به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا) جمهوری آذربایجان بر حدود ۲۰ کیلومتر از مسیر ۴۰۰ کیلومتری مرز نوردوز تا ایروان ادعای مالکیت دارد. کامیون‌های ایرانی که از این مسیر عبور می‌کنند ملزم به پرداخت عوارض شده‌اند و در برخی از موارد به مدت چند ساعت در صف‌های طولانی برای تفتیش و بازرسی بار معطل می‌مانند.
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، پنجم مهر در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«آذربایجان طبق ادعای مالکیت خود بر بخش از اراضی، تشکیلات و نیروهای کنترلی را در مسیر نوردوز به ایروان مستقر و برای ناوگان عبوری از این مسیر عوارض و حق ورودی اعمال کرده است. طبیعتا این نابسامانی‌های به‌وجود آمده در منطقه، منجر به افزایش هزینه تجار شده به همین دلیل با ایجاد شرایط جدید طبیعی است که تجار هم با ملاحظات مورد نظر خود کار کنند تا شرایط تعیین تکلیف شود.»
در روزهای گذشته گزارش‌ها حاکی از آن بود که نیروهای نظامی جمهوری آذربایجان مسیر زمینی ایران-ایروان در محور گوریس-قاپان (گوروش-قافان) را به مدت چند روز مسدود کردند و همچنین با اخذ تعرفه‌های ۱۳۰دلاری، اذیت و آزار رانندگان ایرانی و دستگیری دو نفر از آن‌ها در تلاش بودند که از صدور مواد غذایی و سوخت از ایران به ارمنستان جلوگیری کنند.
اتهام قاچاقچیگری و سازماندهی مواد مخدر
اداره کل گمرگ جمهوری آذربایجان هفته گذشته ادعا کرده بود که تا پیش از جنگ قره‌باغ، قاچاقچیان از گذرگاه‌های مرزی برای قاچاق مواد مخدر از مسیر افغانستان به ایران و سپس از این کشور به سایر نقاط استفاده می‌کردند. رسانه‌های محلی جمهوری آذربایجان به گزارش آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در ۲۲ مه/ خرداد سال جاری استناد کرده بودند که ادعا می‌کند که مقامات جمهوری اسلامی ایران تا پیش از جنگ قره‌باغ در سازماندهی مواد مخدر از طریق گذرگاه‌های مرزی قفقاز دست داشتند.
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در ادامه مصاحبه ایلنا گفت:
«همانطور که با روی کار آمدن طالبان و تحولاتی سیاسی که رخ داد و وضعیت مرزهای دو کشور تجار ایران و افغانستان در آن بازه زمانی با ملاحظه کار می‌کردند در حال حاضر هم با شرایط مرزی ایران – آذربایجان – ارمنستان و افزایش قیمت‌ها، تا مشخص شدن شرایط و ثبات وضعیت تجار با ملاحظه کار می‌کنند.»
مسیر جدید و معضل بهسازی آن
ارمنستان با توجه به مشکلاتی که پیش آمده در تلاش است مسیری جدیدی برای تردد کامیون‌ها بدون نیاز به عبور از آذربایجان در نظر بگیرد. اما این مسیر کوهستانی و بخشی از آن ناهموار است و هنوز امکان عبور همه کامیون‌ها و تریلی‌ها از این مسیر به وجود نیامده. هدایتی در ادامه مصاحبه با ایلنا گفت:
«در بخشی از مسیر مشکلی برای تردد وجود ندارد اما در چند کیلومتر تردد، مسیر برای تردد تریلی‌ها سخت است و مسیر روانی برای تردد نیست و باید بهسازی شود. در این‌باره منتظر پیگیری‌های وزارت امور خارجه و سفارت ایران در ارمنستان هستیم.»
در روزهای گذشته بازداشت رانندگان ایرانی و توقیف کامیون‌ها واکنش وزارت خارجه ایران را در پی داشت. لشکر ۳۱ عاشورا از نیروی زمینی سپاه پاسداران نیز به مرزهای شمال غرب ایران و حاشیه رودخانه ارس نیروی نظامی اعزام کرد. از طرف دیگر ترکیه و جمهوری آذربایجان نیز یک رزمایش نظامی مشترک در مرز برگزار کرد. مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گفت این رزمایش تأثیری در تردد کامیون‌های ایرانی نداشت.