بایگانی بخش اندیشه



برای پایان دادن به جنگ اوکراین به وضوح سیاسی نیاز داریم

مقاله‌ای از لئاندروس فیشر‌، استادیار مطالعات بین‌الملل در دانشگاه آلبورگ دانمارک که در آن این موضوع به بحث گذاشته می‌شود: حدود ۲۰ سال پس از بسیج عمومی گسترده علیه جنگ عراق،‌ چپ اکنون به شکل خطرناکی دچار تفرقه است. چه اتفاقی افتاده است؟ چرا بعضی چپ‌ها حاضرند امپریالیسم غربی...

پایان «صلح آمریکایی» و بازترکیب‌بندی امپریالیسم

آیا با تکثیر نیروهای امپریالیستی در نظام امپراتوری جهانی سرمایه مواجهیم؟ آیا معرفی کردن روسیه به عنوان نیرویی ضدامپریالیستی، نفهمیدن منطق کاپیتالیسم جهانی یکپارچه نیست؟ این یادداشت نظری، تلاشی برای کلنجار رفتن با این پرسش‌هاست.

چگونه ساختار یک داستان را پردازش کنیم: نکات پایه‌ای پیرامون روایت

بیشتر داستان‌ها گرد یک پرسش شکل می‌گیرند که هسته‌ی اصلی داستان را تشکیل می‌دهد. مجموعه رویدادهایی که در پی یافتن پاسخ به این پرسش اصلی محوری می‌آیند، ساختار روایت را می‌سازند.

مفهوم پسامهاجرت در آینه‌ی نمایشنامه‌ی «امدادگران غیرقانونی»

حمید فرازنده – مفهوم پسامهاجرت تعصبات و فرضیات ریشه‌دار درباره‌ی «مهاجران» در اذهان عمومی را زیر سؤال می‌برد. چگونه این اصطلاح رواج یافت و چه برداشت‌هایی از آن شد؟ توضیح این موضوع با توجه...

جذب ناسیونالیسم ایرانی، راهی برای بقای نظام اسلامی؟

آرش سرکوهی − تحقق سناریوی جذب ناسیونالیسم ایرانی چون گفتمان تازه حکومت اسلامی در دهه آینده قطعی نیست و به ده‌ها عامل و مؤلفه مشروط است، اما نشانه‌هایی از امکان تحقق آن را هم اکنون...

بحران سرمایه‌داری جهانی و بازسازی طبقه کارگر

در دهه‌های اخیر، خیلی‌ها از نابودی طبقه کارگر و به‌ویژه افول سازمان‌های کارگری (سندیکایی و سیاسی) سخن گفته‌اند. چیزی که کمتر به آن اشاره شده این است که از زمان بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، شاهد سلسله‌ای...

اخلاق ایرانشهری در «نقد عقل عربی» عابد الجابری

میثم بادامچی − الجابری معتقد است استبداد و اطاعت از پادشاه و نوعی درهم آمیزی دین و سیاست در قلب نظام اخلاقی ایرانشهری قرار دارد. این روایت از بسیاری جهات در نقطه مقابل روایتی است...

انقلاب ۵۷: هنگامی که توسعۀ آمرانه ناهماهنگی برمی‌انگیزد

بهروز بیات − رژیم شاه علیرغم توسعۀ اقتصادی چشمگیری که در ایران صورت گرفته بود در اثر ناهماهنگی ناشی از حکمرانی خودکامه دچار بحران اقتصادی شد و فروپاشید. طبعا مجموعه‌ای از تناقض‌ها، نارسایی‌ها و نارضایتی‌ها...

ژان لوک نانسی: سکولاریسم قلب یکتاپرستی است

این یادداشت حاوی برداشتی خلاف تصور غالب از سکولاریسم است. ژان لوک نانسی توضیح می‌دهد که چرا تئوکراسی با یکتاپرستی (یهودی، مسیحی و اسلامی) در تضاد است. به گفته این فیلسوف فقید فرانسوی، توحید همبسته...

قصه‌های پیروزی و شکست چگونه واقعیت‌ها را شکل می‌دهند؟

یاسر آفتابی − اگر همچنان راوی داستان‌های قهرمانی باشیم، عاقبت با همین داستان‌ها به پایان خواهیم رسید.

پدیدارشناسی بیان تباهی دهر

امین بزرگیان − پژوهشی درباره انقلاب ۵۷ و مخالفانش. نوشته با این پرسش مبنایی می‌آغازد که چرا انقلاب شد و چه اتفاقی رخ داد که انقلاب صورت گرفت.

انقلاب، فضای آن، و منطق محتمل دگرگونی

محمدرضا نیکفر – انقلاب به یک فضا نیاز دارد که از پیوستگی‌هایی و گسستگی‌هایی پدید می‌آید. چه می‌شود اگر وضع موجود متزلزل باشد، اما فضای لازم برای تحول اساسی شکل نگیرد؟

چالش‌های جدید در اندیشه فلسفی درباره «قصه»

نظریه‌های گوناگون درباره‌ی قصه در مورد نکاتی چند با یکدیگر اختلاف دارند و هرچند دیدگاه‌های استوار بر وانمودسازی و تخیل شاید مورد توجه‌ترین آنها باشند، هر یک با چالش‌هایی رو به رو هستند و هیچ...

آیا لائیسیته‌ی آتاتورک‌ به نفع ارامنه‌ی ترکیه شد؟

اکمک‌چی اوغلو − سیاسیون و کادر حاکم دوران جمهوریت، بر وحدت و یکسانی میان تمام بخش‌های جامعه فارغ از مذهب، قومیت و طبقه تاکید می‌کردند، حتی اگر در بسیاری موارد این شعارها با سیاست‌های واقعی...

منتشر شد: در میانه، در حاشیه – درباره لایه‌های فقیر طبقه میانی در ایران

این کتاب، از انتشارات زمانه، حاوی مقاله‌هایی است درباره‌ی طبقه‌ متوسط فقیر شده یا در معرض خطر افتادن به زیر "خط فقر". در این مجموعه هم به بحث نظری در باره لایه‌های میانی و مسئله...

چه چیزی قصه را قصه می‌سازد؟

شیریندخت دقیقیان − قصه همچون داستان سازی، قصه همچون ادعای مولف، قصه همچون باوراندن و نظریه‌های کنش گفتاری، موضوع‌های بحث این قسمت درباره تبیین مفهوم قصه در فلسفه هستند.

رابطه‌ی دین و زیبایی‌شناسی؛ به یاد آیدین ایشیق

میثم بادامچی − آیدین ایشیق استاد فلسفه در ازمیر (ترکیه) بود. این نوشته به یاد اوست با نظر به کتابش درباره دین و زیبایی‌شناسی