آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در تازه‌ترین اظهارنظر خود درباره بحران اوکراین، روسیه را به‌دلیل به‌رسمیت شناختن استقلال دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین و اعزام نیروی نظامی به‌عنوان نیروهای «حافظ صلح» به این منطقه، محکوم کرد و گفت:
«زمانی که نیروهای یک کشور بدون رضایت کشوری دیگر وارد خاک‌اش می‌شوند، حافظان صلح بی‌طرف نیستند. این نیروها به هیچ‌وجه حافظ صلح نیستند.»
گوترش همچنین ادعاهای روسیه مبنی بر نسل‌کشی روس‌ها در شرق اوکراین را رد کرد و گفت:
«فکر نمی‌کنم این‌طور باشد. طبق قوانین بین‌المللی، نسل‌کشی به قصد نابودی کلی یا جزئی، یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی صورت می‌گیرد.»
او همچنین به‌رسمیت شناختن استقلال دو منطقه جدایی‌طلب در شرق اوکراین از سوی روسیه را نقض تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین دانست و افزود:
«ما به خویشتن‌داری و استدلال نیاز داریم. اکنون به تنش‌زدایی نیاز داریم. من از همه می‌خواهم از اقدامات و سخنانی که این وضعیت بحرانی‌تر می‌کنند، خودداری کنند.»
پس از سخنان گوترش، خبرگزاری الجزیره نوشت دیپلمات‌های سازمان ملل از سخنان او استقبال کردند اما نمی‌دانند که سازمان ملل واقعاً چه کاری می‌تواند برای حل بحران اوکراین انجام دهد.
میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز نسبت به خطر نقض جدی حقوق بشر و همچنین نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه در نتیجه هرگونه تشدید اقدام نظامی ابراز نگرانی کرد و گفت دفتر حقوق بشر سازمان ملل به نظارت دقیق اوضاع در شرق اوکراین ادامه می‌دهد.
باشله در ژنو گفت هرگونه تشدید تنش نظامی خطرناک است و برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان و تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی باید همه‌کار کرد.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز در بیانیه‌ای از تکرار عملیات نظامی روسیه در استان ادلب سوریه ابراز نگرانی کرد. این سازمان مدافع حقوق بشر گفت مدارس، بازارها و بیمارستان‌ها در ادلب مورد حمله قرار گرفتند بدون آن‌که اهداف نظامی در نزدیکی آن‌ها باشد. دیده‌بان حقوق بشر اظهار امیدواری کرد که این استراتژی جنگی در اوکراین تکرار نشود.
پوتین خواسته روسیه را تکرار کرد
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در پیامی ویدئویی به مناسبت روز «دفاع میهنی» بار دیگر غرب را به نادیده گرفتن منافع امنیتی روسیه متهم کرد و گفت:
«ما شاهدیم که وضعیت بین‌المللی تا چه اندازه‌ای دشوار شده و چه خطرات و چالش‌های جدیدی، از جمله تضعیف سامانه کنترل تسلیحات یا افزایش فعالیت نظامی ناتو، پیش روی ماست. در همین حال پیشنهادهای روسیه برای ایجاد نظام امنیتی برابر و غیرقابل تقسیم که به‌شکل قابل اعتمادی از همه کشورها محافظت کند، بی‌پاسخ مانده است.»
پوتین افزود:
«کشور ما همیشه آماده گفت‌وگوی مستقیم و صادقانه، برای یافتن راه حل‌های دیپلماتیک در بغرنج‌ترین مشکلات است، اما تکرار می‌کنم: منافع روسیه و امنیت شهروندان روس برای ما اولویت بی‌قیدوشرط است. از این رو ما به تلاش برای بهبود اوضاع ادامه خواهیم داد و ارتش و ناوگان دریایی و هوایی تلاش می‌کنند تا با افزایش توان رزمی خود، به آخرین فن‌آوری‌های روز مجهز شوند.»
