از ماه نوامبر، جنبشی جدید در فرانسه  پابه صحنه گذاشته است: «جلیقه سیاه‌ها»؛‌ جنبش آنهایی که فاقد مدرک شناسایی‌‌اند؛ کسانی که نه صدایی دارند، و نه نام‌ونشانی. خواست این جنبش  قانونی‌‌شدن حضور پناهجویان و مهاجران و در واقع «همه مردم» در خاک فرانسه و همچنین مطالبه مسکن و شرایط درخور زندگی برای آنهاست.

جلیقه سیاه‌ها در جستجوی نخست‌وزیر-عکس از گروه کلیسای ایستاده

«نه در خیابان خواهیم ماند، نه در زندان؛ ما خواستار مدرک شناسایی و آزادی هستیم». سه‌شنبه، ۱۶ ژوئیه، شعار‌نوشته‌ای در نزدیکی دادگاه عالی پاریس نصب شد، که حاوی این پیام بود. پایین‌‌ آن، این دو کلمه با ماژیک روی کاغذی نوشته شده بود: «جلیقه سیاه‌ها». این شعارنوشته را صبح همان روز، چند نفر از اعضای جنبشی نصب کرده بودند، که در نوامبر ۲۰۱۸ در ناحیه ایل-دو-فرانس (پاریس و حومه‌های آن) شکل گرفته بود؛ جنبشی با محوریت مردم «فاقد مدرک شناسایی، بی‌نام‌ونشان، و بی‌صدا».

جنبش «جلیقه سیاه‌ها»، خواستار «قانونی‌شد حضور تمامی افرادی هستند که حضورشان درخاک فرانسه غیر قانونی تلقی شده و مدرک شناسایی ندارند». مطالبه دیگر آنها حق مسکن و شرایط  درخور زندگی برای افراد بدون اوراق شناسایی است. درست در همین لحظه البته آنها در انتظار خبری مهم‌اند؛ چرا که بسیاری از «رفقایشان» در دادگاه در انتظار حکم قاصی اند.

شرح ماجرا: جمعه، ۱۲ ژوئیه، چند صد نفر از جلیقه سیاه‌ها ساختمان پانتئون –واقع در منطقه ۵ پاریس- را محاصره کردند. این حرکت ذیل کارزاری به نام «جلیقه سیاه‌ها، درجستجوی نخست‌وزیر» صورت پذیرفت، با هدف «ایجاد توازن قدرت میان مردم و دولت».

حرکت به ابتکار گروه کلیسای ایستادهو انجمنپیش به‌سوی حقوق!انجام شد.«این گروه از ساکنین پنجاه خانوار در ایل-دو-فرانس و همچنین خیابان‌خواب‌های این منطقه تشکیل شده‌است، و اعضا آن از ۱۷ ملیت مختلف اند.» درواقع، گروه کلیسای ایستاده برهم زننده «تمام تفاوت‌هایی» ا‌ست که «دولت سعی می‌کند به‌منظور ایجاد شکاف بین مردم، ایجاد کند»؛ چراکه در نهایت موقعیت افراد بدون مدرک شناسایی، متقاضیان پناهندگی، و بی‌خانمانان فرانسوی قابل ادغام و یکی شدن با یکدیگر‌ اند.

«جلیقه زردهایی که از خشم سیاه شده‌اند»

جلیقه سیاه‌ها در پانتئون، علاوه‌بر مطالبات اصلی‌شان، خواستار دیدار با نخست‌وزیر شدند. به‌ نقل از خبرنگاران حاضر در صحنه، فضای حاکم بر حرکت آرام بوده‌ است. آنها نهایتا محل را تخلیه کردند، اما پلیس ۳۷ تن از آنها را برای شناسایی هویت فرا خوانده است.

یکی از افراد گروه اصطلاح «یورش»(rafle) را در توصیف واکنش پلیس به کار می‌برد [همان واژه‌ای که برای حمله پلیس به محله یهودیان و بازداشت آنها در فرانسه اشغال شده در جنگ جهانی دوم به کار می‌رود]. او از برخورد «بسیار خشونت‌آمیز» پلیس، ۵۰ زخمی، توهین‌های نژادپرستانه، و«ارعاب و خردکردن جنبش» می‌گوید. خبرنگاران حاضر در صحنه، پرتاب گاز اشک‌آور، فشار پلیس، و تخلیه زخمیان را تأیید کرد‌ه‌اند.

حرکت انجام‌شده در پانتئون اولین عملیات سازمان ‌یافته‌ این جنبش نبود. به نقل از گروه کلیسای ایستاده، نام این جنبش برگرفته از سخنان یک جلیقه زرد طی راهپیمایی ماه مارس «علیه نژادپرستی دولت و خشونت نیروهای پلیس» در پاریس است: «ما جلیقه زردهایی هستیم که از خشم سیاه شده‌ایم.»

در ماه ژانویه، تظاهراتی مقابل ساختمان اداره‌ پلیس پاریس برگزار شد، و در ماه مه، پایانه ۲-اف فرودگاه شارل دوگل پاریس توسط جلیقه سیاه‌ها اشغال شد. به‌گفته یکی از اعضای کلیسای ایستاده، این حرکت با هدف «محکوم کردن مشارکت خط هوایی فرانسه» در اخراج مهاجران از کشور صورت گرفت. سرآخر نیز، در ماه ژوئن، چند صد نفر از جلیقه سیاه‌ها ساختمان‌های گروه تهیه‌غذای الیور، واقع در منطقه لادِفانس را محاصره کردند و «استثمار و بهره‌کشی از افراد فاقد مدرک شناسایی» در این شرکت را «محکوم» کردند. به گفته آنها، «کسب و کار» این شرکت روی استخدام افراد بدون مدرک شناسایی می‌چرخد، و این شرکت افراد بدون اوراق شناسایی را «به کار مجانی وادار می‌کند.»

«جنبش جلیقه سیاه‌ها، جنبشی اجتماعی‌ است»

 اعضای این گروه از حمایت شمار بسیاری از افراد و سازمان‌ها، از جمله آسا ترائوره و کمیته حقیقت و عدالت برای آدامابرخوردار اند؛ در مقابل البته، هستند افرادی همچون مارین لوپن، که اشغال پانتئون را «غیرقابل‌قبول» خوانده، و یا ادوار فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه، که مسئله «احترام به بناهای یادبود عمومی» را مطرح ساخته‌ است.

یکی از جلیقه‌ سیاه‌ها می‌گوید:«جنبش جلیقه سیاه‌ها جنبشی اجتماعی ا‌ست. این جنبش تنها به افراد فاقد مدرک شناسایی اختصاص ندارد، بلکه متعلق به تمام کسانی ا‌ست که علیه نژادپرستی مبارزه می‌کنند، تمامی کسانی که باور دارند هیچ انسانی غیرقانونی نیست، و آنها که خواستار زندگی شایسته برای تمام مردم جهان‌اند. این جنبش جنبش آنهایی ا‌ست که طاقتشان طاق شده؛ ما دیگر تحمل انتظار برای یک زندگی شایسته را نداریم، همین‌طور تحمل انتظار برای خروج از این انزوا و جدا افتادگی را.»

جلیقه سیاه‌ها ایده‌ فعالیت جمعی را بسیار مهم و حیاتی تلقی می‌کنند. کامارا، که از نوامبر ۲۰۱۸ در این جنبش به مبارزه مشغول است، در این مورد می‌‌گوید: «سازمان دهی و تشکیل تجمع از اهمیت بسیاری برخوردار است. این شیوه زیستی‌ است که ما در مقابل برده‌داری مدرن برگزیده‌ایم. پلیس می‌خواهد ما را بترساند، اما ما دیگر نمی‌ترسیم، تا انتها خواهیم رفت. هر چه پیش آید، خوش آید؛ سرنوشت ما این است.»

سامبا که پلیش برادر کوچکش را در ماجرای پانتئون بازجویی کرده و سپس در دادگاه عالی حضور یافته، عقیده‌ مشابهی دارد و می‌گوید: «ما تا پای جان کنار یکدیگر مبارزه خواهیم کرد، و کوتاه نخواهیم آمد.»

منبع:‌Les Inrockuptibles


 بیشتر بخوانید: