در ادامه اعتراضات صنفی معلمان، صبح روز شنبه سوم مهرماه صدها تن از معلمان و فرهنگیان بازنشسته با تجمع مقابل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به طرح برخی از مطالبات خود پرداختند. این تجمع که به فراخوان «شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان» که از کانون‌ها و انجمن‌های صنفی معلمان کل کشور تشکیل شده، همزمان مقابل ساختمان ادارات آموزش و پرورش بیش از ۴۰ شهر دیگر نیز در سراسر کشور برگزار شد.

«وعده دیگه بسه»

از ساعت ۱۰ صبح شنبه سوم مهرماه، صدها تن از معلمان و بازنشستگان مقابل سازمان برنامه و بودجه تجمع کردند. تقریباً دو سوم جمعیت مردان و باقی را زنان تشکیل می‌دادند. تجمع‌کنندگان مطالبات‌شان را در قالب شعارها و با حمل پلاکاردها و دستنوشته‌ها بیان می‌کردند. تعدادی از مهم‌ترین شعارهای تجمع سوم مهرماه:

«معلم داد بزن، حقتو فریاد بزن»
«صداوسیما کجاست؟ / صدای ما بی‌صداست»
«معلم بپاخیز / برای رفع تبعیض»
«دولت بودجه نداره/ مارو سرکار میذاره»
«حتی اگر بمیرم / حق خود را میگیرم»
«رتبه و ۸۰ درصد/ اجرا باید گردد»
«مشکل ما حل نشه/ کلاسا تعطیل میشه»

همچنین تجمع‌کنندگان پلاکاردها و دستنوشته‌هایی در دست داشتند که مطالبات‌شان را بیان می‌کرد:

«تا اجرای کامل رتبه‌بندی خبری از تشکیل کلاسا نیست. نه آنلاین، نه حضوری»
«تصویب رتبه‌بندی/ حق مسلم ماست»
«نه تسلیم، نه سازش/ رتبه بدون خواهش»
«وعده دیگه بسه/ ما حقمونو میخوایم»
«فقر فرهنگیان = فقر فرهنگی»
«رتبه‌بندی شعار تبلیغاتی دولتهای گذشته»
«حقوق بالای خط فقر، حق مسلم ماست»
«ما از فرق می‌نالیم، نه از فقر»

به میان معترضان می‌رویم.

یکی از تجمع‌کنندگان درباره اجتماع اعتراضی معلمان و دلایل آن می‌گوید:

«امروز با توجه به فراخوان قبلی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان تجمعی در سراسر کشور برپا شدن. هدف از برگزاری این تجمع در درجه اول بیان یکسری خواسته‌ها بوده که مهمترین آن‌ها اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان است.»

او در ادامه می‌افزاید: «این طرح از سال ۱۳۸۷ در دولت‌های مختلف مسکوت باقی مانده است. در حال حاضر و در دولت جدید هم می‌گویند به دلیل کمبود بودجه این طرح اجرا نخواهد شد.»

طرح رتبه‌بندی

بر اساس طرح رتبه‌بندی، معلمان به پنج گروه تقسیم می‌شوند. خواسته اصلی فرهنگیان این است همانگونه که این طرح در کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، به موجب آن حداقل حقوق هر فرهنگی، متناسب با ۸۰ درصد اعضای هیأت علمی پرداخت شود. خواسته‌ای که نادیده گرفتن آن از سوی دولت‌ها و از جمله دولت جدید، باعث اعتراض معلمان شده است. هرچند برخی معلمان حاضر در تجمع می‌گویند با طرح این مطالبه چندان موافق نیستند:

«مطالبه موسوم به دریافت حقوقی معادل ۸۰ درصد اعضای هیئت علمی دانشگاهها، یک مصوبه سیاسی بود که میخواستند معلمان را در مقابل دولت روحانی قرار بدهند، ولی مجلسی‌ها فکر نمی‌کردند که دست و پا گیر دولت جدید هم بشود. بهرحال این مشخص است که دولت هیچوقت به یک معلم که ممکن است رزومه خاصی هم نداشته باشد، هشتاد درصد حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها را نخواهد داد و طرح این مطالبه یک سنگ بزرگی‌ست که اجرا نخواهد شد.»

این مطلب را یکی از معلمین معترض و از اعضای کانون صنفی معلمان می‌گوید.

معلم دیگری هم به این نکته اشاره دارد:

«ادعای دریافت ۸۰ درصد حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، در واقع ما معلمان رو از همان افزایش حقوق معقول هم باز خواهد داشت.»