تصاویر ماهواره‌ای شرکت آمریکایی ماکسار در ۲۴ ساعت گذشته نشان می‌دهند که نیروها و تجهیزات جدید در غرب روسیه مستقر و بیش از ۱۰۰ خودروی نظامی در فرودگاه کوچکی در جنوب بلاروس، که هم‌مرز با اوکراین است، پیاده شده‌اند.
هفته‌ها دیپلماسی مداوم تاکنون شکست خورده است و روز سه‌شنبه، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، دیدارهای جداگانه‌ای را که با سرگئی لاوروف همتای روس آن‌ها برنامه‌ریزی شده بود، لغو کردند.
موج تحریم‌های کشورهای غربی علیه روسیه
کشورهای غربی روز سه‌شنبه روسیه را به‌دلیل اعزام نیروهای نظامی به مناطق جدایی‌طلب شرق اوکراین با تحریم‌های جدیدی مجازات کرده و تهدید کردند که در صورت تهاجم همه‌جانبه به اوکراین، اقدامات بیشتری را انجام خواهند داد.
اتحادیه اروپا در نشست وزیران خارجه کشورهای عضو این اتحادیه در پاریس، ۳۵۱ نماینده مجلس دومای روسیه را تحریم کرد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت پوتین در فهرست مقام‌های تحریم‌شده قرار ندارد اما در گام‌های بعدی ممکن است او نیز تحریم شود.
به‌گفته بورل ۲۷ شخص و نهاد از بخش‌های سیاسی، نظامی، تجاری و رسانه‌ای که تمامیت ارضی، حاکمیت و استقلال اوکراین را تضعیف کردند، نیز تحریم می‌شوند.
همچنین روابط اقتصادی دونتسک و لوهانسک با اتحادیه اروپا و دسترسی روسیه به سرمایه و بازارهای مالی اتحادیه اروپا قطع خواهد شد.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز روز سه‌شنبه از تحریم‌های جدید ایالات متحده علیه سامانه بانکی و مالی روسیه خبر داد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای گفت تحریم‌های آمریکا علیه بانک «پرومسویازبانک» روسیه به‌همراه ۱۷ شرکت تابعه آن، از جمله شرکت‌های مالی، مستغلاتی و فن‌آوری خواهد بود.
به‌گفته وزارت خزانه‌داری آمریکا، «پرومسویازبانک» به‌دلیل فعالیت در بخش‌های دفاعی و خدمات مالی مرتبط در اقتصاد فدراسیون روسیه تحریم شده است. افزون بر این، پنج کشتی تجاری متعلق به این بانک در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند که همه آن‌ها کشتی‌هایی با پرچم روسیه هستند.
به غیر از پرومسویازبانک، مؤسسه توسعه روسیه VEB و ۲۵ شرکت تابعه آن در روسیه، بلاروس، اوکراین و هنگ‌کنگ نیز تحریم شده‌اند.
این تحریم‌ها از شدیدترین تحریم‌هایی هستند که تا کنون آمریکا علیه روسیه اعمال کرده است.
بایدن شب گذشته اعلام کرد که برای اطمینان از توقف پروژه خط لوله گازی «نورد استریم ۲» با آلمان همکاری خواهد کرد. او همچنین تأکید کرد که در صورت ادامه حرکات روسیه در اوکراین تحریم‌های بیشتری نیز اعمال خواهد شد اما همزمان افزود واشنگتن قصد جنگ ندارد و درهای دیپلماسی همچنان باز است.
خبرگزاری تاس به نقل از پرومسویازبانک اعلام کرد که این تحریم‌ها تأثیر قابل توجهی نخواهد داشت زیرا اقدامات پیش‌گیرانه را زودتر از موعد انجام داده است اما به جزئیات این اقدامات اشاره‌ای نکرد.
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا نیز سه‌شنبه در پارلمان این کشور اعلام کرد که پنج بانک روسیه، شامل پرومسویازبانک، بانک روسیا، آی‌اس بانک، جنرال بانک، بانک دریای سیاه و سه تاجر و میلیاردر این کشور به نام‌های گنادی تیمشنکو، بوریس روتنبرگ و ایگور روتنبرگ را تحریم می‌کند.
جانسون افزود اگر اوضاع بدتر شود، موج نخست تحریم‌ها تمدید خواهد شد.
پس از آمریکا و اتحادیه اروپا، ژاپن و استرالیا نیز به‌دلیل به‌رسمیت شناختن استقلال مناطق جدایی‌طلب در شرق اوکراین، روسیه را تحریم کردند.
فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن، روز چهارشنبه سفر برخی از افراد مرتبط با «دو جمهوری خودخوانده جدایی‌طلبان طرفدار روسیه» را ممنوع، دارایی‌های آن‌ها در ژاپن را مسدود و شرکت‌های ژاپنی را از تجارت با این منطقه منع کرد.
اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا نیز هشت تن از مشاوران ارشد امنیتی ولادیمیر پوتین را تحریم کرد. آن‌ها اجازه سفر به استرالیا را نخواهند داشت. افزون بر این، دولت استرالیا می‌خواهد علیه بانک‌هایی که با ارتش روسیه پیوند دارند، اقداماتی انجام دهد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در واکنش به تحریم‌های کشورهای غربی گفت:
«همکاران اروپایی، آمریکایی و بریتانیایی ما تا زمانی که تمام امکانات خود را برای به اصطلاح “مجازات روسیه” خرج نکرده باشند، متوقف و آرام نخواهند شد. آن‌ها ما را به قول خودشان به “مادر همه تحریم‌ها” تهدید می‌کنند.»
لاوروف فشارها علیه روسیه را ناکارآمد خواند و افزود:
«ما به آن (تحریم‌ها) عادت کرده‌ایم و می‌دانیم که در هر حال چه با دلیل و چه بدون دلیل، تحریم‌ها علیه روسیه اعمال خواهند شد.»
برخلاف کشورهای غربی، چین روز چهارشنبه تحریم‌ها علیه روسیه را رد کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه چین در پکن گفت اقدامات تنبیهی هرگز بهترین راه برای حل مشکلات نیست و چین امیدوار است که طرف‌های درگیر تلاش کنند تا مسائل را از طریق گفت‌وگو حل کنند، آرام بمانند و خویشتن‌داری کنند.
شرق اوکراین و اروپا نظامی‌تر می‌شود
در ادامه درگیری‌ها در شرق اوکراین ارتش این کشور اعلام کرد که طی ۲۴ ساعت گذشته یک سرباز در شرق اوکراین کشته و ۶ سرباز دیگر زخمی شده‌اند.
ارتش اوکراین در صفحه فیس‌بوک خود می‌گوید جدایی‌طلبان طرفدار روسیه در این مدت ۹۶ بار شلیک کردند در حالی‌که روز قبل ۸۴ شلیک بود. جدایی‌طلبان از جمله از توپخانه سنگین و سامانه‌های موشکی گراد استفاده کرده‌اند.
یک مقام آمریکایی گفته است که جو بایدن ۸۰۰ سرباز را به کشورهای بالتیک و ۸ فروند جنگنده اف-۳۵ را به شرق اروپا می‌فرستد. همچنین ۳۲ هلیکوپتر ای‌اچ-۶۴ آپاچی را از مناطقی در اروپا به کشورهای حوزه بالتیک و لهستان اعزام می‌کند. پرسنل نظامی بیشتر باید از تجاوز احتمالی به کشورهای عضو ناتو جلوگیری کنند.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان سه‌شنبه شب در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت:
«هر کس در سال‌های اخیر به سخنان پوتین گوش داده باشد، می‌فهمد که او در واقع قصد دارد چیزی را در جغرافیای اروپا تغییر دهد.»
به‌رغم تشدید تنش‌ها، صدراعظم آلمان قاطعانه ارسال تسلیحات به اوکراین را رد کرد.