ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه چهارشنبه ۱۶ شهریور / ۷ سپتامبر در هفتمین مجمع اقتصادی ولادی وستوک واقع در شرق این کشور گفت منزوی کردن روسیه «غیرممکن» است و مسکو تلاش‌های غرب برای بیرون راندن روسیه از صحنه جهانی را خنثی خواهد کرد.
پوتین گفت به‌دنبال اعمال تحریم‌های گسترده غرب در پاسخ به عملیات نظامی روسیه در اوکراین، «روسیه فرصت‌های بیشتری برای ورود به بازارهای خاورمیانه و ایران می‌بیند» و «نقش آسیا-اقیانوسیه به شکلی قابل توجه افزایش یافته است».
رئیس جمهوری روسیه تحریم‌های غرب را «تهدیدی برای کل جهان» دانست و گفت سال گذشته همه‌گیری کرونا مهم‌ترین چالش بود و اکنون دشواری‌های جدیدی به‌وجود آمده است:
«منظورم تب تحریم‌های غرب است، تلاش‌های تهاجمی آن برای تحمیل الگوی رفتاری به کشورهای دیگر، سلب حق حاکمیت آن‌ها و تسلیم کردن آن‌ها به اراده خود.»
او افزود اقتصاد داخلی روسیه در حال گریز از تحریم‌هاست با این حال در برخی از مناطق روسیه مشکلات اقتصادی وجود دارد و شرکت‌هایی که به تأمین منابع اروپایی وابسته هستند با مشکل روبه‌رو شده‌اند.
ولادیمیر پوتین همچنین نسبت به مشکلات فزاینده در بازار جهانی مواد غذایی هشدار داد و گفت این مسئله می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای بسیاری از مردم داشته باشد.
پوتین مدعی شد که روسیه هر کاری انجام داده است تا اوکراین بتواند غلات صادر کند اما این غلات به کشورهای فقیر ارسال نشده است:
«ما همه‌کار کردیم تا اطمینان حاصل کنیم غلات اوکراین صادر می‌شود. (…) این کار را با ترکیه انجام دادیم. اگر ترکیه را به‌عنوان میانجی کنار بگذاریم، تقریباً تمام غلات صادرشده از اوکراین به فقیرترین کشورهای در حال توسعه ارسال نشده است.»
پوتین با بیان این‌که «تنها دو کشتی از ۸۷ کشتی» تحت برنامه جهانی غذای سازمان ملل بارگیری شده‌اند، افزود:
«از دو میلیون تن، ۶۰ هزار تن به آن‌ها [کشورهای فقیر] صادر شد. (…) می‌خواهم بگویم که کشورهای اروپایی امروز نیز مانند دهه‌ها و قرن‌های گذشته به‌شکل استعماری عمل می‌کنند.»
او از احتمال محدود کردن صادرات غلات سخن گفت و اعلام کرد که قصد دارد با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه درباره امکان محدود کردن صادرات غلات و مواد غذایی از اوکراین به اروپا گفت‌وگو کند.
نمایندگان روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل ۲۲ ژوئیه در استانبول توافق‌نامه‌ای در مورد ایجاد گذرگاه دریایی برای صادرات غلات اوکراین از بندرهای چورنومورسک، اودسا و یوژنی امضا کردند. یک مرکز هماهنگی نیز تشکیل شد و در استانبول کنترل محموله‌ها و کشتی‌ها را آغاز کرد. همان روز در استانبول، آندری بلوسف، معاون اول نخست‌وزیر روسیه و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل یادداشت تفاهمی در مورد صادرات محصولات کشاورزی روسیه به مدت سه سال امضا کردند.
روسیه و اوکراین هر دو تأمین‌کنندگان اصلی غلات و کود در جهان هستند، اما حمله ۲۴ فوریه مسکو به همسایه‌اش صادرات کی‌یف در دریای سیاه را متوقف کرد و به بحران جهانی غذا دامن زد.
آمریکا و کشورهای غربی تلاش کردند تا به بانک‌ها، شرکت‌های کشتیرانی و شرکت‌های بیمه اطمینان دهند که چنین صادراتی مجاز است و مواد غذایی و کودهای روسیه هرگز تحت تحریم قرار نگرفته‌اند.
اما سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز سه‌شنبه گفت:
«همکاران غربی ما آن‌چه را که دبیرکل سازمان ملل به ما وعده داده بود، انجام نمی‌دهند. آن‌ها تصمیمی برای حذف تحریم‌های لجستیکی نمی‌گیرند که مانع از دسترسی آزاد غلات و کودهای شیمیایی روسیه به بازارهای جهانی می‌شود.»
لاوروف همچنین گفت در مورد این مسائل با سازمان ملل صحبت می‌کند.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل روز سه‌شنبه در این‌باره گفت:
«ما کار بر روی شماری از موانع در چارچوب تحریم‌های اعمال‌شده موجود را ادامه می‌دهیم تا صادرات غلات و کود روسیه را تسهیل کنیم.»
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، نیز روز سه‌شنبه پس از این اظهارات گفت توافق ۱۲۰ روزه روسیه با اوکراین، ترکیه و سازمان ملل «به‌طور معمول باید تمدید شود»، اما وقتی از او پرسیده شد که آیا ممکن است این توافق از هم بپاشد، گفت:
«با توجه به نتایج – یا بهتر است بگوییم بدون نتیجه – من چیزی را رد نمی‌کنم، اما این تصمیم من نیست.»
او با تأکید بر این‌که تحت توافق فوق با میانجی‌گری سازمان ملل هیچ محموله غلات یا کودی از طرف روسیه صادر نشده است، بدون اشاره به جزئیات، افزود «ما می‌خواهیم شاهد اجرای بخش روسیه از این توافق باشیم».
روسیه انتشار تمام آمار رسمی صادرات خود در ماه آوریل را به حالت تعلیق درآورده، اما تاجران و تحلیلگران صنعتی هفته گذشته گفتند که انتظار می‌رود صادرات گندم روسیه از ۳,۵ میلیون تن در ماه اوت به ۴ میلیون تن در سپتامبر افزایش یافته باشد.
ماه گذشته، خبرگزاری اینترفاکس روسیه به نقل از دنیس مانتوروف، وزیر بازرگانی این کشور اعلام کرد که در نیمه اول سال جاری میلادی صادرات کود از روسیه ۷ درصد کاهش یافته است.