در آخرین روزهای پایانی سال ۲۰۲۱ کازاخستان [“قزاقستان”، غلط مشهور] به زمره کشورهایی که حکم اعدام را لغو کرده‌اند، پیوست.

قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور کازاخستان، پنج‌شنبه ۲۹ دسامبر / ۹ دی قانون “اصلاحات و الحاقات به برخی از قوانین قانونی جمهوری کازاخستان در مورد لغو مجازات اعدام” را امضا کرد که بر پایه آن حکم اعدام به طور کامل از قوانین کیفری این کشور حذف شد.

رئیس‌جمهوری کازاخستان سال ۲۰۱۹ در مجمع عمومی سازمان ملل وعده لغو حکم اعدام از قوانین کیفری این کشور داده بود.

پارلمان کازاخستان هفته گذشته (۲۳ دسامبر) لایحه لغو حکم اعدام از قوانین کیفری را در راستای الحاق این کشور به میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی سازمان ملل، در جلسه عمومی سنا تصویب کرده بود.

سال گذشته کشور کازاخستان در راستای توسعه سیاسی تصمیم گرفت به دومین پروتکل اختیاری میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی بپیوندد سازمان ملل متحد بپیوندد که یکی از پروتکل‌های اختیاری این میثاق، لغو حکم اعدام است.

اگرچه حکم اعدام به تازگی به صورت کامل از قوانین کیفری کازاخستان حذف شد، اما دادگاه‌های این کشور از سال ۲۰۰۳ صدور حکم اعدام را متوقف کرده بودند. در این مدت تنها یک نفر در سال ۲۰۱۶ به اتهام تیراندازی و کشتار جمعی در شهر آلماتی به اعدام محکوم شد. این فرد تنها کسی است که در کازاخستان حکم اعدام دارد و اکنون با تصویت این قانون اجرای حکم اعدام او که تاکنون به تعویق افتاده بود به احتمال زیاد به حبس ابد تغییر پیدا خواهد کرد.

https://www.radiozamaneh.com/501175/

رئیس جمهور کازاخستان همچنین قانونی در مورد «کمیسر حقوق بشر در جمهوری کازاخستان» را امضا کرد. وی ابتکار تدوین این قانون را در ژانویه ۲۰۲۱ در افتتاحیه اولین جلسه پارلمان در اجلاس هفتم اعلام کرد. این قانون به طور قابل توجهی اختیارات بازپرس حقوق بشر کازاخستان را گسترش می‌دهد و وضعیت حقوقی این دفتر را به وضوح تعریف می‌کند.

تصویب این قوانین در راستای مسیر دولت در جهت تضمین حمایت از حقوق بشر و نوسازی سیاسی در کازاخستان است که بخشی از اصلاحات سیاسی وعده داده شده توسط رئیس جمهوری این کشور بود.

هر دوی این قوانین در پی گفت‌وگوهای گسترده بین دولت و نمایندگان جامعه مدنی کازاخستان و فعالان حقوق بشر، از جمله در شورای ملی اعتماد عمومی، امضا شدند.

در حال حاضر ۱۰۸ کشور در جهان حکم اعدام را کلا لغو کرده‌اند و ۲۸ کشور اجرای آن را لغو کرده‌اند.

بر اساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل که اردیبهشت ۱۴۰۰ منتشر شد، به رغم افت ۲۶ درصدی اجرای حکم اعدام در جهان طی سال گذشته میلادی، این رقم در ایران تغییر چندانی نداشته و بعد از چین کماکان بیشترین شمار اعدام‌ها را در جهان دارد. این نهاد بین‌المللی می‌گوید ایران سال ۲۰۲۰ دست‌کم ۲۴۶ نفر را اعدام کرده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ دست‌کم ۲۵۱ نفر بود.

بر اساس گزارش تازه هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، اعدام دست‌کم ۲۹۹ شهروند در سال ۲۰۲۱، از افزایش ۲۶ درصدی شمار اعدام‌ها نسبت به سال ۲۰۲۰ حکایت دارد. ۸۸ درصد این اعدام‌ها به صورت مخفیانه انجام شده و ۵۱ درصد اعدام‌شدگان به دلیل قتل به قصاص و اعدام محکوم شده بودند. در سال گذشته میلادی دست‌کم ۲۳۶ شهروند در ایران اعدام شدند که ۷۲ درصد اعدام‌ها مخفیانه انجام شده بود و ۸۰ درصد اعدام‌شدگان به دلیل قتل به اعدام محکوم شده بودند.