درخواست ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از جامعه بین‌المللی برای «مجبور ساختن روسیه به مذاکرات صلح واقعی» نشان‌دهنده تغییر در گفتار او بود. در اواخر ماه سپتامبر، پس از اینکه روسیه به‌طور غیرقانونی چهار منطقه اوکراین را ضمیمه خود کرد، زلنسکی فرمانی را امضا کرد که در آن «عدم امکان انجام مذاکره» با پوتین اعلام شده بود.
اما به نظر می‌رسد پیش‌شرط‌هایی که رهبر اوکراین اواخر روز دوشنبه فهرست کرد، برای مسکو قابل قبول نیست، از این رو معلوم نیست که اظهارات اخیر زلنسکی چگونه می‌تواند باعث پیشبرد مذاکرات شود.
زلنسکی بار دیگر تأکید کرد که شروط او برای گفت‌وگو با روسیه، بازگرداندن تمامی اراضی اشغالی اوکراین، جبران خسارت‌های جنگ و پیگرد جنایت‌های جنگی است. او روشن نکرد که چگونه رهبران جهان باید روسیه را به مذاکره وادار کنند.
تسلیحات و کمک‌های غربی برای توانمندی اوکراین در مقابله با تهاجم روسیه کلیدی بوده است. به‌گفته ولودیمیر فسنکو، مدیر اندیشکده مستقل «مرکز پنتا» مستقر در کی‌یف، این موجب می‌شود که کی‌یف نتواند نحوه نگاه ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا نسبت به جنگ را نادیده بگیرد. فسنکو گفت:
«زلنسکی در تلاش است مانور دهد، زیرا وعده مذاکرات کی‌یف را به هیچ چیز ملزم نمی‌کند، اما پشتیبانی شرکای غربی را ممکن می‌سازد.»
این تحلیلگر سیاسی افزود:
«امتناع قاطعانه از انجام مذاکرات به سود کرملین است، بنابراین زلنسکی در حال تغییر تاکتیک است و درباره امکان گفت‌وگو صحبت می‌کند، اما با شروطی که همه چیز را کاملاً روشن می‌کند.»
در حالی که حمایت از اوکراین از پشتیبانی دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در کنگره آمریکا برخوردار است، با این حال اگر جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا کنترل مجلس نمایندگان را در دست بگیرند، اپوزیسیون محافظه‌کار رو به رشد می‌تواند شرایط را در سال آینده پیچیده کند.
اظهارات اخیر کوین مک‌کارتی، رهبر جمهوری‌خواهان مبنی بر اینکه قانونگذاران به اوکراین «چک سفید» نمی‌دهند، نشان‌دهنده شک و تردید فزاینده این حزب در مورد هزینه‌های حمایت است.
اگر جمهوری‌خواهان در انتخابات اکثریت را در کنگره به‌دست آورند، برای دولت جو بایدن ارائه بسته‌های بزرگ کمک‌های نظامی و دیگر پشتیانی‌ها به اوکراین دشوارتر خواهد شد.
با این حال قانونگذاران جمهوری‌خواه شخصاً از کمک به اوکراین حمایت می‌کنند و این فرصتی را برای تصویب بسته کمکی دیگر در سال جاری و با کنگره فعلی فراهم می‌سازد.
روسیه و اوکراین در اوایل جنگ، که اکنون به مرز ۹ ماهه خود نزدیک شده است، چندین دور مذاکره در بلاروس و ترکیه برگزار کردند. زلنسکی نیز بارها خواستار ملاقات شخصی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه شده بود اما کرملین با آن موافقت نکرد.
مذاکرات پس از آخرین نشست هیئت‌های دو طرف که در ماه مارس در استانبول برگزار شد، به بن‌بست خورد.
زلنسکی روز دوشنبه گفت:
«کی‌یف بارها پیشنهاد [مذاکراه] داده است اما همواره پاسخ‌های دیوانه‌وار روسیه را با حملات جدید تروریستی، گلوله‌باران یا باج‌گیری دریافت کرده‌ایم.»
روسیه در پی از دست دادن مواضع خود در برابر حمله متقابل اوکراین در شرق و جنوب در ماه سپتامبر، درخواست‌ها برای گفت‌وگو را از سر گرفت. زلنسکی احتمال مذاکره با پوتین را در اواخر همان ماه پس از اینکه رهبر روسیه به‌طور غیرقانونی چهار منطقه اوکراین را به‌عنوان قلمرو روسیه معرفی کرد، رد کرد.
آندری رودنکو، معاون وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته (سه‌شنبه) گفت مسکو هیچ شرطی برای ازسرگیری مذاکرات تعیین نمی‌کند. او کی‌یف را به نداشتن «نیت خیر» متهم کرد و گفت:
«این انتخاب آن‌هاست. ما همیشه آمادگی خود را برای چنین مذاکراتی اعلام کرده‌ایم.»
پوتین و دیگر مقامات روسیه بارها مدعی شده‌اند که ایالات متحده مانع از مشارکت اوکراین در مذاکرات صلح می‌شود و چندین کشور پیشنهاد میانجی‌گری را در این مذاکرات ارائه کرده‌اند.
میخائیلو پودولیاک، مشاور رئیس جمهوری اوکراین در مصاحبه‌ای که روز سه‌شنبه منتشر شد، گفت کشورهای غربی کی‌یف را برای مذاکره بر سر شرایط مسکو تحت فشار قرار نمی‌دهند. او گفت:
«اوکراین تسلیحات نسبتاً مؤثری از شرکای خود و در درجه نخست از ایالات متحده دریافت می‌کند. ما ارتش روسیه را از قلمرو خود بیرون می‌رانیم. با توجه به آن، مزخرف است که ما را مجبور به مذاکره کنند و عملاً به اولتیماتوم روسیه تن بدهیم! هیچ کس این کار را نخواهد کرد.»
در جریان بازدید لیندا توماس-گرینفیلد سفیر آمریکا در سازمان ملل از کی‌یف، از او پرسیده شد که آیا او به اوکراینی‌ها درباره طرح‌های ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ سخن خواهد گفت یا خیر، توماس-گرینفیلد پاسخ داد:
«روسیه این [جنگ] را آغاز کرد و روسیه می‌تواند به آن پایان دهد. آن‌ها می‌توانند با بیرون کشیدن نیروهای خود و توقف جنایت‌ها علیه مردم اوکراین به آن پایان دهند.»
لیندا توماس-گرینفیلد همچنین از کمک ۲۵ میلیون دلاری ایالات متحده به اوکراینی‌ها برای گذراندن زمستان خبر داد.
سفیر ایالات متحده در سازمان ملل به کشاورزان اوکراینی اطمینان داد که تمدید توافق‌نامه صادرات غلات و مواد غذایی اوکراین از دریای سیاه اولویت سازمان ملل است.
توافقی که با میانجی‌گری سازمان ملل و ترکیه به امضا رسید موجب شده است که بیش از ۱۰ میلیون تن غله از بنادر اوکراین صادر شود. این توافق در ۲۸ آبان / ۱۹ نوامبر منقضی می‌شود. یک دیپلمات روسیه روز سه‌شنبه به نارضایتی مسکو از اجرای آن اشاره کرد و گفت کرملین تصمیمی درباره تمدید آن نگرفته است.
تحولات در جبهه‌های جنگ
به‌گفته پاولو کیریلنکو، فرماندار دونتسک، در منطقه شرقی دونتسک اوکراین، که روس‌ها برای کنترل کامل آن تلاش می‌کنند، بر اثر گلوله‌باران مسکو طی ۲۴ ساعت گذشته سه غیرنظامی کشته و هفت نفر دیگر زخمی شدند.
کیریلنکو گفت این تلفات در شهرهای باخموت و کراسنوگریوکا رخ داده است. معاون وزیر دفاع اوکراین هفته گذشته منطقه باخموت را «مرکز درگیری‌ها» در شرق اوکراین توصیف کرد.
اوله سینیهوبوف، فرماندار خارکف (خارکیف) نیز اعلام کرد که دو غیرنظامی بر اثر مین‌های منفجرنشده در منطقه شمال شرقی این شهر، جایی که نیروهای کی‌یف بخش‌های وسیعی از آن را در سپتامبر گذشته بازپس گرفتند، به‌شدت زخمی شدند.
مقامات روسیه گفتند در منطقه نیمه اشغالی خرسون در جنوب، منطقه‌ای که در آن نیروهای اوکراینی در حال انجام ضد حمله هستند، تخلیه ساکنان را قبل از پیشروی احتمالی اوکراین تکمیل کرده‌اند. دولت منصوب‌شده توسط کرملین در این منطقه به‌دنبال جابه‌جایی ده‌ها هزار نفر است.
دبیر شورای امنیت ملی روسیه در تهران
در همین حال، شب گذشته سه‌شنبه ۱۷ آبان / ۸ نوامبر به دعوت رسمی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه وارد تهران شد.
دبیر شورای امنیت ملی روسیه صبح چهارشنبه با شمخانی دیدار کرد. در این دیدار شمخانی راه برون‌رفت از بحران‌ها و چالش‌های موجود مطقه‌ای و جهانی را گفت‌وگو و همکاری های منطقه‌ای و بین‌المللی دانست و از «جنگ ترکیبی نظام سلطه» علیه جمهوری اسلامی و آثار تحریم‌های آمریکا سخن گفت و خواهان گسترش همکاری‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی با روسیه شد.
نیکلای پاتروشف نیز در این دیدار همان ادبیات شمخانی را به‌کار برد و گفت:
«کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا با زیر پا گذاردن منشور ملل متحد و با استفاده از جنگ ترکیبی به‌دنبال تحریم اراده سیاسی خود به کشورهای مستقل هستند.»
او گفت مهم‌ترین هدف او و هیأت همراهش از سفر به تهران «تبادل نظر برای سرعت دادن به اجرای پروژه‌های مشترک در کنار فراهم نمودن سازوکارهای پویا برای شروع فعالیت‌های جدید در حوزه‌های اقتصادی، تجاری انرژی و فناوری است».
پاتروشف قرار است با مقامات بلندپایه سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی نیز دیدار و گفت‌وگو کند.
مسئولان بخش‌هایی از نهادهای اقتصادی روسیه، نیکلای پاتروشف را در این سفر همراهی کرده‌اند.
اوکراین در هفته‌های اخیر بارها از حملات روسیه با پهپادهای انتحاری ایران خبر داده است و کشورهای غربی نیز به همین دلیل درصددند تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کنند.
مسئولان جمهوری اسلامی ابتدا فروش پهپاد به روسیه را تکذیب کردند اما بعد علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی تلویحاً فروش این تسلیحات را تأیید کرد و پس از چند روز حسین امیر‌عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران فروش پهپاد به روسیه را پذیرفت اما گفت این فروش قبل از آغاز جنگ با اوکراین بود. اوکراین گفته است مقامات جمهوری اسلامی در این زمینه دروغ می‌گویند.