سپاه ادعا کرده که «تعدادی از بسیجیان دانشمند و بااخلاص» کرونایاب موسوم به مستعان ۱۱۰ را توسعه داده اند. اما در کانون بحث و جدل‌ها حول این اختراع، یک چهره شاخص بسیجی حضور دارد که پیش‌تر نیز اختراع‌هایی با ویژگی‌های مشابه به ثبت رسانده است.

کامبیز گلشنی چهره پشت کرونایاب جدید سپاه/ عکس از همشهری آنلاین

حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران چهارشنبه  ۲۷ فروردین در یک برنامه زنده تلویزیونی از دستگاهی رونمایی کرد که بنا بر ادعاها «دانشمندان بسیجی» ساخته‌اند و می‌تواند با ایجاد میدان مغناطیسی نه تنها ویروس کرونا بلکه هر ویروسی را از راه دور و بدون خون‌گیری در ۵ ثانیه شناسایی کند. ین دستگاه را سامانه «مستعان» نام‌گذاری کرده اند؛ در معنای سامانه‌ای که از آن یاری می‌خواهند.

پس از انتشار این اخبار و گزارش‌ها، انتقادها و پرسش‌های گسترده‌ای درباره آن مطرح شد. از جمله وزارت بهداشت ناچار شد واکنش نشان دهد و اعلام کند که تاکنون این دستگاه در وزارت بهداشت ارزیابی نشده و اداره کل تجهیزات پزشکی هم آن را تأیید نکرده‌ است. همچنین انجمن فیزیک ایران اعلام کرد که « چنین ادعایی باورناپذیر و در حد داستان‌های علمی‌ و تخیلی» است.

اما در مرکز بحث‌ها درباره این دستگاه علمی تخیلی که سپاه ادعا کرده از سوی عده‌ای از «بسیجیان دانشمند و بااخلاص» توسعه یافته، نام یک تن از همه پررنگ‌تر است: کامبیز گلشنی. این فرد سابقه‌ای گسترده در اختراع دستگاه‌های علمی و تخیلی داشته است.

در اردیبهشت ۹۷ در ارومیه فردی به نام «کامبیز گلشنی» در تلویزیون اختراع جدیدی از خود را به نمایش گذاشت و ادعا کرد که اختراع او هر نوع «ماده جامد و مایع» را ردیابی می‌کند. پس از دو سال، گلشنی در ۲۷ فروردین ۱۳۹۹ با لباس فرم بسیج با حضور تلویزیون درباره نحوه کار «کرونایاب» جدید توضیحاتی داد؛ دستگاهی که به «اختراع» پیشین او شباهت دارد.

گلشنی صاحب شرکتی به نام پویان کاوش در شهر ارومیه است. او در سال ۹۷ درباره دستگاه اختراعی خود ادعا کرده بود: «با این دستاورد، شناسایی هرگونه ذخایر طبیعی و غیرطبیعی مانند معادن فلزی و غیرفلزی، منابع نفتی و آبی تا فاصله ۴۲‌کیلومتری سطح زمین و عمیق‌ترین نقطه آب و خاک، امکان‌پذیر است»

او شیوه کارکرد آن دستگاه را بر اساس «اثرات الکترواستاتیک و میدان‌های دوقطبی الکتریکی» عنوان کرده بود؛ ادعایی که درباره کرونایاب جدید موسوم به مستعان ۱۱۰ تکرار شد.

مشابه این دستگاه‌ها پیش‌تر نیز در خارج از ایران از سوی یک کلاهبردار بزرگ بین‌المللی ابداع شده بود. این کلاهبردار دستگاهی را با عنوان مین‌یاب یا تشخیص‌دهنده ویروس ایدز به به چندین کشور از جمله عراق و مصر فروخت که بعدها مشخص شد یک اسباب بازی کودکانه بوده است. او بابت این کلاهبرداری دوران محکومیت خود را در زندانی در بریتانیا سپری می‌کند.

اختراع ادعایی سپاه، که مقامات این نهاد نظامی آن را «موفقیت‌های جدید» جمهوری اسلامی در حوزه علم و فناوری نامیده‌اند، به نمونه‌های کلاهبرداری‌های گذشته افراد سودجو شباهت زیادی دارد.

با وجود انتقادها و شگفتی فراوان از ادعای جدید سپاه، مقامات این نهاد بر اصالت این اختراع تاکید دارند. رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران از متخصصان خواسته که در داوری این دستگاه از خود «شتابزدگی» نشان ندهند.


در همین زمینه: