اعتراضات به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری برای شب چهارم در بلاروس ادامه یافت. یک معترض دیگر در حالی که در بازداشت پلیس بود، درگذشت. سازمان ملل هشدار داد که پلیس ضدشورش در این کشور به معترضان خشونت بیش از حد کرده است.

تجمع مقابل کنسولگری بلاروس در سن پترزبورگ. روی پلاکارد نوشته: لوکاشنکو مردم را نکش. عکس از شاتر استاک

روزنامه گاردین شامگاه چهارشنبه ۲۲ مرداد / ۱۲ اوت، با استناد به اعلام وزارت کشور بلاروس نوشت که شمار دستگیری‌ها در سه روز متوالی تظاهرات در این کشور، ۶۰۰۰ نفر است. شمار دستگیری‌های شامگاه چهارشنبه هنوز مشخص نیست.

معترضان مخالفان الکساندر لوکاشنکو هستند که اکنون ۲۶ سال است بر بلاروس حکومت می‌کند. آنها می‌گویند لوکاشنکو در انتخابات روز یکشنبه ۱۹ مرداد / ۹ اوت تقلب گسترده کرده است. سوتلانا تیخانوفسکایا نامزد اپوزیسیون در انتخابات بود که به گفته خودش از ترس جان فرزندانش روز سه‌شنبه از بلاروس به لیتوانی پناه برد.

دو کشته و صدها زخمی

دو تظاهرات در شب‌های دوشنبه و سه‌شنبه به کشته شدن دو نفر از معترضان انجامید. یکی از آنها روز دوشنبه در مینسک کشته شد و نفر دوم، یک مرد ۲۵ ساله است که در شهر گومل در بازداشت پلیس در روز چهارشنبه درگذشت.

وزارت کشور بلاروس پیش از این گفته بود که اولین معترض در اثر انفجار یک دستگاه انفجاری در دستش در پایتخت مینسک جان باخت. این روایت را معترضان تأیید نکردند.

عصر چهارشنبه، تظاهرات‌ بیشتری از طریق کانال‌های پیام‌رسان مانند تلگرام برگزار شد و درگیری‌های بیشتری نیز گزارش شد. معترضان در مینسک و سایر شهرهای بلاروس تجمع کردند اما تجمع‌ها پراکنده‌تر و شمار افراد در هر گردهمایی کمتر بود. کانال‌های تلگرامی نزدیک به معترضان، برگزاری تجمع‌ها با تعداد کمتر را راهبردی برای کاهش تلفات و دستگیری‌ها اعلام کردند.

حداقل ۲۰۰ نفر از معترضان تا کنون زخمی شده‌اند. بی‌بی‌سی نوشته است که برخی از زخمی‌ها حال‌شان به طور جدی وخیم است. یکی از کارکنان تیم خبری بی‌بی‌سی هم عصر سه‌شنبه توسط پلیس مورد حمله قرار گرفت.

میشل باشله: بیان مخالفت حق مردم است

سازمان ملل متحد استفاده حکومت بلاروس از خشونت بیش از حد را محکوم کرده است.

گردهمایی حامیان سوتلانا تیخانوفسکایا نامزد اپوزیسیون در انتخابات بلاروس. مینسک، بلاروس، ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۰. عکس از شاتراستاک

میشل باشله، کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای رفتار حکومت بلاروس در سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز را محکوم کرد و گفت:

«به مقامات بلاروس یادآوری می‌کنم که استفاده از زور در هنگام اعتراضات باید همیشه یک استثنا باشد.»

باشله همچنین گفت گزارش‌هایی به آنها رسیده که ۶۰۰۰ نفر دستگیر شده‌اند و در بین آنها افراد عادی رهگذر و افراد زیر سن قانونی هم هستند.

این مقام سازمان ملل افزود گزارش‌های از بدرفتاری پلیس با بازداشت‌شدگان در حین و پس از بازداشت به او رسیده که این موضوع «نگران‌کننده‌تر است». او خواستار آزادی همه بازداشت‌شدگان غیرقانونی شد.

