گل یاس خدا بنده‌لو، از زنان دوچرخه‌سوار فعال ایرانی در مصاحبه‌ای از انواع خشونت‌هایی که زنان دوچرخه‌سوار در ایران متحمل می‌شوند پرده برداشت: علاوه بر پرتاب آشغال و گوجه‌فرنگی که یک حرکت توهین‌آمیز دائمی است، زنان رکابزن حرفه‌ای یا مبتدی به شکل‌های مختلف مورد آزار و اذیت رانندگان و موتورسواران قرار می‌گیرند و از لحاظ جسمی و روانی آسیب می‌بینند.

دوچرخه‌سواری زنان: موتورسواران در کمین و تحمل انواع خشونت‌ها

تابستان سال جاری متنی در کانال تلگرامِ هیأت دوچرخه‌سواری منتشر شده بود که بر اساس آن از چهار عضو این هیأت امضا گرفته شد که طبق نظر مراجع تقلید به‌ویژه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی درباره حرام بودن دوچرخه‌سواری بانوان، باید اعلام کنند دوچرخه‌سواری زنان در «ملاء عام» ممنوع است و زنان در صورت دوچرخه‌سواری با تذکر مأموران انتظامی و برخورد قانونی مواجه خواهند شد. گل یاس خدا بنده‌لو، از زنان دوچرخه‌سوار فعال ایرانی در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) می‌گوید در سال‌های گذشته زنان دوچرخه‌‌سوار انواع اذیت و آزارها را متحمل شده‌اند:

« ۱۳ سال است که برای تردد در سطح شهر هم از دوچرخه استفاده می‌کنم. بارها به من متلک‌های رکیک گفته‌اند و حتی آب دهان خود را به سمتم پرتاب کرده‌اند. خیلی از دوچرخه‌سواران این متلک‌های رکیک را شنیده‌اند و با زنجیر یا وسایل دیگر کتک خورده‌اند. پرتاب آشغال و گوجه فرنگی که دیگر یک اتفاق همیشگی است.»

در قوانین ایران هیچ قانونی که دوچرخه‌سواری را جرم بداند وجود ندارد. نظریه شماره ۷/ ۵۱۵۲ مورخ ۵ /۶/ ۷۹ اداره حقوقی قوه‌ قضاییه در این‌باره می‌گوید:

«با توجه به اصل قانونی‌ بودن جرایم و مجازات‌ها، چون جهت استفاده از کراوات، دوچرخه‌سواری دختران در خیابان‌های اصلی و نحوه اصلاح موی سر پسران در قوانین موضوعه و مدونه مجازاتی در نظر گرفته نشده است، لذا اعمال مذکور، قانوناً جرم تلقی نمی‌شود.»

دفتر رهبر جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره دوچرخه‌سواری زنان در خیابان، آن را حرام دانسته است.

گل یاس خدابنده‌لو در ادامه مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفت:

«یک مرتبه پشت چراغ قرمز، یک موتورسوار هنگام سبز شدن چراغ چنان با دست من را زد که جای پنج انگشت او روی بدنم ماند و کبود شده بود.»

دوچرخه‌سوارها در تهران در مسیرهای مشخصی تمرین دوچرخه‌سواری می‌کنند. یکی از این مسیرها اتوبان ارتش به سمت گردنه قوچک است. به گفته خدابنده‌لو همواره موتورسوارانی در این مسیر به کمین دوچرخه‌سواران ایستاده‌اند:

«همیشه تعدادی موتورسوار آنجا کمین کرده‌اند تا دوچرخه‌سواران را اذیت کنند. رانندگان خودروها نیز به شکل دیگر اذیت می‌کنند و آینه و بدنه ماشین خود را کاملاً به دوچرخه می‌چسبانند. سال گذشته در اتوبان مدرس یک خودرو از پشت دوچرخه من را هل داد در این شرایط حتی اگر سرعت دوچرخه هم پایین باشد، اما باز هم دوچرخه به پرواز در می‌آید. در اثر این اتفاق من حدود ۲۰ تا ۳۰ متر در اتوبان پرتاب شدم و زانویم شکافته شد که هنوز بعد از یک سال مشکل دارد. وسایل من نیز در زمین پخش شد و خسارت زیادی دیدم اما حتی یک راننده هم به من کمک نکرد.»

خدابنده‌لو می‌گوید این اذیت و آزارها سبب شکل‌گیری آسیب‌های روحی می‌شود:

«تا مدت‌ها ترس تکرار این اتفاق همراه دوچرخه‌سوار می‌ماند. برای خود من به گونه‌ای شده که یک موتورسوار می‌بینم یا حس می‌کنم یک خودرو پشت سر من قرارداد از دوچرخه پیاده می‌شوم.»

نه تنها دوچرخه‌سواری، بلکه حتی موتورسواری زنان هم در ایران با این استدلال که در فرهنگ اسلامی سوار شدن زنان بر زین مکروه است با موانعی مواجه است.

بیشتر بخوانید:

موتورسواری زنان: پشت بر زین بودن مکروه است