۱۰‌ شهروند اهل بانه در استان کردستان به اتهام «شرکت در اعتراضات خیابانی شهریور ماه ۹۶» از سوی مراجع قضایی مجموعا به ۳۰ ماه حبس، ۲۵۰ ضربه شلاق و پرداخت ۲۵۰ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شدند. تجمع در اعتراض به قتل کولبران برگزار شده بود.

عکس از آرشیو: تجمع اعتراضی علیه تیراندازی به کولبران در بانه (۱۴ شهریور ۱۳۹۶)
عکس از آرشیو: تجمع اعتراضی علیه تیراندازی به کولبران در بانه (۱۴ شهریور ۱۳۹۶)

به‌ گزارش سایت خبری «کوردپا»، این شهروندان به ‌نام‌های «سردار امین‌پور، محسن قادری، برزان رحیمی، آزاد محمودزادە، شهرام صالحی، یاسین عثمانی، عزت احمدی، آکام احمدی، ریبوار صالحی و مهدی ارخوانی»، روز چهاردهم شهریور ۱۳۹۶ در اعتراض به قتل کولبران توسط مأموران مرزبانی در مقابل فرمانداری شهر بانه دست به تجمع اعتراضی زده بودند که از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

تصاویری که از این تجمع در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود نشان می‌داد مأموران پلیس و نیروهای لباس شخصی با شلیک گاز اشک‌آور به تجمع کنندگان و حمله به آنها، این اعتراض مسالمت‌آمیز را به خشونت کشیده‌اند.

به ‌نوشته کوردپا، این ۱۰ شهروند پس از گذشت حدود سه سال از این تجمع، هر کدام در احکام جداگانه‌ای به سه ماه حبس، ۲۵ ضربه شلاق و پرداخت ۲۵ میلیون جریمه نقدی محکوم شده‌اند.

قادر بهرامی ۴۵ ساله و حیدر فرجی ۲۱ ساله از جمله کولبرانی بودند که در شهریور ماه ۱۳۹۶ در ارتفاعات مرزی شهرستان بانه با شلیک مستقیم نیروهای هنگ مرزی کشته شدند.

در واکنش به این ماجرا و به دنبال اعتراضات مردمی به کشتار کولبران، روابط عمومی سازمان قضایی نیروهای مسلح از شناسایی و بازداشت پنج متهم خبر داد. مجتبی شیرود بزرگی، دادستان نظامی استان کردستان گفت سازمان قضایی نیروهای مسلح این پنج نفر را به ‌عنوان عوامل تیراندازی احضار و پس از تحقیقات اولیه همگی آن‌ها را با قرار تأمین روانه بازداشتگاه کرد.

فرماندار بانه اما دلیل شلیک مأموران به کولبران را «توجه نکردن» آن‌ها به دستور ایست اعلام کرده و معترضان به مرگ دو کولبر را «فرصت‌طلبان» و «آشوبگرانی» خوانده بود که از «سایت‌های معاند نظام» دستور می‌گیرند.

اکبر جوهری، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان هم گفته بود دو کولبر کُرد که به دست مأموران مرزی به قتل رسیدند قاچاقچی بودند و محموله آن‌ها هم مواد محترقه بوده است. ادعایی که امکانی برای راستی‌آزمایی آن وجود نداشت.

در آن زمان اما بنا شد هیأتی از سوی وزارت کشور و هیأتی هم از سوی سازمان بازرسی کشور به بانه اعزام شوند تا به بررسی کشته شدن این دو کولبر به‌ دست مأموران هنگ مرزی بپردازند.

طبق گزارش فعالان حقوق بشر سالانه صدها نفر از کولبران و افراد کاسب در مرزهای کردستان بر اثر تیراندازی نیروهای دولتی کشته و زخمی می‌شوند.

شلیک مأموران مرزبانی و نیروهای نظامی سپاه پاسداران به کولبران، انفجار مین‌های به‌جا مانده از جنگ هشت ساله ایران و عراق، پرت شدن از کوه به دلیل عدم وجود جاده‌های ارتباطی استاندارد و … از جمله مواردی است که موجب جان‌باختن شمار زیادی از کولبران در سال‌های گذشته شده است.

مسئولان دولتی و نهادهای امنیتی در ایران به ‌جای اشتغال‌زایی یا رفع موانع برای فعالیت آسان‌تر کولبران در مناطق مرزی، همواره به این گروه از کارگران نگاه امنیتی دارند.

فعالان حقوق بشر در ایران در سال‌های اخیر بارها از مقامات دولتی و نظامی خواسته‌اند تا استفاده از نیروی مرگبار علیه کولبران و کاسبکاران غیرمسلح را متوقف و سیاست خود را در خصوص ساکنان مناطق مرزهای غربی ایران، بازنگری کنند.

سه استان کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نوار مرزی ایران با عراق و ترکیه محل اصلی فعالیت کاسبکاران مرزی و کولبرها هستند.

  • در همین زمینه