معلم دیگری می‌گوید:

«این حکومت آموزش و پرورش را له کرده. جامعه‌ای که هرکس پول دارد، ثروت دارد، حرفش خریدار دارد. حالا ببینید معلم چه جایگاهی دارد؟ وقتی معلم برای بدیهی‌ترین مطالبات خودش باید بارها تجمع برپا کند، از شهرستان و روستا بیاید تا اعتراض کند و برای حقوقش انقدر دست و پا بزند، آیا دانش‌آموز هم برای معلمش ارزش و احترامی می‌گذارد؟»

عزیز قاسم‌زاده، سخنگوی کانون صنفی فرهنگیان گلیلان − به گزارش کانال خبری «شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان» او را بعدازظهر یکشنبه، ۴ مهر ۱۴۰۰، در منزل پدری‌اش دستگیر کرده‌‌اند. معلوم نیست اکنون در کجا زندانی است. او پیشتر نیز سابقه دستگیری داشته است.
عزیز قاسم‌زاده، سخنگوی کانون صنفی فرهنگیان گلیلان − به گزارش کانال خبری «شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان» او را بعدازظهر یکشنبه، ۴ مهر ۱۴۰۰، در منزل پدری‌اش دستگیر کرده‌‌اند. معلوم نیست اکنون در کجا زندانی است. او پیشتر نیز سابقه دستگیری داشته است.

مشکلات فراوان است و مسئولین بی‌توجه. یکی دیگر از معلمان که زنی‌ست با ۲۰ سال سابقه تدریس از مشکلات معیشتی خود و هم‌صنفی‌هایش می‌گوید:

«می‌گوییم رتبه‌بندی حق مسلم ماست. دستمزد بیشتر از خط فقر حق ماست. رفاه و دغدغه مالی نداشتن حق ماست. من به عنوان یک معلم باسابقه، اجازه ندارم بیایم اداره کل و بگویم حقوقم را بدهید. این ذلت نیست؟ به داد هم باید برسیم. یک سرپرست خانواده چطور باید ۳ میلیون تومان برای اجاره خانه بدهد؟ بقیه‌ش را از کجا بیاورد؟ اعتبار ما معلمان زیر سوال رفته است. همه جا له شده‌ایم. شوهرم با ۲۵ سال سابقه تدریس، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان حقوق دریافت کرده. این انصاف است؟ این عدالت اسلامی است که از آن دم میزنند؟ معلم باید صبح تا عصر مشغول تدریس باشد و از عصر به بعد فکر معاش و دغدغه‌های مالی و فشار تورم و بالا رفتن قیمت کالاها. بسیاری از همکاران، حتی همکاران خانم، همزمان دو جا کار می‌کنند و هنوز هم می‌گویند آخر ماه کم می‌آوریم و مجبوریم قرض کنیم. این چه عدالتی است؟ »

یکی دیگر از معلمان مشکلات را چنین بیان می‌کند:

«دریافتی معلمان از دریافتی تمام کارکنان ادارات و نهادهای دیگر کمتر است و هیچ مزایایی هم ندارند. اینکه معلمان می‌گویند حقوق ما زیر خط فقر نباشد، خواسته زیادی نیست. با این وضع و اوضاع گرانی هر روز حقوق ما بی‌ارزش‌تر می‌شود. اگر همسان‌سازی حقوق تصویب شود هر سال حقوق ما هم با توجه به تورم به روز می‌شود. این یکی از دغدغه‌های مهم معلمان است.»

او می‌گوید:

«به نظرم رؤسای آموزش و پرورش مناطق و مدیران کل باید از حقوق از دست رفته همکاران دفاع می‌کردند اما متأسفانه هیچوقت ندیدیم و نشنیدیم که دفاعی یا طرحی در همین راستا داشته باشند. مدیری که تدبیر نداشته باشد شایسته مدیریت نیست.» یک معلم معترض دیگر از همکارانش گله می‌کند که در تجمعات شرکت نمی‌کنند: «در تهران هزاران معلم شاغل و بازنشسته داریم. اما کلا ۵۰۰ نفر هم جمع نشده‌اند. در شهرستان‌ها هم عکس‌ها را میدیدم وضع بدتر از اینجاست. ما هم میتوانستیم گوشه‌ای بنشینیم اما متحدانه جمع شدیم تا از حق خود که قانونی‌ست دفاع کنیم. متأسفانه تا وقتی همه معلمان برای طرح مطالبات‌شان متحد نشوند و اقدامی نکنند، این تجمعات به جایی نمیرسد و بقیه را دلسرد می‌کند.»

تظاهرات اعتراضی معلمان در مازندران، ۴ مهر ۱۴۰۰
تظاهرات اعتراضی معلمان در مازندران، ۴ مهر ۱۴۰۰

مهمترین خواست

یکی از فعالین صنفی معلمان که در تجمع روز شنبه هم حضوری فعال داشت، درباره جزییات مطالبات معلمان می‌گوید:

«قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ۱۳۸۶ است. در سال ۱۳۹۵ هیأت وزیران مصوبه‌ای می‌دهد برای افزایش ۵۰ درصدی مربوط به حقوق و مزایا. وزارت آموزش و پرورش تا سال ۱۳۹۷ این مصوبه را اجرا نمی‌کند. یعنی سه سال معلمان از عدم اجرای مصوبه هیأت وزیران ضرر کرده‌اند. سازمان برنامه در بهمن ۱۳۹۸ از دستگاه‌هایی که این قانون ۵۰ درصدی را اجرا نکرده‌اند می‌خواهد که این مصوبه را اجرا کند؛ از جمله وزارت آموزش و پرورش. سپس این وزارتخانه هم از یک اسفندماه ۱۳۹۸ مصوبه رو اجرا می‌کند. این یک موضوع. موضوع دیگر این است که سال ۱۳۹۳ هیات وزیران آمد و افزایش ۲۱ درصدی فوق‌العادهٔ ویژهٔ مشاغل تخصصی را تصویب کرد که این مصوبه شامل معلمان هم می‌شد. وزارت آموزش و پرورش قانونی که سال ۱۳۹۳ مصوبه هیأت وزیران بوده را در سال سال ۱۳۹۹ اجرا می‌کند و به‌جای افزایش ۲۱ درصدی حقوق برای همه، افزایش ۱۰.۵ درصدی را به اسم رتبه‌بندی اعمال کرد. در تمام تصویب‌نامه‌های هیأت وزیران که من خواندم آمده به منظور رفع تبعیض و رعایت عدالت در پرداخت‌های نیروی انسانی. خب این قانون سال ۱۳۹۵ می‌آید و سال ۱۳۹۸ اجرا می‌کنند. یک قانون دیگر سال ۱۳۹۳ می‌آید و سال ۱۳۹۹ اجرا می‌کنند. کجای این عدالت بوده؟ کجای این رفع تبعیض بوده؟»

این فعال صنفی در ادامه از مطالبه همترازی حقوق معلمان با ۸۰ درصد حقوق اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها می‌گوید:

«مهمترین مطالبه ما معلمان اجرای رتبه‌بندی است. اما چرا باید رتبه‌بندی اجرا شود؟ ببینید گزارش شور دوم کمیسیون آموزش مجلس در تاریخ ۹ تیر موضوع رتبه بندی معلمان را به تصویب می‌رساند در ده ماده. مادهٔ ۷ این قانون می‌گوید به سیاستهای کلی نظام اداری ابلاغیهٔ مقام معظم رهبری و تبصرهٔ ۳ مادهٔ ۲۹ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه، حقوق و مزایای معلمان با رتبه‌های مندرج در ماده ۳ تعلق می‌گیرد. ماده ۳ هم می‌گوید حقوق معلمان نباید از ۸۰ درصد مجموع حقوق فوق‌العاده اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های وزارت علوم با درنظر گرفتن استان و شهر محل خدمت کمتر باشد. این ماده ۷ چند تبصره هم دارد. در تبصرهٔ ۱ آمده همه ساله متناسب با تغییرات حقوق اعضای هیأت علمی، فوق‌العاده رتبه‌بندی هم اعمال می‌شود. در تبصرهٔ ۳ ماده ۷ هم آمده که این قانون از ۱ فروردین ۱۴۰۰ در ثبت منابع پیش‌بینی شده در بند واو تبصره ۲ قانون بودجه کشور آمده است. بند واو تبصره ۲ قانون بودجه کشور به دولت اجازه می‌دهد از محل فروش سهام این قانون رو اجرایی کند تا سقف یک میلیون و پانصد هزار میلیارد ریال. بنابراین اینکه دولت مدعی می‌شود به‌دلیل بودجه نمی‌تواند رتبه‌بندی معلمان را اجرا کند، رد می‌شود و حرف باطلی‌ست. الان هم هیأت علمی دانشگاه‌ها بطور متوسط ماهیانه ۲۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند. طبق قانون هشتاد درصد این دریافتی یعنی حداقل ۱۶ میلیون تومان باید دریافتی معلمان باشد. این را قانون می‌گوید و دولت هم موظف است قانون را اجرا کند و معلمان هم تا حق خود را نگیرند، آرام نخواهند گرفت.»

بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده و مبنا قرار گرفتن درآمد ۱۲ میلیون تومانی به عنوان خط فقر، اکنون کلیهٔ معلمان زیر خط فقر قرار دارند. صدای اعتراض آنان بلند است. تهدید و ارعاب و وعده جلوی گسترش حرکت‌های اعتراضی را بگیرد.