در سالگرد اعتصاب سراسری ۸ بهمن ۱۳۸۴ که به‌رغم سرکوب صدها کارگر شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، دستاوردهایی برای کارگران درپی داشت، کارگران و رانندگان همچنان درنتیجه‌ عدم پرداخت حق بیمه توسط مدیریت شرکت، ماه‌هاست در دریافت خدمات درمانی با مشکل جدی مواجه‌اند.

سه تن از رانندگان و فعالان سندیکایی شرکت واحد که به جرم دفاع از مطالبات صنفی اخراج شده اند.

عدم پرداخت حق بیمه اما تنها مشکل نیست. مدیریت شرکت واحد در این سال‌ها سیاست بازپس‌گیری گام‌به‌گام حق بیمه را در پیش‌گرفته و در شرایط همه‌گیری کرونا زندگی کارمندان و کارگران شرکت واحد را در مخاطره قرار داده است. در اعتراض به این سیاست، کارگران باهمت سندیکای مستقل خود در شرکت واحد طوماری اعتراضی حاوی صدها امضا تهیه و به مسئولان ارائه کردند.

عدم تمدید دفترچه بیمه درمانی یکی از هفت مطالبه طومار اعتراضی بود که امضای صدها کارگر و راننده شرکت واحد تهران را پای خود داشت و هفته‌ها پیش توسط سندیکای مستقل رانندگان شرکت واحد به مسئولان تحویل داده شد. دبیرخانه شورای شهر، شهرداری تهران و وزارت کار دریافت این طومار را روز ۲۴ آذر ثبت کرده‌اند. اما تا امروز هنوز اقدامی صورت نگرفته است.

در طومار اعتراضی کارگران و رانندگان شرکت واحد پس از اشاره به ابتلای ده‌ها کارگر و راننده شرکت به کرونا و مرگ تعدادی از آن‌ها آمده است که تورم کمرشکن و کاهش شدید ارزش پول ایران کارگران را به زیر خط فقر کشانده و قدرت خرید آنها را کاهش داده است و در این شرایط:

«متأسفانه مدیریت محترم شرکت واحد هم نه‌تنها هیچ‌گونه تمهیداتی برای کمک به معیشت کارگران در نظر نداشته‌اند، بلکه با دستور کار کاهش هزینه‌های شرکت واحد، باعث تعویق مطالبات به حق کارگران شده‌اند. درنتیجه مشکلات معیشتی فراوانی برای کارگران به وجود آمده است.»

پس از این مقدمه، مطالبات این‌گونه طرح شده‌اند:

  • رفع تبعیض از رانندگان و کارگران شرکت واحد و برخورداری آنان از حقوق سایر کارکنان شهرداری،
  • پرداخت تسهیلات بلاعوض مسکن که بدون دلیل متوقف شده است،
  • تحویل لباس و کفش کار،
  • توزیع یک وعده شیر و کیک،
  • پرداخت به‌موقع دستمزدها،
  • پرداخت پاداش و واریز ۴ درصد حق بیمه مشاغل سخت و زیان‌آور،
  • پرداخت حق بیمه تکمیلی که هرماه از حقوق کارکنان کسر می‌شود به سازمان تأمین اجتماعی.

گرچه کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران روز ۷ دی نشستی برای بررسی خواست‌ها با اعضای سندیکای مستقل شرکت واحد برگزار کرد، سکوت وزارت کار و شهردار تهران ادامه یافت. از شهردار تهران و وزارت کارصدایی برنخاست، اما مدیرعامل شرکت واحد به سخن آمد، نه برای پاسخگویی که برای تکذیب.

خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) دوم بهمن در خبری با عنوان «خدمات بیمه‌ای پرسنل شرکت واحد هیچ‌وقت با محدودیت یا کاهش مواجه نشده است»، به نقل از محمود ترفیع تعویق پرداخت حق بیمه کارگران را انکار کرد. در پی واکنش کارگران و رانندگان، این بخش از مصاحبه او از سایت ایلنا حذف شد.

پس از چند روز رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران به پرویز حناچی شهردار به خاطر عدم رسیدگی به مطالبات کارگران و رانندگان شرکت واحد تذکر داد و خواستار اقدام عاجل شد:

«خط مقدم خدمت‌رسانی در حمل‌ونقل عمومی کارگران و رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی هستند تعدادی از این افراد بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده‌اند و خانواده‌هایشان با بحران جدی مواجه هستند که باید فکر عاجل در این زمینه کرد».

اما مشکلات کارگران از جمله در زمینه دریافت خدمات پزشکی ادامه یافت. یکی از رانندگان در پیامی به سندیکای شرکت واحد نوشته است:

«اینجانب از پرسنل سامانه ۱ می‌باشم و مدتی است که قصد تعویض دفترچه بیمه را دارم و تقریباً به تمام کارگزاری‌ها و شعبات بیمه تأمین اجتماعی مراجعه کردم و ایشان هم به دلیل رد نکردن لیست بیمه و همچنین پرداخت نکردن [حق] بیمه به تأمین اجتماعی از صدور دفترچه خودداری می‌کنند. بنده یک هفته با وجود داشتن بیمار اورژانسی و همراه بودن بیمار به مددکاری سامانه ۱ مراجعه کردم. آنها هم فرمودند به تعاون رفاه مرکز مراجعه کنید. پرسنل مرکز هم پوزخندی تحویل بنده دادند و گفتند از دست ما کاری ساخته نیست، به قسمت مالی یا اداری مراجعه کنید. آنجا هم همین جواب را به من دادند حالا پزشک هم دستور جراحی در تاریخ ۱۰/۹ به بیمارستان داده و من همچنان نمی‌دانم باید چطور بدون دفترچه به بیمارستان مراجعه کنیم و دیگر کاری از ما ساخته نیست».

هشتم آبان سالروز اعتصاب سراسری کارگران و رانندگان شرکت واحد است که گرچه دستگیری حدود ۳۰۰ کارگر را در پی داشت اما در نهایت منجر به پذیرش مزایای درخواستی کارگران شد.


✔ کارگران و رانندگان شرکت واحد امتیازات قانونی خود را طی سال‌ها مبارزه و با ایجاد سندیکای مستقل خود به دست آورده‌اند. ده‌ها تن از فعالان سندیکایی شرکت واحد از زمان تشکیل این سندیکا در دهه هشتاد، احضار و زندانی شده‌اند.

✔ در این راه صدها کارگر تحت تعقیب قرار گرفته‌اند. ده‌ها احضار و زندانی شده‌اند. حسن سعیدی، رضا شهابی، ناصر محرم‌زاده، حسین کریمی سبزوار و فرحناز شیری پنج تن از فعالان سندیکایی شرکت واحد در این ارتباط از کار اخراج شده‌اند.

✔ مدیریت شرکت واحد در جهت تضعیف سندیکای مستقل و مقابله با مبارزات کارگران و رانندگان شورای اسلامی کار را به آن‌ها تحمیل کند. اما این تشکل دست‌ساز در میان کارگران و رانندگان پایگاهی ندارد.

✔ مدیریت شرکت واحد قصد دارد در راستای ارزان‌سازی نیروی کار و خلاصی از اعتراضات کارگری، دو هزار راننده جدید را با قراردادهای موقت و بواسطه پیمانکاران به کار بگیرد.

برآمد اعتراض در میان رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران