طی روزهای اخیر با شدت گرفتن اعتراض‌ها نسبت به قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی و برگزاری تجمعات مردمی در شهرهای مختلف ایران به‌ویژه در شهرهای کُردنشین، ده‌ها تن از معترضان کشته، زخمی یا بازداشت شدند.

تاکنون چندین شهروند کُرد از جمله دو نوجوان ۱۶ ساله بر اثر تیراندازی نیروهای امنیتی کشته شدند.

زمانه بر اساس اطلاعات دریافتی از منابع آگاه تاکنون جان باختن سه نفر به نام‌های فواد قدیمی در دیواندره، رضا لطفی در دهگان و فرجاد درویش در ارومیه تایید می‌کند.

◼️ در نقشه اینتراکیتو زیر، اسامی همه جان‌باخته‌ها با تفکیک شهرها گردآوری شده است، اما همه این اسامی مستقلا توسط زمانه قابل تایید نیست.

از آغاز اعتراضات مردمی (جمعه ۲۵ شهریور)، بر اساس گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، تا این لحظه بر اثر تیراندازی نیروهای امنیتی کشته شدن دست‌کم ۱۲ شهروند کُرد به نام‌های فریدون محمودی (سقز)، زکریا خیال (پیرانشهر)، فرجاد درویشی (ارومیه)، فواد قدیمی (دیواندره)، رضا لطفی (دهگلان)، محسن محمدی (دهگان)، مینو مجیدی (کرمانشاه)، امین معرفت (اشنویه)، میلان حقیقی (اشنویه)، دانش راهنما (روستای بالو، ارومیه)، صدرالدین لیتانی (اشنویه) و عبدالله محمودپور (ارومیه) جان باخته‌اند.

زکریا خیال اهل پیرانشهر و امین معرفت اهل اشنویه هر دو ۱۶ سال داشتند که به ترتیب در روزهای سه‌شنبه ۲۹ و چهارشنبه ۳۰ شهریور در جریان اعتراضات مردمی با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جان باختند. ویدئوهای منتشر شده از مراسم خاکسپاری این دو نوجوان با واکنش جمعی و خشم عمومی در شبکه‌های اجتماعی همراه بوده است.

با وجود فشارها و سرکوب گسترده و خشونت‌آمیز نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف ایران، تا شامگاه چهارشنبه ۳۰ شهریور اعتراض‌ها به قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی که در روزهای گذشته به سایر شهرهای ایران تسری یافته، ادامه داشت و در تصاویر و ویدئوهای منتشر شده به وضوح دیده می‌شود که نیروهای سرکوب به سمت معترضان گلوله شلیک کردند.

چندین گزارش ویدئویی در شبکه‌ها منتشر شده که بدن‌های بی‌جان معترضانی که بر اثر تیراندازی مأموران امنیتی کشته یا زخمی شدند را نشان می‌دهد.

ویدئویی از تبریز در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که پیکر خون آلود یک معترض را نشان می‌دهند که با شلیک به سرش کشته شده است.

در مشهد مأموران نظامی حکومت از داخل مقر نیروی انتظامی به سمت معترضان شلیک کردند.

بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ، تا روز پنج‌شنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۱، دست‌کم کشته شدن ۳۱ شهروند درجریان اعتراضات سراسری ایران به ثبت رسیده است.

احتمال داده می‌شود که تعداد زخمی‌شدگان و کشته‌شدگان اعتراضات سراسری شهریورماه بسیار بیشتر از آماری باشد که تا این لحظه از سوی منابع حقوق بشری منتشر شده است.

طبق گزازشی که به دست زمانه رسیده است، عصر چهارشنبه ۳۰ شهریور در جریان برگزاری اعترض‌های مردمی در آمل تعدادی از معترضان با شلیک مستقیم زخمی و کشته شدند. تا این لحظه اما از آمار دقیق زخمی‌ها و اسامی کشته‌شدگان در این شهر اطلاعی در دست نیست.

سازمان حقوق بشر ایران، در همین ارتباط به نقل از یک منبع محلی نوشته است:

«درطی درگیری‌های دیشب در آمل، ۱۱ معترض به ضرب گلوله مستقیم نیروهای امنیتی کشته شدند. همچنین حدود ۶۰ مرد و ۶ زن بازداشت و به زندان آمل منتقل شده‌اند. اعتراضات آمل از ساعت ۷ شب تا پاسی از شب در اطراف میدان ۱۷ شهریور ادامه داشت.»

در اشنویه، از شهرهای کُردنشین و مرزی استان آذربایجان غربی، به مانند روزهای قبل درگیری‌ها بین نیروهای حکومتی و معترضان شدید بود و به سمت معترضان شلیک کردند.

در جریان برگزاری اعتراض‌های عصر چهارشنبه ۳۰ شهریور، دست‌کم سه نفر به نام‌های صدرالدین لیاتی ۲۷ ساله، میلان حقیقی ۲۱ ساله و یک نوجوان ۱۶ ساله به نام امین معرفت در اشنویه و دانش راهنما ۲۵ ساله در ارومیه با شلیک مستقیم جان باختند. امین معرفت بامداد پنج‌شنبه ۳۱ شهریور به خاک سپرده شد. وضعیت دو تن از معترضان زخمی شده در روز چهارشنبه وخیم گزارش شده است.

