سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که از صبح دوشنبه غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی از ۳,۶۷ درصد عبور کرد. او از چندین گزینه در گام بعدی کاهش تعهدات برجامی خبر داد؛ از جمله غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم، نصب دوباره سانتریفیوژ‌های «آی.آر.تو» یا «آی.آر.تو.ام» و افزایش شمار سانتریفیوژ‌های فعال در آبشار‌های غنی‌سازی.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران دوشنبه ۱۷ تیر در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت گام دوم در کاهش تعهدات ایران به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به بیش از ۳,۶۷ از صبح دوشنبه به‌اجرا گذاشته شد و کپی تغییرات فنی آن به نماینده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران ارائه شد و نسخه اصلی آن نیز امروز به آژانس تحویل داده خواهد شد.
کمالوندی به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) نیز اعلام کرد که امروز صبح ایران از مرز ۴,۵ درصد در غنی‌سازی اورانیوم عبور کرد.
او گفت: «گام‌های کاهش تعهدات برجامی در بازه‌های زمانی دو ماهه تعریف شده است؛ ما دو ماه قبلی را صبر کردیم و مرحله دوم اقدامات متقابل از دیروز آغاز شد.»
جمهوری اسلامی بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت از ۱۸ اردیبهشت تاکنون در دو گام از تعهدات خود در برنامه جامع اقدام مشترک کاسته و از یکشنبه ۱۶ تیر یک ضرب‌الاجل ۶۰ روزه دیگر برای تحقق تعهدات مالی و نفتی طرف‌های دیگر توافق هسته‌ای تعیین کرده است. روز گذشته سخنگوی دولت، معاون سیاسی وزیر خارجه و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در یک نشست خبری مشترک در تهران اعلام کردند که اگر طرف‌های برجام به تعهدات بانکی و نفتی خود عمل نکنند، از ۶۰ روز دیگر گام سوم کاهش تعهدات ایران را به اجرا درمی‌آورند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره گزینه‌های مطرح در گام سوم کاهش تعهدات برجامی گفت: «سلیقه‌های مختلفی در این‌باره هست که کدام یک از گزینه‌ها را اجرا کنیم، اما مهم آن است که در انتخاب گزینه‌ها لجبازی نمی‌کنیم بلکه با آرامش، حساب‌شده و متناسب با نیاز‌های کشور اقدام می‌کنیم.»
کمالوندی غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را از گزینه‌های مطرح در برنامه‌های مربوط به گام سوم کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی دانست و گفت: «سوخت ۲۰ درصد اکنون مورد نیاز ما نیست، اما اگر بخواهیم آن را تولید کنیم وقتی ۳,۶۷ درصد غنی‌سازی را کنار گذاشته‌ایم هیچ مانع و مشکلی برای این کار نداریم.»
اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد در ساخت بمب‌های هسته‌ای نیز می‌تواند به‌کار رود. ایران تا پیش از برجام، اورانیوم را در مقطعی بالاتر از ۲۰ درصد غنی‌سازی می‌کرد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اعلام کرده بود که ایران ابتدا در فردو اورانیوم را با غلظت ۲۰ درصد غنی می‌کرد و در دوره‌ای غلظت اورانیوم را به ۲۷ درصد نیز رساند.
بهروز کمالوندی نصب دوباره سانتریفیوژ‌های «آی.آر.تو» یا «آی.آر.تو.ام» و افزایش شمار سانتریفیوژ‌های فعال در آبشار‌های غنی‌سازی را از دیگر گزینه‌های مطرح در گام سوم کاهش تعهدات برجامی برشمرد و گفت: «ایستگاه اول در موضوع غنی‌سازی تأمین سوخت رآکتور‌های قدرت و نیروگاهی است که ما در این زمینه فعالیت داریم که تا به حال سازنده سوخت نیروگاهی نبودیم ما دو نیروگاه داریم و دو نیروگاه دیگر نیز اضافه می‌کنیم و این زمینه نیاز کشور و نیاز فنی است.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، هدف از انجام این اقدامات را «حفظ برجام» دانست و بخشی از خواسته‌های ایران از کشورهای اروپایی را «لغو تحریم‌ها، «امکان تسهیل در فروش نفت، برقراری روابط و مبادلات بانکی و رفع محدودیت‌های تجاری اقتصادی» برشمرد.
او گفت: «اقدامات آنان یا به علت ناتوانی و یا به علت ضعف اراده شان کند بوده و مطابق نظر ما نبوده است.»
گام دوم ایران در کاهش تعهداتش در برجام با واکنش‌های منفی همراه شد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا هشدار داد که ایران باید مراقب باشد. ژاپن از ایران خواست از حدی که برجام برای غنی‌سازی اورانیوم تعیین کرده، عبور نکند. بریتانیا اعلام کرد که این کشور در تعامل با سایر طرف‌های برجام در نظر دارد به‌زودی علیه ایران اقداماتی را انجام دهد. تشکیل نشست اضطراری شورای حکام یکی از این اقدامات است. فرانسه و آلمان نیز از ایران خواستند که به برجام پایبند بماند. اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده که با همه طرف‌های برجام در گفت‌وگوست و احتمال درخواست تشکیل نشست اضطراری شورای حکام برای بررسی برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد.
بیشتر بخوانید: