افغانستان پس از فروپاشی حکومت اشرف غنی در چهاردهم آگوست، برای سه هفته در سکوت مطلق فرو رفت. این سکوت از روز دوشنبه گذشته و با برپایی تجمعات در شهرهای کابل و مزارشریف شکست و به دنبال آن روز سه‌شنبه کابل، مزارشریف و هرات شاهد تجمعات گسترده‌ای بودند که با خشونت، تهدید و بازداشت‌ معترضان از سوی طالبان همراه شد.

این تظاهرات پس از تصرف مرکز ولایت پنجشیر به دست طالبان و پخش نوار صوتی احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی برگزار گردید و بر خلاف گذشته، بیشترین اشتراک کنندگان آن زنان بودند.

واکنش طالبان به تجمعات اعتراضی در شهرهای بزرگ افغانستان، شلیک گلوله، لت‌وکوب، بازداشت و به زندان افکندن معترضان بود.

در تجمع اعتراضی در کابل، ۱۴ تن خبرنگار و تصویربردار رسانه‌ها شکنجه و یا بازداشت شدند. در هرات دو معترض کشته شدند و حدود ۱۰ تن دیگر مجروح.

همچنان در مزارشریف، گردهمایی اعتراضی در همان ساعت نخست توسط شلیک و تهدید پراکنده شد و حدود ۳۰ نفر توسط افراد طالبان بازداشت شدند. از سرنوشت بازداشت‌شدگان در شهرهای مزارشریف، کابل و هرات خبری در دست نیست و حتی خانواده‌هایشان از آنان اطلاعی ندارند.

از کلمه مظاهره خودداری کنید!

قبل از ظهر روز دوشنبه، ده‌ها تن از زنان در شهر مزارشریف با برپایی یک تجمع، خواهان حفظ آزادی‌های اجتماعی و سیاسی در حکومت آینده افغانستان شدند و از طالبان خواستند تا جلوی حضور زنان در عرصه‌های مختلف از جمله حکومتداری را نگیرند.

اعلامیه تجمع اعتراضی زنان در شهر مزارشریف

این تجمع نیز به سرعت توسط تفنگداران طالب محدود شد و از حضور زنان بیشتر در محل برگزاری گردهمایی جلوگیری صورت گرفت. 

خدیجه رسولی، یک اشتراک کننده این گردهمایی می‌گوید که نخست طالبان مانع حضور خبرنگاران برای پوشش این تجمع شدند و سپس یک فرمانده آنان به نام حلیمی به زنان توصیه کرد که به خانه‌هایشان برگردند چون بر اساس شریعت اسلامی، صدای زنان را نباید مردان نامحرم بشنوند. 

در ویدئویی که از این گردهمایی منتشر شده است، فرمانده طالبان به تکرار به زنان می‌گوید که نگران از دست رفتن حقوقشان نباشند چون نظام جدید بر اساس شریعت اسلامی با زنان برخورد خواهد کرد. 

این فرمانده طالبان به زنان می‌گوید:

«بروید به خانه‌هایتان. من شماره تماس خود را برایتان می‌دهم و از این طریق در مورد مشکلاتتان با هم صحبت می‌کنیم.»

خدیجه رسولی می‌گوید که طالبان حرف آنان را نمی‌فهمند و با تجمعات اعتراضی چنان برخورد می‌کنند که انگار اعتراض‌کنندگان برای حل مشکلات شخصی به آنان مراجعه کرده‌اند.

به گفته رسولی، گردهمایی اعتراضی‌ای که روز سه‌شنبه و در ادامه تجمع روز قبل برگزار شد، به سرعت از سوی افراد مسلح طالبان متوقف شد و حدود ۳۰ تن از اشتراک‌کنندگان بازداشت شدند.

از سرنوشت بازداشت‌شدگان هیچ‌کس به شمول اعضای خانواده‌هایشان مطلع نیستند. 

خدیجه رسولی در ادامه می‌گوید:

«فرمانده طالبان به ما گفتند که به مشکلات شما رسیدگی می‌کنیم اما اگر نام این کار را مظاهره بگذارید ما با روش دیگری برخورد خواهیم کرد. از کلمه مظاهره خودداری کنید تا ما حرفتان را به رهبریمان در کابل برسانیم.»

طالبان به دنبال ایجاد یک نظام پلیسی

شمسیه آزاد، نام مستعار یک تن از برگزار کنندگان تظاهرات روز سه‌شنبه در شهر هرات است. او در گفت‌وگو با زمانه می‌گوید که طالبان به اعتراض کنندگان شلیک کردند که در نتیجه دو تن جان باختند و ۱۰ تن مجروح شدند.

شمسیه می‌گوید که پس از آنکه تجمع اعتراض‌کنندگان پراکنده شد، افراد طالبان به تعقیب و بازداشت اشتراک کنندگان و برگزار کنندگان این تجمع پرداختند.

او می‌گوید که نظامیان طالبان زنان معترض را به صورت انفرادی ردیابی کرده و آنان را تهدید کردند که اگر حضور دوباره در تجمعات اعتراضی داشته باشند، به قتل می‌رسند.

شمسه می‌گوید که طالبان از تجمعات مردمی هراس دارند و نشان دادند که در پی ایجاد یک نظام پلیسی و سرکوبگر استند تا هیچ صدایی بر خلاف میل آنان بلند نشود.

ویدئوهایی که از جریان تجمعات اعتراضی در شهرهای بزرگ افغانستان منتشر شدند حاوی صحنه‌هایی از برخورد خشن جنگجویان طالبان با اعتراض کنندگان هستند. در بزرگ‌ترین تجمع اعتراضی که در کابل برگزار شده بود نیز ده‌ها تن بازداشت شدند و شماری دیگر به شمول ۱۴ خبرنگار و تصویربردار رسانه‌ها، به مدت چندین ساعت بازداشت، شکنجه و بازجویی شدند.

اما شامگاه روز سه‌شنبه و ساعتی پس از سرکوب اعتراضات در شهرهای بزرگ افغانستان، طالبان کابینه دولت جدیدشان را اعلام کردند.

در فهرست افرادی که توسط سخنگوی طالبان برای رهبری حکومت اعلام شد، نام سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی به عنوان وزیر داخله/کشور اعلام شد. سراج‌الدین حقانی از مخوف‌ترین تروریست‌های تحت تعقیب ایالات متحده است و نام او در فهرست سیاه سازمان ملل نیز ثبت است. 

سپرده شدن وزارت داخله به فردی مانند سراج‌الدین حقانی، نیت طالبان را برای چگونگی اداره شهرها و نحوه برخورد نیروهای این گروه با مردم مشخص ساخت. شبکه حقانی که به تبانی با القاعده و تروریست‌های خارجی شهرت دارد، مسئول مرگبارترین حملات انتحاری در ۲۰ سال اخیر در شهرهای افغانستان از جمله در کابل است.

اعضای این شبکه بیشترین سهم را در نهادهای امنیتی دولت طالبان دارند. 

تجمعات اعتراضی در شهرهای بزرگ افغانستان پس از آن برگزار شد که روز دوشنبه احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، در یک نوار صوتی از مردم خواست تا علیه ظلم و استبداد طالبان از هر طریق ممکن قیام کنند.

اعتراض‌کنندگان هر چند به صورت مستقیم در جریان تظاهرات از احمد مسعود حمایت نکردند اما محتوای سخنان آنان را محکومیت پاکستان به خاطر حمایت از طالبان، یورش طالبان به پنجشیر و جلوگیری از نقض آزادی‌های اجتماعی تشکیل می‌داد.