امضا کردند تا تونل را تا پایان ماه مارس تکمیل کنند. ژوئن ۲۰۱۵ تونل بار دیگر بسته و سپتامبر مجددا بازشد.
اختصاص بودجه اضافی برای تونل نشان از بهبود روابط ایران و تاجیکستان دارد که سال ۲۰۱۵ و زمانیکه آخرین بهسازی روی تونل صورت گرفت، به طرز چشمگیری رو به وخامت رفته بود. در آن سال دولت تاجیکستان حزب نهضت اسلامی (آی آر پی تی) را منحل کرد. اواخر دسامبر ۲۰۱۵، ایران میزبان بیست و نهمین کنفرانس وحدت اسلامی بود و نمایندگان این حزب درست در کنار هیات نمایندگی تاجیکستان نشسته بودند.
در سالهای بعد تاجیکستان در چند مورد به صورت منفی به ایران اشاره می‌کرد، مثلا اواخر تابستان ۲۰۱۷ تلویزیون دولتی تاجیکستان یک مستند تلویزیونی پخش کرد که در آن ایران به دست داشتن در جنگ‌های داخلی تاجیکستان طی سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ از طریق کمک مالی به گروه‌های اپوزوسیون و آموزش شبه نظامیان متهم شده بود.
اکنون به نظر می‌رسد که موقع آب شدن یخ‌های روابط دو کشور فرا رسیده، ماه گذشته خبرگزاری فارس، یک مصاحبه قدیمی با محی الدین کبیری، رهبر حزب نهضت اسلامی را از وب سایت خود پاک کرد، همزمان مقام‌های ایرانی در اظهارات خود از این حزب فاصله گرفتند. در عوض، ماه ژوئن امسال وزیر خارجه تاجیکستان از شرکت در نشست سازمان همکاری اسلامی در عربستان سعودی صرفنظر کرد تا به تهران سفر کند.
انتشار خبر مرمت تونل نشان دیگری از بهبود روابط دو کشور دارد.