وقتی اتحادیه اروپا میلیون‌ها یورو به لیبی روانه کرد تا موج حرکت پناهجویان مدیترانه را بخواباند، وعده‌هایی نیز برای بهبود شرایط اردوگاههای پناهجویی ارائه شد؛ اردوگاه‌هایی که به سوءاستفاده از پناهجویان و نقض حقوق آنها شهرت داشتند. آسوشیتدپرس در گزارشی تحقیقی جزییاتی از واقعیت اردوگاه‌ها را فاش کرده که نشان می‌دهد وعده‌های اتحادیه نه تنها عملی نشد، بلکه فریاد دادخواهی پناهجویان هر روز بلندتر می‌شود. یک هنرمند اریتره‌ای نیز لحظاتی از خشونت و شناعت تجربه شده در اردوگاه‌ها را به تصویر کشیده و منتشر کرده است.
خبرگزاری «اسوشیتدپرس» در یک جستار تحقیقی فاش کرد که نه تنها وعده‌های اتحادیه اروپا برای بهبود وضعیت پناهجویان در لیبی محقق نشد، بلکه حتی فلاکت پناهجویان موجب رونق شبکه‌ای سودجو و منفعت‌طلب از کسب‌وکارهایی شده که بخشی از آنها از سوی اتخادیه اروپا تامین مالی و از سوی سازمان ملل سازماندهی می‌شود.
اتحادیه اروپا بیش از ۳۲۷,۹ میلیون یورو به لیبی فرستاده، و ۴۱ میلیون یوروی دیگر را نیز در اوایل دسامبر تایید کرد. این پول تا حد زیادی از طریق آژانس‌های سازمان ملل منتقل می‌شوند.
اسوشیتدپرس به این نتیجه رسید که در کشوری بدون یک دولت کارآمد، بخش زیادی از پول اروپا به شبکه در هم‌پیچیده‌ای از مردان شبه‌نظامی، قاچاقچیان، و اعضای گارد ساحلی منتقل می‌شود که همه آنها از مهاجران سوءاستفاده می‌کنند. برخی ایمیل‌های داخلی فاش شده نشان می‌دهد که در برخی موارد، مقامات سازمان ملل می‌دانستند که پول به شبکه‌ای از شبه‌نظامیان می‌رسد.
گزارش فاش کرد که شبه‌نظامیان، زیر سایه سازمان ملل، در داخل اردوگاه‌ها مهاجران را شکنجه می‌کنند، از آنها اخاذی و در غیر این صورت، سوءاستفاده می‌کنند. بسیاری از مهاجران نیز به سادگی از اردوگاه‌ها ناپدید می‌شوند، و به قاچاقچیان یا سایر مراکز فروخته می‌شوند.
همین شبه‌نظامیان با اعضای واحدهای گارد ساحلی لیبی همدستی می‌کنند. اروپا به گارد ساحلی لیبی برای دور نگه داشتن مهاجران از ساحل آموزش و تجهیزات ارائه می‌دهد. اما آسوشیتدرپرس دریافته است که اعضای گارد ساحلی برخی مهاجران را به اردوگاههای تحت اداره شبه‌نظامیان باز می‌گردانند و به برخی دیگر در ازای دریافت رشوه اجازه می‌دهند که راه اروپا را از سر بگیرند.
بخشی از بودجه اتحادیه اروپا که برای تغذیه پناهجویان گرسنه تخصیص داده شده نیز از آنِ شبه‌نظامیان می‌شود. برای مثال، سازمان ملل برای واگذاری میلیون‌ها یورو از قراردادهای غذای مهاجران با یک شرکت به ریاست یک رهبر شبه‌نظامی در حال مذاکره بوده است، آن هم در حالی که گروه‌های فعال در سازمان ملل از گرسنگی و قحطی در اردوگاه‌ها ابراز نگرانی می‌کردند. دست کم پنج مقام لیبیایی و برخی ایمیل‌های افشاشده این موضوع را تایید می‌کنند.
در بسیاری موارد پول دریافت‌شده به کشور همسایه تونس می‌روند تا بعد از پولشویی به شبه‌نظامیان لیبی باز گردد.
