علاوه بر کسب و کارهای کوچک، اقتصاد غیررسمی ایران هم تحت تأثیر بیماری کووید ۱۹ قرار گرفته‌ است. همه کارگرانی که در بخش غیررسمی اقتصاد ایران لقمه نانی برای خود و خانواده‌شان فراهم می‌آوردند، از جمله کارگران ساختمانی به حال خود رها شده‌اند. اکثر آنها نه بسته‌های حمایتی ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی را دریافت کرده‌اند و نه خبری از اختصاص وام دو میلیونی به آنها شنیده می‌شود.

کارگران ساختمانی و خانواده‌هایشان در اقتصاد رانتی به حال خود رها شده‌‌اند. کار، تأمین اجتماعی و عدالت یک خواسته دور از دسترس برای آن‌هاست. در این میان کرونا بحران را عمیق‌تر کرده است. (عکس: آرشیو)

به سبب همه‌گیری ویروس کرونا در ایران حدود ۴۰ درصد از کارگران ساختمانی که جزو آسیب‌پذیرترین گروه‌های کارگری به شمار می‌آیند بی‌کار شدند و از حمایت‌های مختصر دولت هم بی‌بهره ماندند. به گفته حسین میرزایی، سخنگوی تسهیلات کرونایی زمان پرداخت تسهیلات دو میلیون تومانی به افرادی که شغل ثابت ندارند مشخص نیست. اما از هم‌اکنون گروه‌های کارگری و اصناف در تلاش‌اند در فهرست دریافت‌‌کنندگان این وام قرار بگیرند. نام کارگران ساختمانی اما همچنان از قلم افتاده است. هادی ساداتی، نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:  

«از زمان اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران تا پایان ماه گذشته بسیاری از کارگران ساختمانی بیکار بودند و دریافتی نداشتند. می‌دانیم که این کارگران روزمزد هستند و وقتی یک روز کار نکنند به مشکل بر می‌خورند، چه برسد به اینکه سه ماه کار نکنند. این کارگران اغلب نه مشمول دریافت بسته حمایتی ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی شده‌اند و نه کمک دیگری دریافت کرده‌اند. کمکی که به آنها شده در حد همان وام یک میلیونی یارانه‌بگیران است، بنابراین نیازمند کمک و حمایت هستند.»

شهرهای ایران بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا به حسب شیوع همه‌گیری با سه رنگ سفید و نارنجی و قرمز مشخص شده است. در شهرهای قرمز، برای مثال در استان خوزستان کارگران ساختمانی که مدت‌هاست بیکار بوده‌اند به جست‌وجوی لقمه نانی سر چهارراه‌ها تجمع می‌کنند.   

حاتم شاکرمی، معاون تنظیم روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده بود که اسامی کارگران ساختمانی در اختیار سازمان تأمین اجتماعی گذاشته شده اما معلوم نیست چه تعداد از این کارگران که شمار آن‌ها «چند ده‌هزار نفر» اعلام شده از مزایای بیمه بیکاری برخوردار می‌شوند. هادی ساداتی، نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی در ادامه مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:

«ظرفیت بیمه کارگران ساختمانی افزایش نیافته. ما می‌گوییم ظرفیت جدید نمی‌خواهیم، لااقل ظرفیت ایجاد شده را فعال کنید تا کارگران ساختمانی بتوانند بیمه‌پردازی کنند و برای آینده‌شان برنامه‌ای داشته باشند.»

در میان بحران همه‌گیری ویروس کرونا و بحران معیشتی، دولت حتی هزینه دریافت کارت مهارت کارگران ساختمانی را هم ۱۰ برابر افزایش داده است. دلیل آن هم روشن نیست.  ساخت و سازها و حتی تعمیرات ساختمانی در ایران به دلیل بحران اقتصادی متوقف مانده و لذا در چشم‌انداز امیدی برای اشتغال و کسب درآمد شمار بسیاری از کارگران ساختمانی وجود ندارد.

سازمان تأمین اجتماعی حداقل ۶ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد. در چنین شرایطی، یک کارگر بیکارشده که این بخت را دارد که مشمول بیمه بیکاری باشد، در عمل می‌بایست چندین ماه منتظر بماند تا مبلغ اندکی دستش را بگیرد. کارگران ساختمانی، کارگران فصلی، کارگران خدماتی منازل و شرکت‌ها و همه گروه‌هایی که در حیطه اقتصاد غیررسمی کار می‌کنند، اصولاً از هرگونه پوششی، جز یارانه مرحمتی دولت روحانی محروم‌اند.

بیشر بخوانید: