بایگانی بخش تاریخ و یاد



صمد بهرنگی: تولد یک اسطوره

صمد بهرنگی یک معلم نمونه بود و از نخستین فعالان حقوق مدنی در مفهومی که امروز سراغ داریم. با درگذشت او تا سال‌ها مردم فرزندانشان را صمد می‌نامیدند.

جدال بر سر قبول کشتار ارامنه

رویا خوشنویس − اریک یان زورخر، استاد مطالعات تاریخ عثمانی و ترکیه امروزی در دانشگاه لایدن به بهانه‌ی صدمین سال نسل‌کشی ارامنه توسط ترکیه‌ی عثمانی بیانه‌ای کوتاه نوشته است برای دعوت به بررسی منصفانه تاریخی.

بختیار خداینظر، قصه‌گوی برجسته سینمای تاجیک

شهزاده سمرقندی – بختیار خداینظر، فیلمساز تاجیک درگذشت. فیلم «لونا پاپا» شناخته‌شده‌ترین اثر اوست. در گفت‌و‌گو با گروهی از صاحب‌نظران نظری می‌اندازیم به دستاوردهای او برای سینمای تاجیکستان.

ناباکوف، شاعر پروانه‌ها

لیلا سامانی – ولادیمیر ناباکوف را به اعتبار «لولیتا» به عنوان یک رمان‌نویس می‌شناسیم. در زادروز این نویسنده روسی - آمریکایی رد شعر را در آثار او جست‌و‌جو می‌کنم.

گونتر گراس: ابدیت در ادبیات با شش کتاب

فرهاد سلمانیان − در «سه‌گانه دانتسیک» ، گراس جوان پی و ستون‌های بنای ادبی‌اش را شکل می‌دهد و با «سه‌گانه خاطرات»، گراس کهنسال بنا را به پایان می‌رساند.

سیمای زنی در گردباد انقلاب ۵۷؛ یادی از سودابه سدیفی

علی صدر − زنی «با بلوز و دامن و روسری، در حالی که پاها و موهایش پوشیده نبود» به صحن مجلسی قدم گذاشت که آیت‌الله خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی از نمایندگان آن بودند.

ایران: از انقلاب پوپولیستی تا انقلاب اسلامی − زمینه‌ها و پیامدها

مهرداد درویش‌پور − انقلاب ایران را می‌توان یک انقلاب پوپولیستی همگانی خواند که گرایشهای گوناگون با انگیزه‌های و متفاوت در آن شرکت کردند.

از انقلاب ایران چه برجای مانده است؟

شماری از اهل نظر به دعوت «زمانه»، دیدگاه‌ خود در باره انقلاب را نوشته‌اند: مختصر و مفید تا از حوصله خواننده پرشتاب امروزی عبور نکند و از ملال تکرار نیز پیراسته باشد.

آسیه جبار، مدافع حقوق زنان مسلمان درگذشت

او رمان‌های ماندگاری از خود به جای گذاشت. برای آزادی زنان مسلمان و استقلال الجزایر کوشید و نامش در میان نامزدهای نوبل ادبی به چشم می‌خورد. او در ۷۸ سالگی درگذشت.

هیچکاک، هولوکاست و «سقوط شب»

مستند آلفرد هیچکاک درباره هولوکاست به نمایش درنیامد. اکنون فیلم مستندی بر آن اساس ساخته شده است. قربانیان پس از ۷۰ سال در محل قتل عام داستان زندگی‌شان را تعریف می‌کنند.

فهم آوشویتس – یک تأمل فلسفی

دوناتِلا دی چِزاره − چگونه می‌‌‌توان اتفاقی را که طی رویداد تاریخی هولوکاست «رخ داده»، درک کرد؟ چگونه می‌‌‌توان به خود جرأت فهم ظلمت و بیگانگی مطلق پلیدی بنیادین را داد؟

از دست‌رفتگان سینما در سال ۲۰۱۴

پرویز جاهد - مرگ سینماگرانی مانند میکلوش یانچو و پل مازورسکی و یا بازیگرانی مثل رابین ویلیامز، ضایعه جبران‌ناپذیری برای سینمای جهان بود.

بیلی وایت لا، بازیگرِ محبوب ساموئل بکت

پرویز جاهد - بیلی وایت لا به خاطر نقش‌هایی که در نمایش‌های ساموئل بکت بازی کرد شهرت داشت. بکت او را «بازیگری تمام عیار» خوانده بود.

انتشار «سفر میمنت» احمد شاملو پس از ۲۳ سال

سفرنامه طنزآمیز احمد شاملو را نشر مازیار در شمارگانی محدود منتشر کرد. احمد شاملو در فروردین ماه ۱۳۶۹ نوشتن «سفر میمنت» را آغاز کرده بود.

یولتان: “روح فروغ با من تا مرز روسیه آمد”

شهزاده سمرقندی – در آستانه هشتادمین زادروز فروغ فرخزاد، یولتان صادقوا، مترجم آثار فروغ به روسی می‌گوید شعر فارسی نوری به زندگی او دمیده.

پرویز کلانتری، نقاش کویر و دریا، در بخش ویژه بیمارستان

پرویز کلانتری هنرمند نقاش‌، نویسنده و روزنامه‌نگار به دلیل سکته مغزی در بیمارستان بستری است و تحت مراقبت‌های ویژه قرار دارد.

«ستاره‌های شب تیره» فریدون تنکابنی

فریدون تنکابنی در خانه سالمندان به سر می‌برد. نویسنده «ستاره‌های شب تیره» فراموش نشده. مراسم بزرگداشت او در شهر کلن در آلمان برگزار می‌شود.