محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که تحت تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار دارد، در آستانه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل برای انجام مشورت‌ها و رایزنی‌هایی با مقامات اتحادیه اروپا از کویت وارد هلسینکی، پایتخت فنلاند شد. مقصد بعدی ظریف کشورهای آسیایی است.
محمد جواد ظریف شامگاه یکشنبه ۲۷ مرداد/ ۱۸ اوت برای دیدار و گفت‌وگو با نائلی نینیستو، رئیس جمهوری و ویل اسکیماری، وزیر همکاری و توسعه تجارت خارجی و همچنین پکا هاویستو، وزیر خارجه وارد هلسینکی پایتخت فنلاند شد.
وزارت خارجه فنلاند پنجشنبه هفته گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که مقامات فنلاند قصد دارند با وزیر خارجه ایران طیفی از موضوعات بین‌المللی و دوجانبه را به بحث بگذارند. پکا هاویستو، وزیر خارجه فنلاند گفته بود:
«مشتاق گفت‌وگو با وزیر خارجه ایران هستم. تنش‌ها در خلیج فارس بر سراسر جهان اثر می‌گذارد. به همین سبب در شرایط کنونی می‌بایست با هم در گفت‌وگو بمانیم.»
فنلاند اوایل ماه گذشته ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را به عهده گرفت. وزیران خارجه و دفاع کشورهای اتحادیه اروپا اواخر اوت/مرداد در هسلینکی نشست‌های غیررسمی برگزار می‌کنند. ظریف در بدو ورود به هلسینکی در جمع خبرنگاران گفت:
«ارتباطات ما با اتحادیه اروپا مهم است. کشورهای اروپایی تعهداتی در چارچوب برجام دارند. لازم است درباره این تعهدات صحبت بشود.»
ظریف در ادامه سخنانش با اشاره به توجه ویژه کشورهای اسکاندیناوی به تنش‌ها در خلیج فارس گفت:
«هم فنلاند، هم سوئد و هم نروژ در موضوعات منطقه‌ای ما فعال‌اند. سوئد مسئولیت برگزاری اولین اجلاس یمن را به عهده داشت. نروژ به دنبال برگزاری یک اجلاس در مورد افغانستان است. ضرورت دارد در زمبنه‌های منطقه‌ای هم با این کشورها گفت وگو شود.»
ایران با تمرکز بر عامل وحدت یمن، در تلاش است اخوان یمن را برای پیوستن به صف حوثی‌ها مجاب کند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز در سخنرانی ۲۶ مرداد خود با هیٔت انصارالله بر همین معنا تأکید کرده بود. نزدیکی بین قطر و ایران و شکوفایی روابط بین تهران و دوحه، در رأس عواملی جای می گیرد که می تواند زمینه ساز ائتلاف اخوانی حوثی در یمن باشد.
اما یمن تنها گرفتاری ایران نیست. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، چهارشنبه ۲۳ مرداد/ ۱۴ اوت در یک نشست خبری که در برلین برگزار شد اعلام کرد در نشست‌هایی در هلسینکی مشارکت کشورهای اروپایی در ائتلاف دریایی مورد نظر آمریکا برای تأمین امنیت دریانوردی در تنگه هرمز به بحث گذاشته می‌شود. به گفته مرکل قرار است نائلی نینیستو، رئیس جمهوری فنلاند هماهنگی‌های لازم برای تشکیل این نشست‌ها را انجام دهد.
محمد جواد ظریف با یک طرح بدیل از کویت به هلسینکی رفته است:
«فنلاند از گذشته طرحی داشت درباره خلیج فارس که تقریباً مشابه طرحی است که ما مطرح کردیم. فنلاندی‌ها از قبل به طرح مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای علاقمندی داشتند. لازم است درباره این مسائل مسائل گسترده ای بشود.»
ظریف بعد از دیدار با ولیعهد و وزیر خارجه کویت و قبل از سفر به فنلاند با انتشار پیامی در توییتر نوشت:
«با ولیعهد و وزیر امور خارجه کویت مذاکرات خوبی انجام شد. تاکید شد که طرح ایران برای گفت‌وگوی منطقه‌ای و معاهده عدم تجاوز، از اتکا به عاملان خارجی پیشی می‌گیرد.»
در مرحله بعدی وزیر خارجه ایرا برای ادامه این گفت‌‌وگوها از هلسینکی عازم چند کشور آسیایی خواهد شد. کره حنوبی برای مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز اعلام آمادگی کرده است. ژاپن اما هنوز به تصمیم نرسیده.
بیشتر بخوانید: