بایگانی بخش اندیشه



سید جواد طباطبایی

استثنای ایران و ازلی‌گرایی سید جواد طباطبایی

میثم بادامچی − سید حواد طباطبایی در زمره ازلی گرایان در مطالعه ملیت قرار می‌گیرد. آنچه طباطبایی از آن با عنوان ناتوانی توضیح ایران بر اساس نظریه‌های علوم اجتماعی جدید یاد می‌کند، در واقع انکار قابل اعمال بودن نظریه‌های مدرنیستی و پسامدرنیستی در باب ملیت بر تاریخ ایران در...

خانه نیز گرد و غبار خواهد شد

ف.دشتی – خانه چیست؟ خانه کجاست؟ حوزه‌ی‌ تعلق و خودخواهی است، یا جایی برای پناه دادن و پذیرایی کردن، جایی نه برای بستن خود به روی جهان بلکه گشودن خود به روی آن؟ تأملاتی درباره...

برده‌داری مدرن در ایران و سکوت تاریخ‌نگاری ملی‌گرا

ایمان گنجی ــ رابطه بین حاجی فیروز یا سیاه‌بازی با تاریخ برده‌داری مدرن در ایران بدیهی است و انکارناپذیر. اما مسأله اصلی این است که روند تاریخ‌نگاری ملی‌گرایانه در ایران با چه ترفندی بر نهاد...

حرف آخر را طبیعت می‌زند

ت. کالین کمپبل − بیایید در مورد تأثیر ما بر محیط زیست تأمل کنید. دانشمندان به ما می‌گویند که ما در میانه ششمین انقراض جمعی هستیم - نه در آینده نزدیک، بلکه هم اکنون. فراخوان...

خردستیزی برای قدرت‌نمایی: مقایسه‌ی ولایت فقیه و فیلسوف‌شاه افلاتونی

جویا آروین - یک شیوه از استبداد ولایت فقیه در ایران اغلب نادیده گرفته می‌شود و آن قدرت‌نمایی از راه خردستیزی است. از برخی دستورها و فرموده‌های آیت‌الله خامنه‌ای چنین برمی‌آید که او درحقیقت آگاهانه...

مسخِ زبان در ایدئولوژی‌ها

محمود فلکی − قدرتمداران خودکامه از هر نوعش، نه تنها به تغییر معنایی واژگان پیشین دست می‌زنند، بلکه واژه‌های نوینی در تقویتِ ایدئولوژی خود می‌سازند تا به نظام یا ایده‌ی خود حقِ اهلیت یا قداست...

مقایسه دیدگاه‌های پائولو فریره و ژاک رانسیر درباره آموزش

ف. دشتی – شرط‌های آموزش‌ رهایی‌بخش کدام‌اند؟ معلم چه نقشی دارد؟ رابطه معلم و شاگرد چگونه باید باشد؟ نقش کتاب چیست؟

بسط و قبض طبقه‌ی متوسط در ایران

پرویز صداقت − طبقه‌ی متوسط مفهومی مجادله‌انگیز است. بی آن‌که وارد مناقشه‌ی نظری در این زمینه بشویم در یادداشت حاضر تلاش می‌کنیم ضمن ارائه‌ی تعریفی از این طبقه با مرور فرازوفرودهای اقتصادی و سیاسی و...

بازاندیشی آموزش به مثابه پراتیک آزادی: پائولو فریره و نوید آموزش‌شناسی انتقادی

هنری ژیرو – پائولو فریره یکی از مهمترین مربیان انتقادی قرن بیستم است. از نظر او آموزش یک عمل سیاسی و اخلاقی است که دانش، مهارت و روابط اجتماعی را فراهم می‌کند تا دانش آموزان...

بدن‌ و تاریخ

نسترن بیابانی – بدن برای خود داستانی دارد، از جمله به عنوان موضوعی سیاسی. بدن در ایران همچنان پروژه‌ای ناتمام است که در حال ساخته شدن است. نزاع‌ها بر سر آن همچنان ادامه دارد.

مصباح یزدی؛ فلسفه‌ورزی در وجودشناسی، جزم‌اندیشی در سیاست

میثم بادامچی – مصباح درگذشت. سئوالی که این یادداشت قصد دارد بدان بپردازد رابطه میان فعالیت‌های مصباح یزدی در زمینه آموزش و ترویج فلسفه اسلامی، و دفاع همه‌جانبه او از حکومت اسلامی و ولایت فقیه...

نقد ژاک رانسیر بر سیستم آموزش و پرورش در جهان مدرن

ف. دشتی - این مقاله دیدگاه ژاک رانسیر، فیلسوف معاصر فرانسوی درباره تعلیم و تربیت را بررسی می‌کند. او انسان‌ها را برابر می‌داند از جمله از نظر هوش و از یک نظام آموزشی جهان‌شمول و...

اصلاح‌طلبان دینی؛ بن بست در اندیشه، شکست در پروژه سیاسی

آرش سرکوهی - ایده‌های سروش، شبستری و کدیور، به عنوان پیشروترین اصلاح‌طلبان دینی، چه تاثیری بر سیاست و جامعه ایران داشته و با گفتمان سیاسی اصلاحات چه نسبتی دارند؟

محسن کدیور؛ اسلام معنوی یا دیکتاتوری فقها

آرش سرکوهی - تعریف محسن کدیور از جامعه دینی، از عقلانیت و عادلانه بودن مانند تعاریف عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری گنگ و مهبم است.

کلی انضمامیِ هگلی، امر سیاسی و دموکراسی

ایواز طاها − پسامارکسیست‌ها از کلی انضمامی خوانشی ارائه می‌کنند که نتیجه‌ی کاملا متفاوتی از تصور همبستگی اندیشه‌ی هگل با توتالیتاریسم بیرون می‌آید. مبنای این قرائت چیست؟

محمد مجتهد شبستری؛ دین بی محتوا با موقعیت ممتاز علمای دین

آرش سرکوهی − تفسیر موضوع اصلی فکر شبستری است. به نظر او تفسیرهای مختلفی از اسلام وجود دارد اما همه تفسیرها هم‌ارز نیستند و تفسیرهای غلط نیز وجود دارند.

دیوانگان و فرزانگان: تأملات ژاک رانسیر در مورد پایان ریاست‌جمهوری ترامپ

ژاک رانسیر-در شور و شوقی که ترامپ به آن متوسل می‌شود هیچ رمز و رازی وجود ندارد. این شورِ نابرابری است.