عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، درباره نتیجه پیگیری‌های انجام شده از سوی این سازمان در خصوص چند نفر از فعالان محیط زیست که در حال حاضر در زندان به‌سر می‌برند، گفت مقامات قضایی به این سازمان اعلام کرده‌اند پرونده این زندانیان سیاسی «به شما ربطی ندارد» و «در کار ما دخالت نکنید.»

گروهی از فعالان محیط زیست که به اتهام جاسوسی در زندان اوبن بازداشت‌اند (عکس: کمپین حقوق بشر ایران)

به‌نوشته روزنامه «آرمان ملی»، کلانتری، روز شنبه ۱۲ مهرماه با اشاره به پرونده «هشت بازداشتی محیط زیست» تلویحا روایت قوه قضاییه از اتهامات انتسابی به این فعالان زندانی را تأیید کرد و گفت: «وقتی آنها [مقام‌های قضایی] به ما می‌گویند این افراد جاسوس هستند، حتما دلیل و مستنداتی دارند که در حوزه محیط زیست نیست و ما از آنها بی‌اطلاع هستیم.»

او گفت: «چهار نفر از این افراد به اعدام و چهار نفر به حبس ابد محکوم شده بودند و فعلا ریاست‌قوه قضاییه کمک کرده‌اند و همه آنها دوران حبس خود را سپری می‌کنند.»

کلانتری اما پیش‌تر و در اواسط شهریورماه ۹۸ هم درباره علت دخالت نکردن خود در پرونده بازداشتی‌های فعالان محیط زیست گفته بود:

 «وقتی دستگاه قضایی رسما به ما اعلام کرده که حق ورود به این مساله را نداریم چه کاری از دست من برمی‌آید؟»

او همچنین در خصوص اتهام انتسابی «جاسوسی» و «ارتباط با دولت‌های متخاصم» که درباره فعالین محیط زیست زندانی مطرح شده، گفته بود: 

«وزیر اطلاعات رسما اعلام کرده است که این افراد هیچ جرمی مرتکب نشده‌اند اما دستگاه اطلاعاتی موازی می‌گوید این افراد مجرم هستند. من موظف هستم نظر وزارت اطلاعات را اعلام کنم، چون در قانون اساسی تعریف شده که جاسوس کسی است که وزارت اطلاعات او را به عنوان مجرم شناسایی کند.»

در اوایل بهمن‌ماه ۱۳۹۶ هفت نفر از فعالان محیط زیست به‌نام‌های هومن جوکار، امیرحسین خالقی، سام رجبی، طاهر قدیریان، نیلوفر بیانی، سپیده کاشانی، مراد طاهباز، کاووس سیدامامی، و عبدالرضا کوهپایه توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به اتهام جاسوسی بازداشت شدند.

دو سال پس از بازداشت این فعالان، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه در روز ۲۹ بهمن ۹۸ اعلام کرد احکام قضایی فعالان محیط زیستی ایران از سوی دادگاه تجدید نظر صادر شده است.

برپایه اعلام اسماعیلی، مراد طاهباز و نیلوفر بیانی بابت اتهام «همکاری با آمریکا» به ۱۰ سال حبس محکوم شدند.

همچنین هومن جوکار و طاهر قدیریان هشت سال و سام رجبی و سپیده کاشانی دوست، به اتهام «جاسوسی» هرکدام شش سال حبس گرفتند. امیرحسین خالقی حمید به اتهام «جاسوسی» به شش سال و عبدالرضا کوهپایه به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» به چهار سال زندان محکوم شدند.

کاووس سیدامامی، جامعه‌شناس تحصیل‌کرده آمریکا و شهروند ایرانی‌ـ‌کانادایی اما یکی دیگر از متهمان این پرونده بود که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۳۹۶ اعلام کردند که او در زمان بازداشت در زندان اوین، خودکشی کرده است.

هم‌زمان رامین سید امامی (کینگ رام)، خواننده و آهنگساز و پسر این زندانی سیاسی در پستی در شبکه اجتماعی اینستاگرام نوشت که دادسرای انقلاب تهران مادرش مریم ممبینی را احضار کرده و «به طور ناگهانی» خبر مرگ همسرش، سید کاووس امامی را به او اعلام کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: کینگ رام، خواننده ایرانی از «مرگ ناگهانی» پدرش در زندان خبر داد

از سوی دیگر نیلوفر بیانی، کارشناس محیط زیست در اواخر بهمن ۹۸ از درون زندان اعلام کرد که مأموران امنیتی سازمان اطلاعات سپاه برای اخذ اعتراف اجباری، او را شدیدا مورد شکنجه قرار داده‌اند.

او در شرح وضعیت خود در دوران بازجویی توسط مأموران اطلاعات سپاه نوشته که بازجویان برای گرفتن اعترافات اجباری، طی هزار و ۲۰۰ ساعت بازجویی، او را در معرض شدیدترین شکنجه‌های جسمانی-روانی و تهدیدهای جنسی قرار داده‌اند.

بیانی همچنین اعلام کرده که بازجویان اطلاعات سپاه، با ورود به ایمیل و چت‌های شخصی او نه تنها حریم خصوصی او را نقض کرده‌اند، بلکه حتی «شوخی‌های دوستانه» او را به مثابه مصداق جرم در دادگاه مورد استناد قرار داده‌اند.

در همین زمینه: شکنجه نیلوفر بیانی؛ عدم استقلال قوه قضاییه عامل اصلی فساد در نهادهای امنیتی

هیات دولت حسن روحانی اما روز چهارم اسفندماه ۹۸ در واکنش به افشاگری نیلوفر بیانی، در خصوص شکنجه و آزار جنسی در دوران بازداشتش، از علیرضا آوایی، وزیر دادگستری خواست اظهارات نیلوفر بیانی را «به طور جدی پیگیری و نتیجه را به هیأت وزیران گزارش کند.»

نتیجه این پیگیری اما تاکنون از سوی هیچ‌یک از مقامات دولتی ایران اعلام نشده است.