وال استریت ژورنال پنج‌شنبه ۱۸ آذر / ۹ دسامبر به‌نقل از مقامات بلندپایه آمریکایی نوشت دولت جو بایدن به سمت تشدید اجرای تحریم‌ها علیه ایران حرکت می‌کند. به‌گفته این روزنامه اولین نشانه‌ی افزایش فشارهای اقتصادی واشنگتن بر تهران در حالی دیده می‌شود که تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای برجام متزلزل شده است.
به‌گفته مقامات ارشد وزارت امور خارجه و خزانه‌داری آمریکا، ایالات متحده هفته آینده یک هیئت بلندپایه همراه با آندرئا گاکی، رئیس دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری را به امارات متحده عربی خواهد فرستاد. امارات متحده عربی یکی از متحدان اصلی آمریکا اما دومین شریک تجاری ایران و مجرای مبادلات تجاری و مالی ایران با سایر کشورها است.
بنا به این گزارش، مقامات آمریکایی با شرکت‌های پتروشیمی و سایر شرکت‌ها و بانک‌های خصوصی در امارات متحده عربی دیدار خواهند کرد. این شرکت‌ها و بانک‌ها با ایران میلیاردها دلار تجارت دارند.
یکی از مقامات ارشد آمریکایی گفت، هیئت اعزامی به این شرکت‌ها هشدار خواهند داد که ایالات متحده «معاملاتی را که با تحریم‌ها مطابقت ندارد، زیر نظر دارد» و «اگر این روند ادامه پیدا کند، آن بانک‌ها و شرکت‌ها با خطر شدیدی روبه‌رو خواهند شد».
مقامات آمریکایی گفته‌اند که این سفر ممکن است با تحریم‌هایی علیه امارات و سایر شرکت‌ها همراه باشد.
این اقدام ایالات متحده در حالی صورت می‌گیرد که چشم‌انداز بازگرداندن توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به‌طور فزاینده‌ای مبهم به نظر می‌رسد. مذاکرات برای احیای برجام در روز پنج‌شنبه ۱۸ آذر / ۹ دسامبر در وین بین ایران، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان ادامه خواهد یافت و هیئت آمریکایی تنها در آخر هفته به وین سفر خواهد کرد. ایران حاضر به مذاکره مستقیم با آمریکا نیست.
دور هفتم این مذاکرات پس از پنج ماه وقفه از سوی ایران، دوشنبه ۸ آذر / ۲۹ نوامبر از سر گرفته شد اما پس از پنج روز جمعه گذشته متوقف شد. مقامات آمریکایی و اروپایی ایران را به عقب‌نشینی از توافق‌هایی که با دولت قبلی جمهوری اسلامی به‌دست آمده بود متهم کردند.
مقامات ایالات متحده می‌گویند اگر پیشرفتی در مذاکرات هسته‌ای حاصل نشود، هیئت به امارات متحده عربی خواهد رفت و این می‌تواند اولین سفر از چندین سفر به دیگر کشورها به‌منظور تشدید فشار اقتصادی بر ایران برای کاهش توانایی این کشور در دور زدن تحریم‌های آمریکا باشد. از جمله تلاش برای تشدید تبعیت از تحریم‌ها توسط شرکت‌هایی در مالزی، ترکیه و چین، شریک تجاری اصلی ایران.
مقامات آمریکایی گفتند که ایالات متحده همچنین با شرکت‌های مالی در ژاپن و کره جنوبی برای ردیابی تجارت «غیرقانونی» ایران همکاری نزدیک دارد.
سفر هیئت آمریکایی به امارات متحده عربی در حالی انجام می‌شود که این کشور با ایران درباره تنش‌های منطقه‌ای در حال مذاکره است و شیخ طنحون بن زاید، مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی دوشنبه ۱۵ آذر / ۶ دسامبر برای دیدار با علی شمخانی همتای ایرانی خود و گفت‌وگو با برخی دیگر از مقام‌های جمهوری اسلامی به تهران رفت. مقامات آمریکایی می‌گویند که از این اقدام حمایت می‌کنند.
این در حالی است که امارات متحده عربی اوت سال گذشته آغازگر روابط دیپلماتیک با اسرائیل، دشمن دیرینه جمهوری اسلامی در منطقه شد.
تصمیم بر افزایش فشارها برای اجرای تحریم‌ها در امارات متحده عربی تا حدی نشان‌دهنده نقش شرکت‌های اماراتی در تجارت ایران است و تا حدی با هدف جلوگیری از درگیری با چین، بزرگترین شریک تجاری و واردکننده نفت ایران است.
مقامات غربی می‌خواهند در مذاکرات با پکن همکاری کنند تا ایران را برای سازش تحت فشار قرار دهند و در حال حاضر از تلاش‌های دیپلماتیک برای متقاعد کردن چین برای جلوگیری از واردات نفت ایران استفاده می‌کنند.
مقامات گمرک ایران گفته‌اند که در سال تقویمی منتهی به ماه مارس (اسفند)، امارات متحده عربی دومین صادرکننده بزرگ کالاهای غیرنفتی به ایران به ارزش ۹,۶ میلیارد دلار و سومین واردکننده بزرگ کالاهای غیرنفتی ایرانی به ارزش ۴,۶ میلیارد دلار بود.
مقامات آمریکایی می‌گویند شرکت‌های اماراتی نقش مهمی به‌عنوان مجرای تراکنش‌های مالی، فروش نفت و سایر تجارت‌هایی که ایران با کشورهای دیگر از جمله چین انجام می‌دهد، ایفا کرده‌اند.
یکی از مقامات ارشد آمریکایی به وال استریت ژورنال گفت شرکت‌های اماراتی «بخش بسیار مهمی از امور تجاری مداوم ایران را تشکیل می‌دهند».
به‌گفته اسفندیار باتمانقلیج، بنیانگذار بنیاد بورس و بازار، اندیشکده اقتصادی متمرکز بر ایران، میانگین صادرات ماهانه نفت از امارات به چین که بیشتر آن از ایران است، در ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۱ نسبت به شش ماه قبل از پایان دادن به واردات نفت به چین و سایر کشورها توسط دولت ترامپ در ماه مه ۲۰۱۹، ۳۱ درصد بیشتر بوده است.
باتمانقلیج در ماه اکتبر نوشت:
«در صورت موفقیت دولت بایدن در تلاش برای احیای برجام، رهبران امارات متحده عربی به یک سود بادآورده اقتصادی چشم دوخته‌اند اما آن‌ها منتظر لغو تحریم‌ها نمانده‌اند تا درآمد میلیاردی از ایران آغاز شود.»