در پی حادثه غرق شدن کارجویان افغانستان در رودخانه هریرود و آتش‌گرفتن خودرو حامل مهاجران افغاستان در یزد، وزارت خارجه افغانستان اعلام کرد که براساس مصوبه شورای امنیت ملی آن کشور به زودی یک هیأت بلندپایه از کابل به تهران سفر می‌کند. در این سفر با هدف جلوگیری از تکرار رویدادهای مشابه قرارداد سرحدی سال ۱۳۳۵ به بحث گذاشته می‌شود.
شماری از مهاجران افغانستانی ۱۲ اردیبهشت سال جاری پس از ورود به خاک ایران در رودخانه هریرود غرق شدند. شواهدی که مقام‌های محلی و دولتی در افغانستان به دست آورده‌اند حاکی از آن است که مرزبانان ایرانی این مهاجران را دستگیر و شکنجه کردند و سپس به سمت رودخانه هریرود راندند که منجر به غرق شدن تعدادی از آنها شد. مقامات ایرانی می‌گویند مهاجران احتمالاً در حال عبور از بخش‌های عمیق و پرآب رودخانه بودند که به طور غیرقانونی خود را به مرز برسانند که غرق شدند.
به دستور محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان کمیته حقیقت‌یابی تشکیل شد و نتایج آن هم در سفر محسن بهاروند، معاون حقوقی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و سید رسول موسوی، دستیار وزیر خارجه و نماینده مرزبانی ایران در کابل با حنیف اتمر، سرپرست وزارت خارجه افغانستان به بحث گذاشته شد.
شورای امنیت افغانستان بعد از این رایزنی‌ها، از جمهوری اسلامی ایران خواست با روحیه «تساهل و همکاری» برخورد کند.
حادثه شلیک مأموران نیروی انتظامی به خودروی حامل مهاجران افغان در حوالی یزد که سبب آتش گرفتن خودرو و سوختن مهاجران به طرز دردناکی شد، نیز بر دامنه این بحران افزود.
سفر هیأت افغانستانی به ایران
به گزارش هشت‌صبح افغانستان، وزارت خارجه آن کشور پنجشنبه ۲۲ خرداد با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که شورای امنیت ملی افغانستان تصمیم گرفت که با هدف جلوگیری از تکرار حوادث «ناگوار» این‌چنینی یک هیأت بلندپایه را به ایران اعزام کند.
وزارت خارجه افغانستان هدف هیأت مذاکره‌کننده را «تمرکز بر تأمین بهتر امنیت سرحد مشترک میان دو کشور و جلوگیری از ترددهای غیر قانونی» اعلام کرده است.
قرار است که در این سفر در قرارداد سرحدی سال ۱۳۳۵ میان دو کشور نیز به بحث گذاشته شود.
وزارت خارجه افغانستان گفت این هیأت درباره این موضوعات نیز با مقام‌های ایرانی مذاکره خواهد کرد:
- مبارزه با قاچاق انسان در دو سوی مرز
- آغاز روند تثبیت هویت شهروندان افغانستان و قانون‌مندسازی اقامت مهاجران
- عملی‌سازی پیش‌نویس موافقت‌نامه تنظیم استخدام کارگران افغان به شکل قانونی
در پایان اعلامیه وزارت امور خارجه آمده است که شورای امنیت ملی افغانستان از تمام نهادهای دولتی و رسانه‌های خبری آن کشور خواسته است تا در مورد عواقب ناگوار سفرهای غیرقانونی و فریبکاری قاچاقچی‌های انسان در دو سوی مرز اطلاع‌رسانی کنند.
محمد حمید طهماسی، رئیس هیأت حقیقت‌یاب افغانستان اعلام کرده است که از مجموع ۴۶ تن از مهاجران افغانستانی که در مرز هریرود وارد ایران شده بودند، ۱۰ تن جان باخته‌اند، ۱۷ تن مفقود شده‌اند و ۱۹ تن دیگر نجات یافته‌اند.
گروهی از بستگان قربانیان کشتار هریرود در مرز ایران و افغانستان اعلام کرده‌اند که از خون عزیزانشان نمی‌گذرند. آنها از دولت افغانستان خواسته‌اند که این کشتار را از طریق نهادهای حقوق بشری در جهان پیگیری کند. موضوع دادخواهی در دستور کار رسمی هیأت مذاکره‌کننده افغانستانی در سفرش به تهران قرار ندارد.
تظاهرات علیه جمهوری اسلامی ایران در هرات
در همین حال روز گذشته، چهارشنبه ۲۱ خرداد / ۱۰ ژوئن شماری از فعالان مدنی هرات با حضور در برابر ساختمان کنسولگری ایران در این شهر، برای دادخواهی قربانیان رویداد کشتار کارجویان افغان در مرز ایران و سوختن شهروندان افغان در ولایت یزد، دست به تجمع اعتراضی زدند.
شرکت‌کنندگان در این تجمع ایران را به دست داشتن در این رویدادها متهم کرده و خواهان پرداخت غرامت به بازماندگان و قربانیان و پوزش رسمی حکومت ایران شدند.
حاضران در این گردهم‌آیی اعتراضی همچنین هشدار دادند که اگر تا ۱۰ روز دیگر خواسته‌های‌شان از سوی حکومت ایران عملی نشود، علیه حکومت ایران دست به اعتراض‌های مدنی گسترده خواهند زد.
بیشتر بخوانید: