بر اساس  قانون «اقدام راهبردی برای رفع تحریم‌ها» که در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، چنانچه پس از سه ماه روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت آنها از ایران به شرایط «عادی و رضایت‌بخش» بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. در این صورت ممکن است در نخستین گام دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌ای ایران محدود شود یا از بین برود.

کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران در آژانس اعلام کرد شامگاه دوشنبه ۱۵ فوریه/ ۲۷ بهمن نامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه ایران تحت برجام از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ برابر با ۵ اسفند به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تحویل داده شد. غریب‌آبادی گفت:

«در این نامه از آژانس خواستیم تا در اسرع وقت اقدامات لازم را برای اجرای درخواست‌های ایران جهت توقف اقدامات مختلف داوطلبانه، شامل اجرای پروتکل الحاقی، به عمل آورد.»

نماینده ایران در آژانس در ادامه افزود:

«از این پس، همکاری‌های ایران و آژانس صرفا بر مبنای تعهدات پادمانی ادامه خواهد یافت تا زمانی که با لغو تحریم‌ها به صورت عملی و ملموس، زمینه برای بازگشت ایران به اجرای مجدد این اقدامات فراهم گردد.»

علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس یکشنبه ۲۶ بهمن گفته بود اگر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران به سرعت لغو نشوند، ایران با پروتکل الحاقی «خداحافظی می‌کند.»

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم در پیامی به مناسبت چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب بهمن ۵۷ اعلام کرده بود که فرصت یا به تعبیر او «پنجره»‌ای که برای حصول توافق با دولت جدید آمریکا گشوده شده به زودی بسته می‌شود. ظریف در بخشی از این پیام نوشته بود:

«به زودی دولت من مجبور خواهد بود تا اقدام جبرانی تازه‌ای اتخاذ کند در پاسخ به عدم پایبندی تاسف‌بار آمریکا و اروپا به تعهداتشان ذیل توافق هسته‌ای. این اقدام جبرانی همانگونه توسط پارلمان ما مقرر شده بود و در انطباق با حقوق ما در چارچوب برجام شامل گسترش برنامه هسته‌ای ما و کاهش همکاری‌مان با بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی است.»

این احتمال وجود دارد که با توقف پروتکل الحاقی، تروئیکای اروپایی همراه با ایالات متحده آمریکا مکانیسم ماشه را فعال کنند. در این صورت همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد برخواهند گشت.

بیشتر بخوانید: