بایگانی بخش اندیشه



آلن بدیو: «انضباط تنها پشتوانه‌ی ستمدیدگان است»

گفت‌وگوی منصور تیفوری با آلن بدیو درباره بحران و امر منفی، نقد و حقیقت، سیمای شر و سازماندهی حقیقت در جهان امروز؛ مسائلی که همه ذیل یک پرسش قرار می‌گیرند: چگونه راه خود را در جهان امروز پیدا کنیم؟

استاندارد دوگانه فمینیسم غربی

مریم الدوساری - سکوت در برابر خشونتی که بر زنان و کودکان غزه اعمال می‌شود، با همان اصولی که فمینیسم مدعی است و از آن حمایت می‌کند، در تضاد است. این سکوت گوش‌خراش ورشکستگی اخلاقی...

خاستگاه‌ها و آنتاگونیسم‌های هشت مارس: مسأله‌هایی که هنوز معاصرند

ایمان گنجی ــ ابتدای قرن بیستم و در ادامه سال‌ها مقاومت و مبارزه‌ی سازمان‌یافته زنان سوسیالیست، «روز جهانی زنان» ظهور کرد. سازماندهی این روز اما همراه با اختلاف‌ها و جدل‌هایی بود که کماکان مسأله‌های معاصر...

بدن‌های خارق‌العاده: لزوم خوانش تاریخی بازنماییِ ناتوانی در ادبیات و فرهنگ

الف. سراوانی − معنای اجتماعی متبادر شده از بدن‌های خارق‌العاده، منحصر به تفاوت‌های فیزیولوژیک این بدن‌ها با دیگر بدن‌ها نیست و مناسبات اجتماعی‌ای که در آن یک گروه با ارزش‌گذاری خصوصیت‌های بدنیِ مشخص سعی در...

ترامپیسم ایرانی

محمدرضا نیکفر ــ حتماً قند در دل طرفداران ایرانی ترامپ آب شده از اینکه او یک مرحله‌ی مهم از مبارزه‌ی انتخاباتی در آمریکا برای رفتن مجدد به کاخ سفید را با موفقیت طی کرده و...

معقولیت، عقلانیت و دولت

میثم بادامچی در این نوشته‌ مروری دارد بر مباحث عمده مطرح شده در کتاب «حکمت و حکومت» از مهدی حائری یزدی.

روانشناسی؛ شریک جرم همیشگی جنایت‌های جمعی

رخساره عباسی - «بسیاری از رشته‌های علمی که روز و روزگاری مستقل‌تر از امروز بودند به کمک نظام سرمایه شتافته‌اند تا ضمن درونی‌کردن ارزش‌های آن، انسان به‌هنجارِ این سیستم را تربیت کنند.» مروری بر کتاب...

فلسفه‌ی محیط زیست در «هستی و زمان»

جویا آروین − هایدگر در این اثر از دیدگاهی دفاع می‌کند که در چند معنا انسان‌محور است و به‌طورمشخص محیط را با ویژگیِ دسترس‌پذیری برای استفاده معرفی می‌کند.

مسئله‌ی خشونت دینی از دید یان آسمن

یان آسمن، مصرشناس و فرهنگ‌شناس برجسته‌ی آلمانی درگذشت. نوشته‌های او از اثرهای مرجع درباره الاهیات سیاسی و خشونت دینی هستند. باز نشر یک گفتار از او و یک مصاحبه با او.

«جداسازی، نابرابری و توسعه شهری» در آفریقای جنوبی، گفت‌وگو با سارا دهکردی

سارا دهکردی، فعال سیاسی و استاد علوم سیاسی و اجتماعی در دانشگاه آزاد برلین است. تحقیقات او متمرکز بر برنامه‌های توسعه شهری، شکاف‌های طبقاتی و فقر در آفریقای جنوبی است. با او در مورد آفریقای...

نقل قول تروریست

امین بزرگیان در این متن به سرشت نوین تروریسم می‌پردازد؛ اینکه «نقل» خشونتی که در انحصار دولت است، چه منطق و پیامدی دارد.

نرمالیزاسیون و میان‌مایگی، دو روی یک سکه

ف. دشتی − این نوشته به بررسی میان‌مایگی و حالت مفروض «نرمال» در دل یکدیگر می‌پردازد. هر دو مفهوم دو روی یک سکه‌اند؛ سکه‌ای که در ضرّاب‌خانه‌های محافظه‌کاری و لیبرالیسم، که به ظاهر در رقابت...

دموکراسی و خودمختاری

ژیار پیری ــ انقلاب ۵۷ برای جریانات سیاسی در کُردستان فرصت بی‌بدیلی در سازمان‌دهی سیاسی و تلاش برای عملی‌ساختن اهداف استراتژیکشان فراهم کرد. علاوه بر احزاب کُردستانی، جریانات چپ به‌اصطلاح سراسری نیز از...

سلطه‌ی واقعی سرمایه‌داری هرگز انتزاعی نیست

ساندرو متزادرا، فیلسوف مارکسیت، با بررسی کتاب «اجبار خاموش: نظریه‌ی مارکسیستی قدرت اقتصادی سرمایه» نوشته سورن مائو نشان می‌دهد که سلطه و ستم سرمایه‌دارانه در شکل بازتولید ناهمگون آن ریشه دارد و نه...

نقدی بر آرای ایمانوئل والراِشتاین در کتاب «پس از لیبرالیسم»

ف. دشتی ــ والراِشتاین محافظه‌کاری، لیبرالیسم و سوسیالیسم را سه شکل اصلی ایدئولوژی در ۱۵۰ ساله اخیر می‌داند. او برای لیبرالیسم نقشی کانونی قایل است. برداشت او از این ایدئولوژی چیست؟

تبارهای تاریخی‌ـ‌سیاسی انقلاب از منظر کُردستان

ژیار پیری ــ خوانش تاریخ پیرامونی‌سازی استعماری و مبارزات سیاسی علیه آن در کُردستان از دوران انقلاب مشروطه تا انقلاب ۵۷، تجربه‌ی کُردستان را به مفهومی برای بازخوانی انقلاب ایران تبدیل می‌کند.

انقلاب ایران، با نظر به زمینه‌ی جهانی آن

محمدرضا نیکفر – رخدادهای مهم ایران در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ و هم‌اینک، به تمامی توضیح‌پذیر نیستند، بی‌توجه به بافتار سیستم جهانی و فرهنگ سیاسی هر دوره که معیار‌ها و دسته‌بندی‌های خود را ایجاد می‌کنند....