– جان افغان‌ها اهمیت دارد
این شعاری بود که همزمان با اعتراض‌ها علیه نژادپرستی نظام‌مند در ایالات متحده، افغان‌ها در مورد شیوه برخورد با آنها در ایران و نشان دادن اعتراض‌شان نسبت به شرایط مهاجران افغان ساکن در ایران استفاده کردند. اما مدتی کوتاه پس از این اعتراض، به جای بهبود و ایجاد تغییر در وضعیت پناهجویان، ۳۲ نماینده مجلس یازدهم طی اقدامی بی‌سابقه طرحی به نام «ساماندهی اتباع بیگانه» را پیشنهاد دادند، طرحی که به صراحت بیان می‌کند «جمهوری اسلامی برای جان افغان‌ها هیچ ارزشی قائل نیست».

مهاجران افغانستانی سال‌هاست به امید شرایطی نسبتا بهتر و جستجوی امیدهای نو به ایران مهاجرت می‌‎کنند، اما این مهاجرت همواره با مجموعه گسترده‌ای از تبعیض‌ها، بد رفتاری و نقض حقوق این مهاجرین همراه بوده و هست. اکنون با ارائه چنین طرحی وضعیت مهاجران افغان در ایران چگونه خواهد شد؟ هدف از ارائه و اجرای چنین طرحی چیست؟ چرا جمهوری اسلامی در قبال تبعیض و نژادپرستی موضعی دوگانه دارد؟ زمانه برای بررسی این موضوع با ایمان گنجی، پژوهشگر فلسفه گفت‌وگو کرده است.

■ گفت‌وگوی زمانه با ایمان گنجی را بشنوید:

به گفته ایمان گنجی طرح «ساماندهی اتباع بیگانه» که توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، طرحی نژادپرستانه و دیگرهراسانه است که می‌کوشد با تبدیل کردن مهاجر و پناهجو به بلاگردان، توضیحی برای بخشی از مشکلات داخل کشور ارائه دهد.

ایمان گنجی می‌گوید سال‌هاست ادعا می‌شود که پناهجویان شغل ایرانی‌ها را تصاحب می‌کنند، در ایران از امکانات ما استفاده می‌کنند، سربار هستند و غیره که هیچ کدام صحت ندارد و دست آخر هشتگ «پایان مهمانی» باب می‌شود، می‌خواهند تمام مشکلات و بحران‌ها به گردن پناهجو و مهاجر، یعنی همان «دیگری» بیاندازند.

ایمان گنجی تاکید می‌کند اگر چه این دیگری‌سازی و دیگری‌هراسی در کشورهای مختلف از آمریکا و استرالیا گرفته تا اروپا و غیره طی سال‌های گذشته جریان داشته، اما در هیچ کدام از این کشورها ابدا قانونی در رابطه با پناهجویان شبیه به آنچه مجلس شورای اسلامی به تصویب رساند، وجود ندارد:

«این طرح نه تنها تمامی حقوق بشر پناهنده افغان را نادیده می‌گیرد و نقض می‌کند، بلکه اساسا نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران برای جان پناهنده افغان هیچ ارزشی قائل نیست.»

🔻 نگاهی به طرح ۳۲ نماینده مجلس محافظه‌کار و تندروی یازدهم، دورنمای قانونی فاجعه‌باری برای مهاجران و پناهجویان افغانستانی ترسیم می‌کند:
👈🏽 مهاجرانی که بدون مجوز داخل خاک ایران بشوند یا پیشاپیش ساکن ایران باشند، یعنی تمام مهاجران بدون ورق،‌ با حبس بیش از ۲۵ سال، جزای نقدی بیش از ۱۰۰ میلیون تومان، مصادره کامل اموال و انحلال شخص حقوقی رویارو خواهند بود. یعنی اشد مجازات. این طرح همچنین «هر گونه تحصیل دارایی و تملک اموال منقول و غیر منقول» برای این مهاجران را «باطل و بی‌اعتبار» می‌خواند.
👈🏽 دادگاه‌های انقلاب اسلامی که تاریخچه‌ای رسوا از صدور حکم‌های سرکوب‌گرانه و الله‌بختکی دارند، مسئولیت رسیدگی به «جرم» پناهجویان و مهاجران بدون ورق را برعهده خواهند داشت.
👈🏽 دادستان‌های جمهوری اسلامی می‌توانند بدون حتی آغاز رسیدگی قضائی و تشکیل پرونده برای مهاجران، «رأساً دستور طرد» صادر کنند.
👈🏽 اگر شهروندی در ایران کمکی به مهاجران افغانستانی بدون ورق بکند ــ تأمین محل سکونت، جابجایی، دادن کار ــ، مجازات خواهد شد.
👈🏽 بر اساس ماده ۷ این طرح نژادپرستانه، نیروی انتظامی می‌تواند بدون هراس از پیگرد کیفری به سمت خودروهای حامل چنین مهاجرانی در تعقیب و گریز تیراندازی کند و هیچ دیه‌ای از سوی آنها به مهاجران و پناهجویان کشته‌شده تعلق خواهد گرفت.
👈🏽 بر اساس ماده ۹ نیز اگر خودروی مهاجران در سانه رانندگی واژگون شود و آنها جان‌شان را از دست بدهند، شرکت‌های بیمه یا «بیت‌المال» موظف به پرداخت دیه برای آنها نیستند.

در همین زمینه: