آینده فضای سیاسی آمریکا و حزب جمهوری‌خواه پس از محاکمه ترامپ

محاکمه استیضاح دونالد ترامپ شنبه ۱۳ فوریه با تبرئه ترامپ به پایان رسید. در حالی که دموکرات‌ها از استراتژی خود در رابطه با فرانخواندن شاهد به جلسه دادگاه دفاع می‌کنند و ترامپ رأی تبرئه را پیروزی دیگری برای خود به شمار می‌آورد، سوال‌های بسیاری مطرح است:

• آیا مخالفان ترامپ به تعقیب قضایی او در دادگاه‌‌های مدنی و فدرال اداره خواهند داد؟
• آیا او با پایگاهی قوی‌تر ۴ سال دیگر به صحنه سیاست بازخواهد گشت؟
• آینده حزب جمهوری‌خواه چه خواهد شد؟ 

پایان محاکمه و شروعی تازه در واشنگتن

پایان محاکمه استیضاح ترامپ به منزله فراهم آوردن فرصتی برای جو بایدن است تا به طور کامل قدرت را در واشنگتن در دست گیرد. اکنون بایدن می‌تواند توجه کنگره و افکار عمومی را به خود و برنامه‌هایش جلب کند.

از مهمترین مسایلی که در روزهای آینده در محور توجه واشنگتن خواهد بود، بسته حمایتی پاندمی کرونا است. بایدن همچنین این هفته به نخستین سفر رسمی خود به عنوان رئیس جمهوری خواهد رفت. 

کیش شخصیت ترامپ

روز شنبه در سنای آمریکا اکثریت جمهوری‌خواهان ( به جز ۷ سناتور) رای به بی‌گناهی ترامپ دادند و او را از اتهام تحریک به خشونت هوادارانش در حمله روز ششم ژانویه به کنگره تبرئه کردند. حمایت اکثریت جمهوری‌خواهان کنگره به منزله مهر تاییدی بود بر این‌که کیش شخصیت ترامپ همچنان نیرویی مطرح در سیاست داخلی آمریکا و به احتمال بسیار عاملی موثر در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۲ کنگره خواهد بود. 

میچ مک کانل، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه سنای آمریکا و نیکی هیلی که ظاهرا تمایل شدیدی  برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ دارد، پس از پایان محاکمه و تبرئه سعی کردند که حزب را به سوی دیگری غیر از ترامپ هدایت کرده و از او فاصله بگیرند. اما تنها زمان مشخص خواهد کرد که آیا دوره نفوذ ترامپ بر حزب و تشکیلات به پایان رسیده است یا نه. شاید آنچه جمهوری‌خواهانی نظیر مک کانل و نیکی هیلی را به انتقاد از ترامپ پس از سال‌ها حمایت از او واداشته احتمال طرح شکایت‌های حقوقی فراوانی است که بالقوه می‌توانند در دادگاه‌های آمریکا مطرح شوند و اغلب آن‌ها به معاملات و مسایل مالی ترامپ در گذشته برمی‌گردد.

وضعیت بغرنج حزب جمهوری‌خواه

محاکمه ترامپ نشان داد که حزب جمهوری‌خواه از سال ۲۰۱۵ و زمانی که ترامپ پس از پایین آمدن از پله برقی طلایی برج ترامپ کمپین ریاست جمهوری‌اش را آغاز کرد تغییر عمده‌ای نکرده است. برخی از چهره‌های مهم تشکیلات حزب هر چند در خفا و محافل خصوصی بیزاری خود را از ترامپ بیان می‌کنند، اما به سبب رابطه قوی‌ای که ترامپ با پایگاه مردمی طرفدارانش دارد، جرات مقابله و مخالفت با او را ندارند. در همین حال آن دسته از اعضای مجلس نمایندگان و سنای آمریکا که در جریان استیضاح و محاکمه او علیه ترامپ رای دادند اینک با انتقاد شدید از سوی حزب مواجه هستند.

با وجود این، عده‌ای در دوره پسا-ترامپ شانس خود را آزمودند و علیه او سخن گفتند. نیکی هیلی سفیر سابق دولت ترامپ در سازمان ملل متحد یکی از این افراد بود.

خانم هیلی که رابطه متغیری با ترامپ دارد سال ۲۰۱۶ و پیش از انتخاب ترامپ از او انتقاد می‌کرد و می‌گفت محال است که انتخابات را ببرد. او حتی گفته بود از هرکسی حمایت می‌کند مشروط بر آنکه ترامپ نباشد، پس از پیروزی ترامپ، هیلی شغلی را در دولت ترامپ پذیرفت وبعد هم  باوجود استعفا سعی کرد همچنان از او دفاع کند. اما اینک خانم هیلی باز تغییر عقیده داده و اخیرا در مصاحبه‌ای با نشریه پولیتیکو ادعاهای ترامپ در زمینه تقلب و تخلف در انتخابات را رد کرده و می‌گوید نباید از او دنباله روی می‌کردیم.  

