«تپندگان»، یک گروه از هکرهای ایرانی، تصاویری از سندهای مربوط به حضور ایران در سوریه و عراق را به «زمانه» ارسال کرده‌اند. این سندها از طرح‌های ایران برای حضور اقتصادی در سوریه و نیز نفوذ سیاسی ایران در عراق پس از نخست‌وزیری الکاظمی، اطلاعاتی به دست می‌دهند. «زمانه» به طور مستقل قادر به تأیید این سندها نیست.
نخستین کنش «تپندگان»، گروهی از هکرهای ایرانی معترض، هک تابلوها و تلویزیون‌های تبلیغاتی فرودگاه بین‌المللی مشهد در سه خرداد ۱۳۹۷ بود که روی آنها تصویری از اعتراض‌های دی ۹۶ منتشر شد و در کنار هشتگ «#اعتراضات_سراسری» نوشته شده بود: «تا کی؟» این گروه در ۱۳۹۷ در گفت‌و‌گویی با زمانه عنوان کردند که می‌خواهند «با هک و افشاگری صدای ملت ایران را به گوش همگان برسانند».
سند اول: تلاش برای بهره‌کشی اقتصادی از سوریه و ناکامی‌های آن
در سند اول که مربوط به «نحوه پیگیری امورات در کشور هدف [اینجا سوریه]» است، توضیحاتی درباره امکان‌های استفاده اقتصادی ــ تجاری ایران از منابع طبیعی و زیرساخت‌های سوریه آمده است. این سند به تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۹۷ از «مدیر گروه میلاد» به «مدیرعامل گروه بین‌المللی پارس» ارسال شده است.
حاضران در جلسه‌ای که این سند از دل آن تهیه شده، چنین نام برده شده‌اند: «۱۰۰ محترم»، ریاست جلسه که آشکارا نامی کدگذاری‌شده است؛ «فرمانده ۱۸۰۰۰»، یک نام کدگذاری‌شده دیگر؛ «حاج ابوباقر»، که شاید محمدرضا فلاح‌زاده، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشد؛ حاج رستم قاسمی، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیاء سپاه، وزیر نفت دولت دوم محمود احمدی‌نژاد و وزیر فعلی راه و شهرسازی دولت ابراهیم رئیسی؛ حاج عبداللهی، احتمالا عبادالله عبداللهی، فرمانده سابق قرارگاه خاتم، مشاور فرماندهی سپاه در امور سازندگی و نیز مدیرعامل گروه اقتصادی مفید مربوط به ستاد اجرایی امام؛ حاج عباس که شاید عباس اکبری جانشین اسبق قرارگاه سازندگی خاتم و از نامزدهای شهرداری تهران در دور اخیر باشد؛ و بالاخره حاج نادی که «زمانه» نمی‌تواند بر سر هویت احتمالی او گمانه‌زنی کند.
«۱۰۰ محترم» احتمالاً یکی از فرماندهان ارشد سپاه قدس است و شاید حتی قاسم سلیمانی باشد. آخرین نکته‌ای که او در این جلسه می‌گوید، افشاگر این موقعیت است:
«ما در نیروی قدس و قرارگاه سوریه از قرب [خاتم] حمایت و پشتیبانی می‌کنیم.»
در این سند از بسته شدن قرارداد فسفات بین ایران و سوریه «برای بازگشت دیون» سخن رفته. همچنین آمده که بر أساس توافقات اولیه پایانه کانتینری بند طرطوس باید در اختیار ایران قرار می‌گرفت که با آمدن روسیه معادلات تغییر کرد و اکنون ۲۰ درصد آن در اختیار ایران قرار دارد (۴۰ درصد روسیه و ۴۰ درصد دیگر خود سوریه). از واگذاری اپراتور سوم موبایل در سوریه، میدان نفتی و زمین‌های کشاورزی و نیز گاوداری به ایران سخن رفته است هرچند همگی با قید «قرار است» یا «آماده تحویل‌گیری است» بیان شده‌اند.
چهار سال پیش یحی رحیم‌صفوی، مشاور رهبر ایران در امور نظامی گفته بود که جمهوری اسلامی هزینه مداخله در سوریه را با قراردادهای طولانی‌مدت بر سر منابع این کشور تأمین خواهد کرد:
«جمهوری اسلامی ایران بایستی هزینه‌هایی را که در سوریه است، برگرداند و سوری‌ها این آمادگی را دارند که از نفت، گاز و معادن فسفات سوریه [هزینه را برگردانند].»
او ادعا کرد که روسیه به دلیل ساخت پایگاه نظامی در سوریه و اخذ امتیازهای اقتصادی و سیاسی با عقد قراردادهای ۴۹ ساله با دولت دمشق، یکی از برندگان جنگ سوریه بوده است.
قسمت بعدی جلسه در سند مزبور به انتقادها و اعلام دلایل ناکامی ایران در بهره‌کشی اقتصادی از سوریه اختصاص دارد. عبداللهی از ناهماهنگی و عدم وجود وحدت رویه در ایران انتقاد می‌کند:
«آقای جهانگیری و آقای شمخانی می‌گویند هماهنگی نداریم، من چه بگویم.»
او به عنوان فرمانده وقت قرارگاه خاتم‌الانبیاء خواستار واگذاری پروژه‌ها به این نهاد و نیز «بچه‌های بازنشسته نفت» شده است. عبداللهی ظاهرا در جایی به انتقادها از قرارگاه خاتم نیز پاسخ می‌دهد و می‌گوید:
«شما نگویید دولت ایران تنبل است، من به شما بگویم بهترین و طلایی‌ترین دوره قرارگاه سازندگی در دوره دولت آقای روحانی بوده».
عبداللهی در مهر ۱۳۹۷ جای خود را به سعید محمد داد. سند مورد اشاره به مرداد ۹۷ تعلق دارد. شایعاتی درباره عبداللهی مطرح شده بود که او به همراه یکصد میلیون دلار پول نقد و مقدار مشابهی شمش طل در دوبی دستگیر شده است. سپاه آن را تکذیب کرد.
در انتهای جلسه نیز «۱۰۰ محترم»، رئیس جلسه از رستم قاسمی انتقاد می‌کند و می‌گوید:
«ما از اول گفتیم قرب خاتم [وابسته به قرارگاه خاتم] بیاید چون توان سرمایه‌گذاری دارد ولی شما یک مدیر توانمند نفرستادید و فرصت را از دست دادید.»
او در نهایت به فرماندهان سپاه حاضر در جلسه که نماینده قدرت اقتصادی این نهاد هستند، می‌گوید:
«ما کل کار معادن فسفات، نفت، بندرگاه‌های طرطوس، لاذقیه، احداث بندر حمیدیه، اپراتور سوم مخابراتی و زمین‌های کشاورزی را از صفر تا ۱۰۰ به شما واگذار می‌کنیم…. راه‌آهن را می‌توانید حتی تا قائم و ابوکمال بازسازی کنید ولی باید قرارداد حقوقی بین‌المللی با دولت سوریه تنظیم کنید.»
اسفند سال گذشته بود که مدیرکل شرکت راه‌آهن عراق از آغاز طرحی بزرگ برای بازسازی و راه‌اندازی دوباره مسیر ریلی راهبردی بغداد ـ القائم در مرز سوریه خبر داد. خبرگزاری «فارس»، وابسته به سپاه دراین‌باره نوشته بود:
«در صورت بازسازی این خطوط ریلی، ایران تنها می‌تواند با ساخت حدود ۳۰ کیلومتر راه‌آهن شلمچه به بصره به خط آهن فوق متصل شده و از آن طریق به مدیترانه وصل شود که می‌تواند علاوه بر اتصال محور مقاومت، اقتصاد ایران را به بازارهای مدیترانه متصل نماید که قدمی مهم برای دور زدن تحریم‌های اقتصادی به شمار می‌رود.»
ایران هنوز در تلاش برای بهره‌برداری اقتصادی از سوریه است. ۱۲ آذر سال جاری «سامر الخلیل» وزیر اقتصاد سوریه در گفتگو با خبرنگار تسنیم وابسته به سپاه در دمشق گفت:
«قانون جدید سرمایه‌گذاری در سوریه به شماره ۱۸، مزیت‌ها و تسهیلات فراوانی در زمینه سرمایه‌گذاری به شرکت‌های ایرانی می‌دهد که تمایل به سرمایه‌گذاری در سوریه دارند و این امکان را دارند تا در بخش‌های گسترده‌ای سرمایه‌گذاری کنند. این قانون دربرگیرنده تسهیلات و معافیت‌هایی در بخش گمرکی و مالیات و تسهیلات در ابعاد اجرایی دیگر و نیز تضمین‌های گسترده‌ای برای سرمایه‌گذاران است.»
الخلیل افزوده بود:
«روند تجاری میان سوریه و ایران در سطحی که دمشق و تهران می‌خواهند قرار ندارد و دو کشور برادر به سطوح بالاتری از تبادلات تجاری چشم دوخته‌اند و بر روی توسعه این مسئله کار می‌شود.»
اهمیت دیگر سند اول: گروه صنعتی میلاد
گروه صنعتی میلاد و گروه بین‌المللی محصولات پارس هر دو هلدینگ‌هایی متشکل از چندین شرکت بزرگ هستند. اگرچه تاریخ تأسیس شرکت‌ها در مورد پارس به پیش از انقلاب و در مورد میلاد به ابتدای دهه ۶۰ بازمی‌گردد، هر دو در وب‌سایت‌های جدید تاریخ تأسیس هلدینگ خود را ۱۳۸۰ در تهران ذکر کرده‌اند.
لوگوی مندرج در بالای سند لوگوی «گروه پیمانکاران بین‌المللی میلاد» (MICG) است. این شرکت در وب‌سایت خود اختلافی مضمونی در توصیف فعالیت‌هایش دارد که نکته مهمی را آشکار می‌کند (دو عکس زیر).
