موسسه بین‌المللی کودکان زندانیان (کویپی)، دوشنبه ۱ اگوست/۱۰ مرداد با انتشار فراخوانی، خواستار اقدام فوری برای حفاظت از جان و سلامت ده‌ها زن حامله، شیرده و مادران کودکان نوزاد و خردسال یک تا شش ساله در زندان‌ها و بندهای زنان زندان‌های ایران شده است.

این موسسه اعلام کرده نیازهای زنان، مادران و کودکانی که در زندان‌های ایران به سر می‌برند توسط سیستم قضایی و مقام‌های زندان‌های جمهوری اسلامی نادیده گرفته می‌شود و در مواردی، سلامت آن‌ها «عامدانه در معرض خطر قرار می‌گیرد.»

موسسه بین‌المللی کودکان زندانیان (کویپی) که در راستای آگاهی‌رسانی پیرامون حقوق کودکانی که والد زندانی دارند و مادران زندانی فعالیت می‌کند، در فراخوان اقدام فوری خود خواستار توجه ویژه به وضعیت سُعدا خدیرزاده، زندانی سیاسی کُرد محبوس در زندان ارومیه شده است.

در فرخوان اقدام فوری موسسه بین‌المللی کودکان زندانیان آمده:‌

«موقعیت زنان زندانی سیاسی مانند سعدا خدیرزاده این امکان را می‌دهد تا بر وضعیت غیرپایدار و ناایمنی که تمام زنان حامله زندانی و کودکان‌شان در زندان‌های ایران با آن روبه‌رو هستند، نور بتابانیم.»

سعدا خدیرزاده ۳۲ ساله و اهل پیرانشهر است. او در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۰ در حالی که باردار بود، توسط نیروهای امنیتی در پیرانشهر بازداشت و به یک بازداشتگاه امنیتی در ارومیه منتقل شد.

سعدا خدیرزاده تقریبا تمام دوران بارداری‌اش را در زندان ارومیه گذراند. در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ فرزندش را در بیمارستان و از طریق عمل سزارین به دنیا آورد و بنا به اطلاع موسسه کودکان زندانیان یکی از زنانی‌ست که جان و سلامت‌شان در معرض خطر جدی است.

این زندانی سیاسی کُرد در حالی که تنها یک روز از به دنیا آمدن فرزندش گذشته بود، مجدداً به بند زنان زندان ارومیه بازگردانده شد.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو در گزارش تازه‌ای از وضعیت سعدا خدیرزاده گفته حدود یک ماه بعد از عمل جراحی او هم‌چنان خون‌ریزی دارد و دختر ۴۰ روزه‌اش نیز در زندان به «حساسیت ناشناخته و اسهال» دچار شده است. 

سعدا خدیرزاده در مدت در زمان بازداشت تا قبل از وضع حمل در محیطی غیربهداشتی در زندان ارومیه نگهداری می‌شد و از دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی مناسب محروم بود.

بر اساس گزارش تحقیقی موسسه کودکان زندانیان که در اسفندماه سال ۱۴۰۰ منتشر شد، بند زنان زندان ارومیه برای تمام زندانیان، به خصوص افراد آسیب‌پذیر، شامل زنان حامله و کودکان، محیطی غیربهداشتی و ناامن است. در این زندان حداقل ۱۰ زن حامله و ۶ کودک بین ۱ تا ۲ سال نگهداری می‌شوند.

طبق گزارش تحقیقی موسسه بین‌المللی کودکان زندانیان، شرایط تمام زندان‌ها برای نگهداری از زندانیان، به خصوص برای زنان حامله و کودکان خردسال، غیربهداشتی و نامناسب است. به تازگی گزارش‌هایی از شیوع بیماری سل در بند ۶ زندان قرچک ورامین و ابتلای حدود ۴۰ نفر به این بیماری واگیردار منتشر شده است. بند ۶ در مجاورت بند مادران زندان قرچک ورامین است، محلی که بیشتر از ۳۰ زن حامله و مادر همراه با کودکان نوزاد و خردسال، تا حداکثر ۴ سال، در آن نگهداری می‌شوند.

موسسه کودکان زندانیان در فراخوان اقدام فوری خود به دیگر زندان‌های دیگر از جمله زندان وکیل‌آباد مشهد، زندان عادل آباد شیراز، زندان آمل و زندان سپیدار اهواز پرداخته و نسبت به شرایط زنان باردار، مادران و کودکانی که در آنها به سر می‌برند، هشدار داده است.

موسسه کویپی خواستار اقدام فوری برای نجات جان و سلامت زنان حامله و کودکان در زندان‌ها و بندهای زنان زندان‌های ایران است.

این موسسه در فرخوان اقدام فوری خود از همه فعالان و نهادهای مدنی و مدنی خواسته از همه «ابزارهای ملی و بین‌المللی استفاده کنند تا حکومت جمهوری اسلامی ایران را به فراهم کردن امکان تحقیق مستقل از زندان‌ها و برداشتن قدم‌های فوری و معنی‌دار برای حفاظت از جان و سلامت تمام زنان زندانی، شامل زنان حامله و هم‌چنین کودکان در زندان‌های ایران وادار کنند.»

موسسه کودکان زندانیان در پایان از قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواسته‌های زیر را مطرح کرده است:

– سعدا خدریزاده و نوزادش را فوری و بدون قید و شرط آزاد کنید.
– امکان عادلانه و قابل دسترس همگانی برای استفاده زنان حامله و شیرده از مجازات‌های جایگزین -مانند حبس با پابند الکترونیک یا ارا‌ئه خدمات اجتماعی- فراهم کنید.
– امکانات رایگان و برابر برای تمام زندانیان در دسترسی به خدمات درمانی مورد نیاز و هم‌چنین امکانات ویژه بهداشتی و سلامتی برای تمام زنان، زنان حامله و مادران شیرده در صورتی که امکان استفاده آن‌ها از تنبیه‌های جایگزین وجود ندارد، فراهم کنید.
– اطمینان حاصل کنید که بهداشت در تمام زندان‌ها و برای تمام زندانیان رعایت می‌شود، به خصوص برای زنان حامله، مادران شیرده و کودکان‌شان، در صورتی که امکان استفاده آن‌ها از تنبیه‌های جایگزین وجود ندارد.
– در بلند مدت، برنامه‌های مبتنی بر علم روز برای نگهداری از زنان حامله و مادران و کودکان در محیطی کاملا مجزا از زندان‌های عمومی، محلی ایمن با رعایت کامل بهداشت، غذا و آب مناسب و سالم، آموزش‌های مبتنی بر سن کودک، همراه با آموزش مادر و پرسنل فراهم کنید.
– زمینه تحقیق مستقل از سوی گزارشگران و متخصصان برای بازبینی وضعیت زنان حامله، مادران و کودکان در زندان‌ها و بندهای زنان زندان‌های ایران را فراهم کنید.