لری هوگان، فرماندار جمهوری‌خواه ایالت مریلند دیگر چهره مطرح برای نامزدی انتخابات ۲۰۱۴ نیز از ترامپ انتقاد کرده و گفته است: «این ماجرا تمام نشده، ما ظرف چند سال آینده درباره سرنوشت ترامپ و حزب جمهوری‌خواه تصمیم خواهیم گرفت.»

معمای آقای مک‌کانل

خود داری جمهوری‌خواهان از ایستادن در برابر ترامپ،  چنانچه تحلیلگران می‌گویند، منجر به دو استیضاح، باخت در انتخابات ریاست جمهوری و از دست دادن کنترل مجلس نمایندگان آمریکا و سنای آمریکا شد. اما پایگاه جمعیتی ترامپ نشان می‌دهد که حزب همچنان به رای طرفداران وفادارترامپ متکی است. نبرد میان اصول و قدرت، سبب شد تا در جریان محاکمه استیضاح ترامپ، مک کانل از خود رفتارهای متناقضی نشان دهد. مک کانل سناتور جمهوری‌خواه از ایالت کنتاکی ابتدا محاکمه را به تاخیر انداخت، سپس گفت نمی‌داند که رای او چه خواهد بود، و در نهایت با این استدلال که ترامپ دیگر رییس جمهور نیست تا بتوان او را محکوم کرد رای به تبرئه ترامپ داد. با وجود این، هنوز دقایقی از رای او نگذشته بود که در صحن سنا پشت میکروفون آمد و رفتار ترامپ را در جریان حمله طرفدارانش به کنگره «شرم‌آور و قصور شرم‌آور از انجام وظیفه» خواند. 

توضیح دلیل رفتار پیچیده و متناقض میچ مک کانل ساده بود: مک کانل می‌خواهد که حزب را دست کم تا زمان انتخابات میان‌دوره ای متحد نگه دارد. اگر مک کانل رای به محکومیت ترامپ می‌داد جایگاه او در رهبری حزب متزلزل می‌شد، و او بیش از هر چیز دیگر فردی است مصلحت‌گرا.  مک کانل پیش از این در مصاحبه‌ای با نشریه پولیتیکو گفته بود: « تنها چیزی که برای من اهمیت دارد رای آوردن و انتخاب شدن است»، و نباید فراموش کرد که مک کانل یکی از قدرتمندترین رهبران کنگره از زمانی است که لیندون جانسون رهبر اکثریت سنا بود. 

واکنش ترامپ

دونالد ترامپ دقایقی پس از تبرئه در محاکمه اسیتضاح بیانیه‌ای منتشر کرد که بسیاری آن را  به منزله وعده بازگشت او به صحنه سیاست در آینده تعبیر کردند. ترامپ در پیام خود بدون اشاره به انتقاداتی که از او شده این محاکمه و محاکمه استیضاح قبلی را به هم متصل کرد و گفت:

« این فاز دیگری از بزرگترین  شکارساحره (کنایه از تعقیب قضایی کسی که دیدگاهی متفاوت دارد) در تاریخ کشور ما بود»، « هیچ رییس جمهوری هرگز با چنین چیزی مواجه نشده و این ادامه خواهد داشت زیرا مخالفان ما نمی‌توانند فراموش کنند که ۷۵ میلیون نفر- بیشترین رایی که یک رییس جمهور در حال خدمت آورده-  همین چند ماه پیش به ما رای دادند.»

او در این بیانیه مخافانش را به انتقام سیاسی متهم کرد و گفت که او همیشه «مدافع و قهرمان تزلزل ناپذیر قانون» بوده و خواهد بود.

ترامپ در بیانیه خود به ادامه  یافتن جنبشی که پدید آورده اشاره کرد وافزود: « جنبش تاریخی، میهن‌پرستانه و زیبای ما برای عظمت دوباره بخشیدن به آمریکا تازه شروع شده است» . ترامپ گفت: « کارهای زیادی را باید انجام دهیم»

دونالد ترامپ در انتخابات نوامبر سال ۲۰۲۰ نتیجه انتخابات را به جو بایدن واگذار کرد.

جو بایدن علاوه بر آرای الکتورال رای عمومی را نیز برد. دونالد ترامپ با بیش از ۷۴ میلیون رای و ۲۳۲ رای الکتورال از بایدن با ۸۱ میلیون رای و ۳۰۶ رای الکتورال شکست خورد اما تا هفته‌‌های بعد حاضر به پذیرش شکست نشد.

روز ششم ژانویه و زمانی‌که در یک مراسم تشریفاتی در آخرین مرحله، کنگره در حال تایید نهایی پیروزی جو بایدن بود طرفداران خشمگین ترامپ به کنگره حمله کردند . ۶ کشته و ده‌ها زخمی خسارت با ساختمان کنگره و استیضاح و محاکمه ترامپ نتیجه این حمله بود.

روز سیزدهم فوریه ۲۰۲۱ ترامپ که برای دومین بار استیضاح و محاکمه می‌شد از اتهام تحریک هوادارانش در حمله به کنگره تبرئه شد.