دولت بایدن اعلام کرده که از عربستان سعودی انتظار دارد رویکرد خود را تغییر داده و تلویحا اشاره کرده که تماس و ارتباط مستقیم بین رییس جمهوری و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان که اینک نقش حاکم دوفاکتو (بالفعل) را دارد به حداقل خواهد رساند.
موضع جدید دولت آمریکا در تضاد با روند چهار سال گذشته و دولت قبلی است. در همین حال انتظار می‌رود که به زودی مقام‌های امنیتی آمریکا یک گزارش نهادهای اطلاعاتی به کنگره را که پیش از این محرمانه بود منتشر کنند.
در این گزارش برآورد نهادهای اطلاعاتی آمریکا از اتهام «نقش داشتن و همدستی» شاهزاده سعودی در قتل جمال خاشقجی به تفضیل آمده است.
خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن پست بود که به دست مقام‌های سعودی سال ۲۰۱۸ در ترکیه به قتل رسید.
در همین حال جنیفر ساکی، سخنگوی کاخ سفید در مصاحبه مطبوعاتی سه‌شنبه گذشته از قصد دولت بایدن برای «تنظیم دوباره» روابط آمریکا و عربستان خبرداد و گفت که بایدن ملک سلمان (پادشاه عربستان) را همتای خود می‌داند و نه محمد بن سلمان (ولیعهد) را، سخنگوی کاخ سفید اما از زمان احتمالی تماس رهبران دو کشور اظهار بی‌اطلاعی کرد.
درمحافل واشنگتن اینک این سوال مطرح شده که آیا اظهارات اخیر سخنگو را به منزله« کم محلی» نمادین باید در نظر گرفت یا این که نشانه ای است از تغییر مواضع عمیق‌تر. برخی حتی تا آنجا پیش رفته اند که گفته‌اند ممکن است آمریکا بخواهد برای تنزل مقام شاهزاده بن سلمان و تعیین ولیعهدی دیگر به عربستان سعودی فشار آورد.
گاردین در گزارشی تحلیلی در پاسخ به این ابهامات می‌نویسد،حتی اگر در دولت جدید چنین تمایلی وجود داشته باشد، نباید از نظر دور داشت که سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته است عربستان سعودی شریک و متحد اصلی آمریکا در «بسیاری از اولویت‌ها» است اما این همکاری باید «منعکس‌کننده و با احترام به ارزش‌ها و منافعی باشد که آمریکا در این همکاری دارد». منظور سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا به طور مشخص قانونمداری و احترام به حقوق بشر بود.
این سخنگو افزود بایدن گفته است می‌خواهد بشنود که عربستان چطور در نظر دارد رویکردش را در همکاری با دولت جدید آمریکا تغییر دهد.
بروس ریدل، تحلیلگر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که اینک از کارشناسان در موسسه بروکینگز است می‌گوید به عقیده او دولت بایدن به عربستان پیام روشنی فرستاده تا زمانی که محمد بن سلمان ولیعهد است با عربستان بهترین روابط را نخواهد داشت.
ریدل می‌گوید هرچند این نظر دولت بایدن نیست اما شاید بهترین کار برای عربستان برکنار کردن او باشد.
برخی از دیگر تحلیلگران می‌گویند ممکن است دولت می‌خواهد از سطح روابط و تاکید بر آن اندکی بکاهد اما با این وجود عربستان سعودی همچنان به عنوان یک شریک اصلی باقی خواهد ماند.
بایدن در نخستین سخنرانی سیاست خارجی اعلام کرد آمریکا به حمایت از جنگ در یمن و فروش تسلیحات به عربستان برای استفاده در این جنگ، پایان می‌دهد. در همین حال همزمان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه دولت بایدن نیز گفت که آمریکا همچنان به تقویت نیروی دفاعی عربستان متعهد است.
میشل دون، مدیر برنامه خاورمیانه موقوفه کارنگی که از اندیشکده‌های معتبر واشنگتن است، می‌گوید به نظر می‌رسد دولت بایدن می‌خواهد همزمان پیام‌های متعددی بفرستد : پایان دادن به همدستی آمریکا در جنگ یمن، دنبال کردن رسیدن به توافقی با ایران، و در عین حال تاکید بر نیازمشروع عربستان برای دفاع از مرزهایش. دون در ادامه می‌گوید:
«ممکن است (اظهارات) دولت جدید پیامی مبنی بر این که حاضر به دادن اختیار تام به محمد بن سلمان نیست نیز داشته باشد. فارغ از این که آیا آنها امید به تغییر ولیعهد داشته باشند – و من اطلاعی ندارم- ممکن است به دنبال این باشند که تا حدی از (محمد بن سلمان) فاصله بگیرند. »
به گفته این کارشناس نگرانی های دولت بایدن نسبت به ولیعهد بسیار فراتر از اتهام دخالت او در قتل خاشجی است.
محمد بن سلمان، ۳۵ سال دارد و از سال ۲۰۱۷ تا کنون ولیعهد عربستان سعودی بوده است. هرچند به گفته افراد آشنا با خانواده سلطنتی عربستان ملک سلمان همچنان کارآمد است اما بسیار پیر شده است. پادشاه دیگر در امور روزانه مملکت چندان دخالتی نمی‌کند و ولیعهد به ویژه در سال های اخیر در نقش حاکم عربستان عمل کرده است.
با وجود نشانه‌های اخیر اما به نظر می رسد که ولیعهد جایی نخواهد رفت و در نهایت دولت بایدن باید با محمد بن سلمان گفت و گو کند.