طراحی‌های یک پناهجو در لیبی: خشونت و شناعت در اردوگاه
یک پناهجوی اریتره‌ای با طراحی‌های خود در داخل اردوگاه مهاجران در لیبی لحظاتی از واقعیت خشن و ظالمانه در این اردوگاه را نمایش داده است.
هزاران نفر در اردوگاههای لیبی برای ماهها و حتی سالها زندانی شده اند. بسیاری از آنها قصد داشتند دریای مدیترانه را در مسیری خطرناک به مقصد اروپا ترک کنند اما گارد ساحلی لیبی که از سوی اتحادیه اروپا تعلیم و تامین شده، آنها را بازداشت کرده است.
هنرمند اریتره‌ای خواسته که نامش فاش نشود، زیرا می‌ترسد که شبه‌نظامیان به خاطر توصیف «شرایط کابوس‌وار» اردوگاه او را مجازات کنند.
طراحی‌های هنرمند لحظاتی هستند از آنچه او در اردوگاههای مختلف از سپتامبر ۲۰۱۷ تا اکتبر سال جاری مشاهده کرده است.
برخی شب‌‌ها او با سر و صدای شبه‌نظامیان بیدار می‌شده که پناهجویان را برای گرفتن رشوه از خانواده‌هایشان کتک می‌زدند. اینها اغلب پناهجویانی بوده اند که از آفریقای زیرصحرایی آمده اند.
نگهبانان برای گرفتن پول از دادن غذا، آب و دارو به پناهجویان خودداری می‌کنند.
Drawing his pain: An Eritrean migrant identified only by his nickname, Aser, because of fears of reprisals from Libyan militias, relives some of the “nightmare conditions” he witnessed inside the country’s detention centers through his sketches. https://t.co/9eDkjgmkxF
— AP Middle East (@APMiddleEast) December 31, 2019
شرایط در اردوگاههای پناهجویان لیبی سخت و خشن است، بسیاری در میانه آتش گروه‌های درگیر در جنگ داخلی لیبی گیر افتاده اند. یکی از طراحی‌های هنرمند اریتره‌ای پناهجویان را در آتش رد و بدل شده میان نیروهای خلیفه حفتر و شبه‌نظامیان متحد با دولت وفاق ملی (تحت حمایت سازمان ملل) نشان می‌دهد.
بعد از سقوط و مرگ معمر قذافی دیکتاتور لیبی در ۲۰۱۱، این کشور به یک مسیر عمده مهاجرت به اروپا بدل شد. اما حالا اروپا می‌خواهد با ارسال پول به لیبی جلوی عبور مهاجران از ساحل را بگیرد.
با افزایش گزارش‌های شکنجه و بدفتاری در اردوگاه‌ها، سیاست اروپا برای حمایت از گارد ساحلی لیبی با انتقاد زیادی همراه شده است.
هنرمند اریتره‌ای می‌گوید که اغلب اوقات تنها چند سطل آب آشامیدنی برای صدها نفر وجود دارد. او و سایرین چند هفته بدون نور آفتاب سپری کرده اند، و اردوگاههای شلوغ فضای مناسبی برای شیوع بیماری بوده است.
این هنرمند سفر خود را چهار سال پیش آغاز کرد. او که از خدمت سربازی اجباری در اتیوپی فرار میکرد، در لیبی ۶ هزار دلار به قاچاقچیان داد تا جایی در یک قایق به اروپا داشته باشد. اما این قایق را گارد ساحلی لیبی متوقف کرد.
او در سال ۲۰۱۷ در یکی از اردوگاههای طرابلس گیر افتاد. پزشکان بدون مرز به او کاغذ و مداد دادند، و او دور از چشم نگهبانان به طراحی مشغول شد. او گاهی طراحی‌های خود را نزد سایر پناهجویان پنهان میکرد، و از برخی طراحی‌ها نیز پیش از نابودکردنشان عکس گرفته است.
او در اکتبر به یکی از اردوگاههای شلوغ سازمان ملل فرار کرد و حالا امیدوار است که برای پناهندگی گزینش شود.