تا میانه ماه سپتامبر کمتر از چهار درصد مردم آفریقا به‌طور کامل در برابر ویروس کرونا واکسینه شدند و بیشتر ۵,۷ میلیارد دوز واکسنی که در سراسر جهان توزیع شده فقط در ۱۰ کشور ثروتمند تزریق شده است.
مبارزه با همه‌گیری ویروس کرونا طی چند روز گذشته در سخنرانی‌های رهبران کشورهای جهان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بارز بوده است. بسیاری از آن‌ها به دلیل شیوع این ویروس سخنان خود را از راه دور و به‌شکل ویدئویی انجام دادند. کشورها نابرابری گسترده در دسترسی به واکسن را تصدیق کردند و چنان تصویر تیره و تاری ترسیم کردند که یافتن راه حل به‌نظر غیرقابل دسترس می‌رسد.
در این میان، رهبران آفریقا تأکید بیشتری بر نابرابری در واکسیناسیون کرونا داشتند.
سامیا سولهو حسن، رئیس جمهوری تانزانیا در مجمع عمومی سازمان ملل گفت:
«هیچ کس در امان نیست مگر این‌که ایمنی همه تأمین شود.»
سیریل رامافوسا، رئیس جمهوری آفریقای جنوبی نیز از واکسن‌های کرونا به‌عنوان «بزرگترین نظام دفاعی بشریت در برابر آسیب‌های این بیماری همه‌گیر» یاد کرد و گفت:
«این نگرانی بزرگی است که جامعه بین‌المللی اصول همبستگی و همکاری خود را برای اطمینان از دسترسی عادلانه به واکسن‌های کوویدـ۱۹ حفظ نکرده است.»
رامافوسا، این‌که بیش از ۸۲ درصد دوزهای واکسن جهان در دست کشورهای ثروتمند است و کمتر از یک درصد آن به کشورهای کم درآمد رسیده را عملی «علیه بشریت» خواند.
او و سایر رهبران آفریقا از کشورهای عضو سازمان ملل خواستند که از پیشنهاد حذف موقت حقوق مالکیت معنوی که توسط سازمان تجارت جهانی تعیین شده است حمایت کنند تا به کشورهای بیشتری، به‌ویژه کشورهای با درآمد کم و متوسط، اجازه تولید واکسن کرونا داده شود.
کشورهای گروه ۷ شامل آمریکا، آلمان، ایتالیا، بریتانیا، ژاپن، فرانسه و کانادا در ماه ژوئن سال جاری متعهد شدند که تا اول سال آینده یک میلیارد دوز واکسن به کشورهای فقیر اهدا کنند. بریتانیا متعهد شد ۱۰۰ میلیون دوز اهدا کند اما تا کنون کمتر از ۹ میلیون دور کمک کرده است. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز متعهد شد ۵۸۰ میلیون دوز واکسن کرونا تحویل دهد ولی تا کنون ۱۴۰ میلیون دوز فرستاده و اتحادیه اروپا وعده اهدای ۲۵۰ میلیون دوز تا پایان سال داد که تا کنون حدود ۸ درصد از این مقدار را اهدا کرده است.
در حالی که برخی از سازمان‌های غیردولتی معافیت موقت از حقوق مالکیت معنوی برای تولید واکسن را به‌منظور افزایش تولید جهانی ضروری می‌دانند، مقام‌های آمریکایی می‌گویند این عامل توزیع ناعادلانه واکسن را محدود نمی‌کند و برخی نیز شک دارند که چنین اقدامی منجر به افزایش واکسن شود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل سه‌شنبه ۳۰ شهریور / ۲۱ سپتامبر در آغاز هفتادوششمین مجمع عمومی سازمان ملل در مورد نابرابری در دسترسی به واکسن کرونا گفت در حالی که کشورهای پیشرفته در حال بررسی واکسینه کردن بیشتر مردم خود هستند، بسیاری در مناطق در حال توسعه به شدت در پی نخستین دوز واکسن هستند.
دبیرکل سازمان ملل با اظهار تأسف افزود:
«جهانیان در برابر بحران‌هایی مانند همه‌گیری کرونا و تغییرات آب‌وهوایی به اندازه کافی در کنار هم نیستند.»