«گروه پیمانکاران بین‌المللی میلاد» در صفحه «خدمات» وب‌سایت انگلیسی خود را چنین توصیف می‌کند:
«MICG یکی از مهم‌ترین پیمانکاران در ایران برای طراحی، مشاوره و اجرای پروژه‌های ساخت‌و‌ساز و صنعتی است و حضوری پویا در مراحل مختلف توسعه دارد و از پرسنل متخصص و مجرب، تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته و دانش به‌روز بهره می‌برد. MICG تا کنون ۱۴۷ پروژه در حوزه‌های مختلف از جمله سد، انتقال آب، آبیاری، ساخت‌و‌ساز مسکن، راه‌سازی، تونل، تأسیسات نفت و گاز و پتروشیمی، پایگاه‌های ذخیره‌سازی و پالایش، سازه‌های فولادی، خدمات طراحی و مهندسی، خدمات حمل و نقل، خطوط لوله انتقال، سازه‌های دریایی، معدن و کشاورزی را به پایان رسانده است.»
در صفحه «درباره ما» اما یک کلمه کلیدی تغییر می‌کند: «ایران» به «عراق» بدل می‌شود و شمار پروژه‌ها نیز از ۱۴۷ به ۱۶۶ تغییر می‌کند که نشان از به‌روزسازی ناقص وب‌سایت دارد:
«MICG یکی از مهم‌ترین پیمانکاران در عراق برای طراحی، مشاوره و اجرای پروژه‌های ساخت‌و‌ساز و صنعتی است و حضوری پویا در مراحل مختلف توسعه دارد و از پرسنل متخصص و مجرب، تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته و دانش به‌روز بهره می‌برد. MICG تا کنون ۱۶۶ پروژه در حوزه‌های مختلف از جمله سد، انتقال آب، آبیاری، ساخت‌و‌ساز مسکن، راه‌سازی، تونل، تأسیسات نفت و گاز و پتروشیمی، پایگاه‌های ذخیره‌سازی و پالایش، سازه‌های فولادی، خدمات طراحی و مهندسی، خدمات حمل و نقل، خطوط لوله انتقال، سازه‌های دریایی، معدن و کشاورزی را به پایان رسانده است.»
یک توضیح اضافی نیز به متن «درباره ما» افزوده شده:
«MICG آماده است تا از بالقوگی و توانایی‌های مهندسی و اجرایی دیگر شرکت‌های مهندسی، پیمانکاران داخلی و بین‌المللی در حیطه‌های مختلف توسعه عراق و دیگر کشورهای اسلامی و دوست بهره ببرد».
اطلاعات شفافی از این هولدینگ‌ها در بانک‌های داده‌ای شرکت‌های ایران وجود ندارد. نام‌های مشابه و گستره فعالیت‌ها نیز ردگیری این اطلاعات را دشوار می‌کند. با وجود این از شخصی به نام حاج حسن اخوان در قم به عنوان بنیانگذار شرکت صنعتی تولیدی میلاد نام برده شده. یک شیخ حسن اخوان روحانی قمی نیز وجود دارد که ۵ خرداد ۱۳۹۴ فوت کرده است. او زاده عراق است و چنین توصیف شده:
«از رؤسای عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران در زمان جنگ، رایزن فرهنگی ایران و نماینده ولی فقیه در کشور سوئد صاحب امتیاز موسسه قلم اسلامی، نماینده جمع کثیری از مراجع تقلید در خارج و داخل ایران، خیر مدرسه ساز و مسجد ساز و از حامیان طلاب خارجی وداخلی حوزه های علمیه ایران».
او در سوریه و عراق نیز حضور فعال داشته و به ویژه سوریه را «یکی از معدود محورهای ارتباطی ایران با کشورهای عربی» توصیف کرده است. مشخص نیست آیا ارتباطی بین این دو حسن اخوان وجود دارد یا نه. «زمانه» قادر به یافتن این ارتباط نبود.
سند دوم: مداخله در عراق، مشکوک
سند دوم ظاهراً به تلاش ایران برای مداخله در عراق علیه دولت مصطفی الکاظمی بازمی‌گردد و انتهای آن نام «اداره کل خلیج فارس» درج شده است.
اداره کل خلیج فارس در وزارت خارجه جمهوری اسلامی وجود دارد اما «زمانه» نسبت به اصالت این سند تردید جدی دارد. از یک سو، امضایی پای آن نیست اگرچه امضای کوچکی در بالای آن مربوط به مهر سال جاری وجود دارد. همچنین خلاصه مدیریتی سند، ادبیاتی خام‌دستانه و آشکار دارد که به نظر نمی‌رسد در یک سند «خیلی محرمانه» به کار گرفته شود.
مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق میانه آبان سال جاری با حمله پهپادی هدف سوء قصد قرار گرفت. این سوء قصد به شبه‌نظامیان حامی جمهوری اسلامی نسبت داده شد؛ نیروهایی که در انتخابات پیشین عراق وزن و تأثیر سیاسی پیشین خود را از دست دادند. اما این اتهام اثبات نشده است.