پس از شکست تمدید شش ماهه برنامه بینالمللی برای بازسازی سوریه، روسیه روز جمعه ۸ ژوییه، طرح تمدید یک ساله ارسال کمکهای سازمان ملل به شمال غرب سوریه از ترکیه را وتو کرد و همچنین پایان عملیات ارسال کمکها را اعلام کرد.
ماموریت فعلی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد از طریق ترکیه – از جمله غذا، دارو و سرپناه – به حدود چهار میلیون نفر در شمال غرب سوریه که تحت کنترل مخالفان است، روز یکشنبه به پایان می رسد.
دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل گفت تنها راه حلی که مسکو آن را وتو نخواهد کرد، راه حل خودش است. پیشنویس قطعنامه سازمان ملل روز جمعه پس از رای منفی روسیه و چین شکست خورد. ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه به متن روسیه رای منفی دادند و ۱۰ عضو باقی مانده شورا ممتنع دادند.
پولیانسکی به خبرنگاران گفت: «در حال حاضر هیچ گزینه دیگری نمیبینم. با توجه به سخنانی که امروز گفته شد، فکر میکنم کار تقریبا غیرممکن شده است.»
قبل از اینکه پیشنویس قطعنامه شکست بخورد، روسیه پیشنهادی را برای تمدید یک ساله این ماموریت – که توسط ایرلند و نروژ پیش نویس شده بود – وتو کرد که ۱۳ رای موافق دریافت کرده بود. علیرغم شراکت راهبردی «بدون محدودیت» با مسکو، چین در این رأیگیری رای ممتنع داد.
لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، به شورا گفت: «موضوع مرگ و زندگی است و به طرز غم انگیزی، مردم به خاطر این رأی و کشوری که با بیشرمی حق وتو را اعمال کرد، خواهند مرد.»
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل متحد، از همه اعضای شورا خواست «تسلیم نشوند» و به مذاکرات ادامه دهند، در حالی که جرالدین بیرن ناسون، سفیر ایرلند در سازمان ملل گفت: «ما از این وتو هراسی نداریم. این پایان راه نیست.»
با این حال، پولیانسکی در پاسخ به این سوال که آیا روسیه دوباره پیشنویس هر متنی را که متعلق به خودش نیست وتو می کند، پاسخ داد: «بدیهی است.»
روسیه استدلال میکند که عملیات کمکهای سازمان ملل، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه را نقض میکند. سازمان ملل میگوید که کمکهای بیشتری باید به داخل کشور ارسال شود. مخالفان نگرانند که غذا و سایر کمکها تحت کنترل دولت قرار گیرد.
ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه روز جمعه گفتند که تمدید شش ماهه برای برنامه ریزی و فعالیت موثر گروههای امداد کافی نیست.
قدرتهای غربی همچنین با تأمین مالی برای بازسازی گسترده سوریه تا زمانی که پیشرفتی برای یافتن یک راهحل سیاسی حاصل نشود، مخالفند. بشار اسد، رییس جمهوری با سرکوب معترضان طرفدار دموکراسی در سال ۲۰۱۱ جنگ داخلی به راه انداخت که همچنان در بخشهایی از این کشور ادامه دارد.
رایگیری شورای امنیت درباره مجوز عملیات کمکرسانی، مدتها موضوعی بحثبرانگیز بوده است، اما امسال نیز در بحبوحه تشدید تنشها بین روسیه و قدرتهای غربی بر سر حمله مسکو به اوکراین در ۲۴ فوریه، جلسه رای گیری برگزار شد.
در سال ۲۰۱۴، شورای امنیت مجوز ارسال کمکهای بشردوستانه به مناطق تحت کنترل مخالفان سوریه را از عراق، اردن و دو نقطه در ترکیه صادر کرد. اما قدرتهای دارای حق وتو یعنی روسیه و چین ارسال کمکها را تنها به یک نقطه مرزی در ترکیه کاهش دادهاند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل ماه گذشته از شورای امنیت درخواست کرد تا تصویب عملیات کمک رسانی را تمدید کند و به این نهاد گفت: «ما نمیتوانیم از کمک به مردم سوریه دست برداریم.»