سازمان گزارشگران بدون مرز با انتشار اطلاعیه‌ای هشدار داد که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نظر دارند با طرح «ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» مهار اینترنت را به دست نظامیان بسپرند. گزارشگران بدون مرز خواهان پس گرفتن این طرح «آزادی‌ستیز» شد و یادآوری کرد که جمهوری ایران می‌بایست به حقوق جهانی در زمینه آزادی اینترنت پایبند باشند.

سازمان گزارشگران بدون مرز

شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح «ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» را منتشر کردند. چنانچه این طرح در صحن علنی مجلس به تصویب برسد، از آن پس همه شبکه‌های اجتماعی خارجی از جمله اینستاگرام با خطر بالقوه مسدود شدن روبرو هستند. بر اساس این طرح «هیأت ساماندهی» متشکل از نمایندگان نهادهای اطلاعاتی و دولتی تام‌الاختیار است و گلوگاه ارتباط شهروندان ایرانی با خارج از ایران را در دست می‌گیرد. هزینه سانسور و احراز هویت کاربران را هم می‌بایست خود کاربران بپردازند.

ایریس دو ویلان مسئول بخش فناوری گزارشگران بدون مرز پنجشنبه ۲۴ سپتامبر/۳ مهر درباره طرح «ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» گفت:

« این طرح که برای مهار کامل و مسدود کردن دسترسی به اطلاعات و بازداری مردم ایران از دانستن است، روزنی است به “اینترنت حلال” که پیش از این اجرایی شده است. جمهوری اسلامی ایران امضاکننده شماری از پیمان‌های جهانی است و باید پایبندی خود به آنها را پاس دارد و از این میان دسترسی آزاد به اینترنت. ما از مقام‌های حکومت ایران می‌خواهیم بررسی این طرح پیشنهادی برای قانونی آزادی‌ستیزانه را لغو کنند.»

اینترنت حلال (اکنون با نام شبکه ملی اطلاعات یا اینترنت ملی) نخستین بار در فروردین ۱۳۹۰ در ایران با تکیه بر تجربه‌های چین در سانسور هوشمند محتوا به اجرا درآمد. بر آن اساس قرار بود شبکه اینترنت جهانی در کنار «شبکه اینترنتی حلال» باقی بماند اما کلیه خدمات الکترونیکی دولتی نظیر خدمات دولت الکترونیک، بانکداری الکترونیک و تجارت الکترونیک ایران از طریق شبکه اینترنت حلال در اختیار کاربران اینترنت در داخل ایران قرار بگیرد. در این فاصله این طرح بی‌سر و صدا تا حد زیادی اجرا شده است.   

نقش مهم پیام‌رسان‌ها در انتشار اطلاعات مستقل

طرح «ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» که در کمیسیون فرهنگی مجلس اخیرا به تصویب رسیده مانند طرح «اینترنت حلال» شامل ایجاد یک نهاد مرکزی است که آن را «هیأت ساماندهی» نامیده‌اند. مسئولان «ساماندهی» عبارت‌اند از رئیس مرکز فضای مجازی، نماینده وزارتخانه‌های ارتباطات، ارشاد، اطلاعات، دادستانی کل کشور، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، صدا و سیما، اطلاعات سپاه، سازمان تبلیغات اسلامی، نیروی انتظامی و سازمان پدافند غیر عامل و این عملاً به معنای نشاندن نظامیان در گلوگاه اینترنت است.

گزارشگران بدون مرز در اطلاعیه خود یادآوری کرد:

«با وجود مسدودسازی و ممنوع بودن استفاده از توییتر، فیس‌بوک و تلگرام و.. این  شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها نقشی مهم در انتشار اطلاعات مستقل در ایران دارند. افزون بر مسدودسازی سایت‌های اطلاع‌رسانی و پیام‌رسان‌ها حکومت ایران برای سرکوب جنبش‌های اعتراضی در کشور بیش از پیش به گسستن اینترنت اقدام می‌کند و مانع انتقال و انتشار اطلاعات مستقل می‌شود.»

 ایران عضو اتحادیه جهانی ارتباطات سازمان ملل، یونسکو، کنفرانس سازمان ملل متحد برای تجارت و توسعه (UNCTAD)  و در آخر یکی از کشورهای عضو در جامعه جهانی اطلاعات (WSIS ) است. گزارش‌گران بدون مرز از مقامات ایرنی خواسته‌اند به این پیمان‌ها پایبند بمانند.

جمهوری اسلامی ایران در رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات  گزارش‌گران بدون مرز در سال ۲۰۲۰ از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ۱۷۳ جای گرفته است.

بیشتر بخوانید: