میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد سه‌شنبه ۲۴ اوت/۲ شهریور در سخنرانی خود در شورای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد گزارش‌های موثقی را دریافت کرده که موارد نقض جدی حقوق بشر از سوی طالبان را نشان می‌دهند، از جمله اعدام‌های جمعی غیرنظامیان و نیروهای امنیتی افغانستان که تسلیم این گروه شده‌بودند.
او جزئيات بیشتری در مورد این «اعدام‌ها» ارائه نکرد اما از مجمع جهانی حقوق بشر در ژنو خواست تا فوراً مکانیزمی برای نظارت دقیق بر اقدامات طالبان ایجاد کند.
میشل باشله در جلسه اضطراری شورای حقوق بشر سازمان ملل که به درخواست پاکستان و سازمان همکاری اسلامی برگزار شد، به رویکرد طالبان علیه زنان اشاره کرد و گفت: رفتار طالبان با زنان و دختران «خط قرمز» است. باشله با استناد به گزارش‌های مربوط به قتل‌عام و حملات هدفمند طالبان در ماه‌های اخیر تایید کرد: «اقلیت‌های قومی و مذهبی مختلف افغانستان نیز در معرض خشونت و سرکوب قرار دارند.»
افغانستان در وضعیتی «مبهم و وخیم» قرار گرفته است
به‌دنبال توافق ایالات متحده آمریکا با تروریست‌های طالبان و خروج نیروهای خارجی از افغانستان، طالبان حملات خود را ابتدا به ولسوالی‌ها و سپس به ولایت‌های این کشور تشدید کرد و سرانجام موفق به اشغال کابل شد. تسلط طالبان بر افغانستان که با قتل‌عام هزاره‌ها، ترور زنان شاغل و کشتار نظامیان و غیرنظامیان همراه بوده، جان و زندگی بسیاری از مردم به‌ویژه زنان و فعالان را تهدید می‌کند.
نصیر احمد اندیشه، دیپلمات ارشد دولت ساقط شده افغانستان در جلسه اضطراری شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستار پاسخگویی مقام‌های طالبان در مقابل اقداماتشان شد و تاکید کرد افغانستان در وضعیتی «مبهم و وخیم» قرار گرفته که در آن میلیون‌ها نفر از جان خود می‌ترسند.
کارشناسان مستقل حقوق بشر سازمان ملل متحد هم در بیانیه مشترکی هشدار دادند: بسیاری از مردم افغانستان مخفی شده‌اند زیرا «طالبان به جستجوی خانه به خانه ادامه می دهد» در مواردی به توقیف اموال و «قصاص» دست زده است.
با این‌حال حتی در این جلسه نیز صداهایی شنیده شده که از اشاره مستقیم به نام طالبان و نقش آن در وضعیت حال حاضر افغانستان و بحرانی که در روزهای گذشته در فرودگاه بین‌المللی کابل نمود پیدا کرده، خودداری می‌کنند.
در یک هفته‌ای که از اشغال افغانستان توسط طالبان می‌گذرد هزاران نفر به فرودگاه کابل هجوم بردند تا کشور را ترک کنند. حدود ۲۰ نفر نیز در اطراف و داخل فرودگاه بین‌المللی کابل در اثر تراکم جمعیت و تیراندازی کشته شده‌اند.
چن ژو، سفیر چین در سازمان ملل در ژنو ارتش ایالات متحده آمریکا و متحدانش از جمله بریتانیا و استرالیا را به نقض حقوق بشر در افغانستان متهم کرد و گفت آن‌ها باید پاسخگو باشند. چین پیشتر به صورت رسمی از حکومت جهادگران طالبان بر افغانستان استقبال کرده بود.
نماینده ایالات متحده هم به‌رغم محکوم کردن حملات صورت گرفته علیه غیرنظامیان، روزنامه‌نگاران، فعالان و اقلیت‌ها از گروه تروریستی طالبان که مسئول این حملات محسوب می‌شود، نامی نبرد.
بررسی پیش‌نویس قطعنامه‌ای که نامی از طالبان در آن نیست
پاکستان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را درباره وضعیت افغانستان و ابراز نگرانی نسبت به نقض حقوق بشری در این کشور، به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کرده است. اما بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، از طالبان در این قطعنامه نامی برده نشده است. شورا قرار است این پیش‌نویس را مورد بررسی قرار دهد. قطعنامه‌ای که علاوه بر چشم‌پوشی از نقش طالبان، به لزوم یک اقدام بین‌المللی برای حقیقت‌یابی و راستی‌آزمایی موارد نقض‌شده نیز اشاره‌ای نکرده است.
در عوض از میشل باشله خواسته شده تا در جلسه مارس ۲۰۲۲ به مجمع گزارش دهد و همه طرف‌ها نیز به احترام به قوانین حقوق بشر از جمله «مشارکت کامل و معنادار زنان و اقلیت‌ها» فراخوانده شده‌اند.
در حالی که مذاکره برسر پیش‌نویس قطعنامه ادامه دارد، یک دیپلمات غربی به رویترز گفته که انتظار متن قوی‌تری می‌رفته اما پیش‌نویسی «مینیمالیستی» ارائه شده بسیار «ناامیدکننده» است.
شهرزاد اکبر، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان هم پیش‌نویس فعلی را «مسخره و پوچ» خواند و به شورا گفت: «حداقل کاری که جلسه ویژه می تواند انجام دهد این است که به صورت عملی به افغان‌ها نشان دهد که چشم خود را بر وضعیت آن‌ها نخواهد بست».
او از اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل خواست از این‌که جلسه اضطراری افغانستان نتیجه‌ای «معتبر و محکم» به همراه داشته باشد، اطمینان حاصل کنند.