انبوه مهاجران در شهر تاپاچولا باید منتظر بمانند تا سازمان ملی مهاجرت مکزیک برای آن‌ها برگه تردد صادر کند. بدون برگه تردد عبور از ایستگاه‌های مرزی امکان‌پذیر نیست. گارد ملی مکزیک مهاجران بدون برگه تردد را با خشونت به شهر تاپاچولا، جایی که آن‌ها باید مدت‌ها منتظر بررسی اسناد و صدور کارت بردد بمانند، باز می‌گرداند.
شمار مهاجرانی که به تاپاچولا آمده‌اند در سه ماه گذشته دو تا سه برابر افزایش یافته است. آن‌ها اغلب شهروندان کوبا، ونزوئلا و پاراگوئه، سه کشوری هستند که جو بایدن رهبران آن‌ها را به بهانه «استبدادی بودن» به اجلاس سران قاره آمریکا دعوت نکرده. انبوه مهاجران اما خلاف آنچه که رسانه‌ها روایت می‌کنند تنها به شهروندان این سه کشور محدود نمی‌شود. در کاروان بزرگی که در تاپاچولا منتظر دریافت کارت تردد مانده شهروندانی از کشورهای متحد آمریکا در آمریکای جنوبی و مرکزی نیز هستند؛ از هایئتی، السالوادور، هندوراس، گواتمالا و حتی مهاجرانی از بنگلادش یا کشورهای آفریقایی.
لوئیز ویلاگران، مدیر یک سازمان غیردولتی و سازمان دهنده کاروان گفته است: این بزرگترین مهاجرت انبوه انسان‌ها است که حداقل در ۱۰ سال اخیر دیده. به گفته او ۷۰ درصد جمعیت کاروان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند:
از نوزاد تا افراد ۷۰ ساله در کاروان حضور دارند. آن‌ها برای محافظت از یکدیگر دور هم جمع شده‌اند و قصد دارند تمام طول مکزیک را پیاده طی کنند. اکثر آن‌ها فقط یک جفت کفش دارند و برخی هم فقط دمپایی پلاستیکی.
آن‌ها باید مسیر ساحلی مکزیک را طی کنند؛ جایی که گل و لای باقی‌مانده از رانش زمین و آفتاب سوزان پیاده روی را سخت‌تر می‌کند.
سازمان ملی مهاجرت مکزیک در ابتدای ماه ژوئن در نامه‌ای به ویلاگران برای نخستین بار با مهاجران «ابراز همدردی» و برای کمک به «آسیب پذیرترین» افراد کاروان اعلام آمادگی کرد.
این سازمان سونامی مهاجرت از آمریکای جنوبی و مرکزی به مقصد شمال را نتیجه افزایش نرخ خشونت و بی‌ثباتی اقتصادی در این قاره می‌داند.
این نامه و اعلام آمادگی برای کمک به کاروان مهاجران به نشانه ای از تغییر رویکرد دولت مکزیک به مساله مهاجرت تعبیر شده است. مهاجران اما آن را بی‌فایده می‌دانند و ویلاگران هم رویکرد جدید دولت مکزیک را «استفاده ابزاری» از مهاجران خوانده و گفته است: احتمال دارد رئیس جمهوری مکزیک بخواهد از مهاجران در آستانه نشست سران آمریکا استفاده کند تا شبیه انسان‌دوست به نظر بیاید.
مهاجران همزمان با این نامه‌نگاری و «تعهد» سازمان ملی مهاجرت مکزیک، شاهد خشونت شدید نیروهای گارد ملی هستند. ویلاگران در آوریل، هنگامی که یک کاروان کوچکتر را هدایت می‌کرد از سوی نیروهای گارد ملی مورد خشونت قرار گرفت و چندین دندانش شکست.
در تاپاچولا، شهری که مهاجران برای دریافت ویزای بشر دوستانه یا اجازه خروج اغلب هفته‌ها منتظر می‌مانند هم پلیس با پرتاب گاز اشک‌آور برای «جمع‌آوری و بازداشت مهاجران معترض» استفاده می‌کند.
سه شنبه یکم ژوئن هزاران مهاجر در مرکز تاپاچولا تجمع کرده بودند تا نامشان را در فهرستی که قرار است برای دریافت اجازه خروج به سازمان ملی مهاجرت مکزیک ارسال شود، بنویسند. این تجمع به درگیری منتهی شد.
ویلاگران از سازمان ملی مهاجرت خواسته است فوری ویزای بشردوستانه یا همان کارت تردد را برای انبوه مهاجران صادر کند. مهاجران با داشتن این برگه می‌توانند از ایستگاه های بازرسی گارد ملی مکزیک عبور کنند.
طی سه ماه گذشته شمار مهاجرانی که در اردوگاه های تاپاچولا اِسکان داده شده‌اند، دو تا سه برابر افزایش یافته است. مراکز اسکانی که قبلاً تنها ۴۰۰ پناهجو را جای می‌دادند، حالا بیشتر از دو هزار نفر را اِسکان داده‌اند. این وضعیت موجب کمبود سرانه غذایی و امکانات بهداشتی شده است و برخی مهاجران بدون پتو و با لباس گرم در راهرو یا جنگل می‌خوابند.
افزایش هزینه زندگی و خشونت پس از همه‌گیری کرونا و البته تهاجم نظامی روسیه به اوکراین که موجب جهش نرخ تورم در سراسر جهان شده است، دو عامل مؤثر در افزایش نرخ مهاجرت از آمریکا جنوبی و مرکزی به مقصد ایالات متحده آمریکا است که در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ با دیوار ورود مهاجران را سخت تر کرد.
سالانه ده‌ها هزار مهاجر از جنوب و مرکز قاره آمریکا به مقصد شمال حرکت می‌کنند. نیروهای نظامی در ایستگاه‌های مرزی با خشونت به مهاجران یورش می‌برند و با شلیک گاز اشک آور یا گلوله‌های جنگی آن‌ها را مجروح می‌کنند یا می‌کُشند.