در روزهای گذشته، مینو مجیدی ۵۵ ساله روز ۲۹ شهریور، با شلیک نیروهای ضدشورش در خیابان نوبهار کرمانشاه کشته شد. فریدون محمودی جوان ۳۳ ساله اهل سقز که غروب روز دوشنبه ۲۸ شهریور با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جان باخت.

فؤاد قدیمی در شهر دیواندره روز ۲۸ شهریور در اثر اصابت گلوله زخمی شد و روز ۳۰ شهریور در بیمارستانی در سنندج جان باخت. رضا لطفی، روز ۲۸ شهریور در شهر دهگلان هدف گلوله مأموران گارد ویژه قرار گرفت و جان باخت. فرجاد درویشی در شهر ارومیه در روز ۲۹ شهریور بر اثر اصابت گلوله جان باخت. زکریا خیال، ۱۶ ساله روز ۲۹ شهریور در شهر پیرانشهر جان باخت. هاجر عباسی، در مهاباد بر اثر اصابت گلوله ساچمه‌ای جان باخت.

وضعیت و مکان نگهداری ده‌ها معترض به قتل حکومتی مهسا امینی پس از بازداشت کماکان نامشخص است

نخستین اعتراض‌ها ۲۵ شهریور ابتدا از برابر بیمارستان کسری و پس از انتشار خبر درگذشت مهسا امینی آغاز شد. شنبه در روز خاکسپاری، نیروهای امنیتی به معترضان در سقز حمله بردند. پس از آن مردم سنندج به حمایت از سقز به خیابان‌ها آمدند و از دوشنبه ۲۸ شهریور، اعتراض‌ها به قتل حکومتی مهسا امینی نقاط مختلف ایران، از تهران تا بندرعباس، از مشهد تا قم را درنوردید و هنوز ادامه دارد.

از روز دوشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ در ادامه اعتراض به قتل حکومتی مهسا امینی، مردم در شهرهای سقز، سنندج، بانه، دهگلان، دیواندره، کامیاران و مریوان در استان کردستان و شهرهای مهاباد، اشنویه، بوکان، پیرانشهر، نقده، ارومیه و سردشت در استان آذربایجان غربی و شهرهای روانسر و جوانرود، کرمانشاه، پاوه و ایلام با تعطیلی کسب و کارهای خود دست به اعتصاب عمومی گسترده‌ زدند.

با گذشت چند ساعت از آغاز اعتصاب عمومی کسبه و بازاریان در اغلب شهرهای مذکور، مردم معترض به قتل مهسا (ژینا) امینی به خیابان‌ها آمدند و با شعارهایی از جمله، «زن، زندگی، آزادی»، «می‌کشم می‌کشم هر آن‌که خواهرم کُشت» و «مرگ بر دیکتاتور» در شکلی بسیار وسیع‌تر از روزهای قبل اقدام به برگزاری تجمعات و تظاهرات اعتراضی کردند.

بازداشت معترضان و محدودسازی اینترنت

در این میان اما سرنوشت نامعلوم ده‌ها تن از معترضان بازداشت‌شده به دست نیروهای امنیتی نگرانی خانواده‌ها را به دنبال داشته است.

از روز دوشنبه ۲۸ شهریور با فراگیرتر شدن تجمعات اعتراضی، موجی از احضار، تهدید و بازداشت شهروندان و فعالان مدنی و معترضان به قتل حکومتی مهسا امینی در شهرهای کامیاران، دیواندره، دهگلان، مریوان، سقز، پاوه، سنندج، بوکان، مهاباد، نقده، ارومیه، تبریز و کرمانشاه آغاز شده است.

با گذشت چند روز علی‌رغم پیگیری‌های خانواده‌ها تا این لحظه از سرنوشت و مکان نگهداری هیچ کدام از بازداشت‌شدگان اطلاع دقیقی در دست نیست.

اینستاگرام در ایران دچار اختلال شده است

هم‌چنین از روزهای گذشته اختلال در اینترنت ایران گزارش شده است. تاکنون اختلال و محدودسازی اینترنت در کل استان کردستان و در شهرهای مختلف که محل اعتراضات هستند، از جمله در تهران، رشت و مشهد گزارش شده است.

بر اساس گزارش کاربران و شرکت نت‌بلاکس، از عصر چهارشنبه ۳۰ شهریور اینستاگرام در ایران دچار اختلال شده است.

اینستاگرام تنها پلتفرم شبکه اجتماعی است که در ایران فیلتر نیست و کاربران اینترنت در ایران بیشترین استفاده را از این پلتفرم دارند. توییتر، تلگرام و فیس‌بوک همگی فیلتر هستند.

ایجاد اختلال و قطعی اینترنت در زمان اعتراض‌ها در ایران مسبوق به سابقه است و حکومت ایران از اعتراض‌های سراسری آبان ۱۳۹۸ به این‌سو بارها اینترنت را به منظور جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات و عدم اطلاع‌رسانی قطع کرده است.

در آبان ۱۳۹۸ اینترنت در ایران به مدت یک هفته نزدیک به ۹۸ درصد قطع شد و تنها تعدادی از سازمان‌ها و ارگان‌های خاص و دولتی امکان استفاده از اینترنت را داشتند.