هم پلیس و هم ارتش بلاروس در سرکوب معترضان درگیر هستند.

کانال‌ تلگرامی Nexta که تصاویر و ویدئوهایی از اعتراضات را منتشر می‌کند، ویدئویی منتشر کرده که در آن نیروهای حکومتی بازداشت‌شدگان را ناچار کرده‌اند که دَمَر روی زمین در کنار هم بخوابند. ویدئو را از پنجره خانه‌ای گرفته‌اند. صدایی که دارد فیلم می‌گیرد زنی است که می‌گوید:

«مردم را مجبور کرده‌اند روی زمین ردیف دراز شوند. می‌بینید؟ با آنها مانند خوک بدرفتاری می‌کنند. آنها را لگد می‌زنند. کتک‌شان می‌زنند.»

پلیس بلاروس به غیر از کتک‌زدن و دستگیرکردن معترضان به زور و با خشونت، تا کنون از گلوله‌های پلاستیکی، خودروهای آب‌پاش و همچنین نارنجک‌های اشک‌آور برای سرکوب استفاده کرده‌ است.

الکساندر لوکاشنکو را برخی آخرین دیکتاتور اروپا می خوانند. او از سال ۱۹۹۴ بر بلاروس حکومت می‌کند

بلاروس اینترنت تلفن‌های همراه را قطع کرده و بیشتر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها هم فیلتر شده‌اند.

پیام‌رسان تلگرام، با بیش از یک میلیون مشترک بلاروسی در ناآرامی‌های پس از انتخابات، رسانه معترضان شده است. آنها با استفاده از کانال‌های تلگرامی با هم در تماس هستند و تظاهرات برنامه‌ریزی می‌کنند.

میشل باشله در پاسخ به گزارش‌ها در مورد قطعی اینترنت و سرکوب تظاهرکنندگان گفت:

«مقام‌های دولتی باید حق آزادی بیان و برگزاری اجتماعات مسالمت‌آمیز را به رسمیت بشناسند و آن را تسهیل کنند. نه اینکه آن را سرکوب کنند. مردم حق دارند اعتراض کنند و مخالفت خود را بیان کنند – حتی بیشتر از همه در رابطه با انتخابات – آن هم زمانی که آزادی‌های دموکراتیک باید حفظ شود، نه اینکه سرکوب شود.»

سوتلانا تیخانوفسکایا نامزد اپوزیسیون در انتخابات بود. پس از شمارش آراء گفتند که او تنها ۱۰ درصد آرا را به‌دست آورده است. او پس از انتخابات خواهان برکناری الکساندر لوکاشنکو شد. به دنبال آن، معترضان به خیابان‌های بلاروس آمدند.

الکساندر لوکاشنکو را برخی آخرین دیکتاتور اروپا می‌خوانند. او از سال ۱۹۹۴ بر بلاروس حکومت می‌کند و می‌گوید این بار هم در انتخابات پیروز شده است. کمیسیون انتخابات این کشور هم اعلام کرده که لوکاشنکو با کسب ۸۲ درصد آرا در نتایج مقدماتی در صدر جدول قرار دارد. اما ادعاهاي گسترده مبنی بر تقلب در رأی‌گیری دلیل اعتراضات است.

تاکنون اتحادیه اروپا و آمریکا از مطالبات مردمی برای تغییر به سمت مردم‌سالاری حمایت کرده‌اند. لهستان و لیتوانی هم اعلام آمادگی کرده‌اند که به بهتر شدن شرایط کمک کنند اما تنها به این شرط که حکومت بازداشت‌شدگان را آزاد کند و حقوق مدنی معترضان را به رسمیت بشناسد.

تاکنون ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به لوکاشنکو تبریک گفته است. رهبران چین، قزاقستان، ازبکستان، مولداوی و آذربایجان هم برای لوکاشنکو پیام‌های پشتیبانی ارسال کرده‌اند.

در همین زمینه: