خبرگزاری فارس، شامگاه دوشنبه ۱۷ مرداد نوشت:

«با پایان این دور از گفت‌وگوها، هیأت مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران ساعاتی دیگر به تهران باز خواهد گشت.»

پیش از این یک مقام بلندپایه وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفته بود انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها روز دوشنبه چند ایده درباره برخی موضوعات باقی‌مانده به طرف‌ها ارائه داد.

این مقام وزارت خارجه افزود:

«ما به محض دریافت این ایده‌ها، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را به او منتقل کردیم، اما طبیعتاً این موارد نیازمند بررسی جامع آن است و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها منتقل خواهیم کرد.»

وب‌سایت پولیتیکو نیز روز دوشنبه نوشت:

«انتظار می‌رود مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، روز دوشنبه در وین به پایان برسد و پیش‌نویس نهایی توافق در مقابل مذاکره‌کنندگان واشنگتن و تهران قرار گیرد.»

دور جدید مذاکرات احیای برجام در وین از پنج‌شنبه ۱۳ مرداد / ۴ اوت در پایتخت اتریش آغاز شد.

پولیتیکو نوشته است اتحادیه اروپا رسماً پیش‌نویس سند نهایی را در اختیار شرکت‌کنندگان قرار داده‌اند و ایران و ایالات متحده باید در مورد آن تصمیم بگیرند.

یک دیپلمات‌ غربی به پولیتیکو گفت:

«بخت واقعی برای توافق وجود دارد، اما هم‌چنان مانند همیشه چند مورد عدم قطعیت وجود دارد.»

یک مقام وزارت امور خارجه ایران نیز روز دوشنبه به خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) گفت:

«با توجه به ادامه بحث در مورد برخی موضوعات مهم باقی مانده، هنوز در مرحله نهایی‌کردن متن نیستیم. ایران دیدگاه‌های سازنده خود را به طرف دیگر ارائه کرده است تا به سمت جلو حرکت کند و نتیجه به تصمیم سیاسی آن‌ها بستگی دارد.»

آخرین دور مذاکرات غیرمستقیم واشنگتن و تهران اواخر ماه ژوئن گذشته در دوحه قطر برگزار شد، اما نتیجه‌ای در بر نداشت.

در طول پنج روز گذشته، دیپلمات‌های اتحادیه اروپا مدام بین دو هتل محل اقامت هیئت‌های آمریکایی و ایرانی در رفت‌وآمد بودند و پوشه‌های حاوی اسناد را با خود حمل می‌کردند.

پولیتیکو افزوده است که با وجود نهایی شدن پیش‌نویس توافق توسط مذاکره‌کنندگان اتحادیه اروپا، هنوز یک مشکل عمده وجود دارد که مانع از پیشرفت در مذاکرات می‌شود.

ایران از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ناظر هسته‌ای سازمان ملل خواسته است که به تحقیقات مربوط به منشاء آثار هسته‌ای که بازرسان آژانس در چند سایت‌ مختلف ایران در چند سال گذشته یافته‌اند، پایان دهد. تهران اصرار دارد که توافق هسته‌ای تنها در صورتی امکان‌پذیر است که این تحقیقات از سوی آژانس یک بار برای همیشه بسته شود.

اطلاعات در مورد ذرات اورانیوم را اسرائیل در اختیار آژانس قرار داد. سازمان موساد در یک عملیات مخفیانه در سال ۲۰۱۸ هزاران سند و سی‌دی در تهران را به سرقت برد که اطلاعاتی را در مورد سایت‌های هسته‌ای ایران ارائه می‌کردند.

به‌گفته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران نتوانسته است پاسخ‌های معتبر و قابل قبولی در مورد منشاء این ذرات اورانیوم ارائه کند. این موضوع شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بر آن داشت تا در آخرین نشست خود در ماه ژوئن در وین، ایران را محکوم کند. مقام‌های غربی ایران را برای ارائه پاسخ تحت فشار قرار داده‌اند و انتظار نمی‌رود از این خواسته خود عقب‌نشینی کنند.

یکی از دیپلمات‌های ارشد اروپایی که نخواست نامش فاش شود درباره این موضوع به پولیتیکو گفت:

«به نظر می‌رسد رژیم ایران ترجیح می‌دهد از برخی افراد درگیر در فعالیت‌های مخفیانه ۲۰ سال پیش محافظت کند.»

به‌گفته یکی از مقام‌های بلندپایه غربی، اگر تهران در مورد منشاء آثار اورانیوم پاسخ دهد، این توافق باعث می‌شود که شورای حکام و ۳۵ عضو آژانس قطعنامه‌ای مبنی بر بسته‌شدن تحقیقات را تصویب کند.

به‌گزارش پولیتیکو یکی از «مسائل فنی» نیز مربوط به جزئیات نصب مجدد دوربین‌های نظارتی آژانس در سایت‌های هسته‌ای ایران است که تهران به تلافی قطع‌نامه شورای حکام آژانس در ماه ژوئن آن‌ها را خاموش کرد.

یکی دیگر از مسائل فنی نیز ظاهراً مربوط به مقدار کمی اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد است که به دلیل رادیواکتیو بالا نمی‌توان از ایران خارج کرد. بر اساس برجام، تمام اورانیوم غنی‌شده باید به خارج از ایران منتقل شود.

به‌گفته یک مقام ارشد غربی که از این مسائل آگاه است، متن پیش‌نویس نهایی شامل راه حل‌های ممکن برای هر دو موضوع است.

یکی دیگر از موانع مهمی که ماه‌ها توافق نهایی را متوقف کرد، درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی ایالات متحده بود. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا تأکید کرد که سپاه را تحت تحریم نگه می‌دارد.

یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا به پولیتیکو گفت، تهران موافقت کرده است که این درخواست را کنار بگذارد و در آینده در گفت‌وگوهای مستقیم با واشنگتن درباره این موضوع بحث کند.

ایران هم‌چنین خواستار تضمین حقوقی از سوی ایالات متحده شده است که از توافق هسته‌ای آینده خارج نخواهد شد. دولت بایدن بارها تأکید کرده است که به تعهدات خود تحت این توافق پایبند خواهد بود اما نمی‌تواند تضمینی در مورد دولت‌های آینده بدهد.

بنابراین، مذاکره‌کنندگان تضمین‌های اقتصادی داده‌اند که به ایران فرصت بهره‌برداری مالی از این توافق را می‌دهد، حتی اگر دولت جدید ایالات متحده دوباره از این توافق خارج شود. یکی از این تضمین‌ها که مذاکره‌کنندگان در حال کار روی آن هستند، تمدید موقت قراردادهای شرکت‌هایی است که در ایران تجارت می‌کنند. تمدید قرارداد ایران را قادر می‌سازد تا نفت خود را آزادانه در بازارهای جهانی بفروشد و به دارایی‌های مسدودشده خود به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار دوباره دسترسی پیدا کند.

به‌گفته هنری روم، تحلیلگر ارشد اوراسیا، در حالی که ایران به‌رغم تحریم‌ها توانسته بخشی از نفت خود را – عمدتاً به چین – بفروشد، احیای برجام به ایران این امکان را می‌دهد که تا حدود یک میلیون بشکه در روز بیشتر از صادرات فعلی صادر کند. روم گفت:

«اگر نفت ۱۰۰ دلار در هر بشکه معامله شود، آنگاه هر ماه سه میلیارد دلار درآمد بیشتر حاصل خواهد شد.»