بایگانی بخش اندیشه



رسالة ‌الطیر ابن‌سینا: اتصال به عقل کل یا اتحاد با عقل کل؟

شکوفه تقی - بال‌گشايى و اتصال به عقل کل چگونه تحقق مى‌يابد؟ آيا سفرى بعد از تجربه‌ی عالم مرگ است يا فرد در عالم زندگى مى‌تواند به آن دست يابد؟

ابن سینا و مسئله تسلط بر غرایز

شکوفه تقی - غریزه مرامی کودکانه دارد. برنامه‌ریزی نشده تا آینده‌نگر باشد و خواست‌های خود را در یک فرآیند زمانی و مکانی برای تحقق قرار دهد.

فمینیسم، سرمایه‌داری و مکر تاریخ

نانسی فریزر − در اینجا می‌خواهم نگاهی جامع به فمینیسم موج دوم بیندازم. می‌خواهم سعی کنم کل موج دوم فمینیسم را به مثابه یک پدیده‌ی اجتماعی دوران‌ساز مورد ملاحظه قراردهم.

غلبه بر ترس در رسالة‌ الطیر ابن‌سینا‍

شکوفه تقی − ابن‌سینا به مخاطبین خود می‌گوید برای اینکه زیر پای کسانی که میل به جنایت در روانشان اختلال ایجاد کرده، له نشوند، مقام كژدم را درک کنند.

تراکتاتوس در ترازو

احسان ابراهیمی − رساله منطقی- فلسفی پیشتر دوبار به فارسی ترجمه شده است، توسط ادیب سلطانی و عبادیان. این ترجمه‌ها ما را بی نیاز از ترجمه مجدد آن نکرده‌اند.

مقامات عارفين و نمادهاى جانوری آن

شکوفه تقی − این بخش از تفسیر رسالة الطیر به نخستین مقام در عرفان با نماد جانوری و خویشکاری آن جانور از منظر ابن‌سینا و شارحین آثار او اختصاص دارد.

صنعت فرهنگ‌سازی و الگوی کلی فرهنگ توده

تئودور و. آدورنو − در بطن خصلت تبلیغاتی فرهنگ، اختلاف آن با زندگی عملی محو می‌شود و جلوه‌ی زیبایی‌شناختی در این مورد، تبدیل به زرق و برقی می‌شود که تبلیغات تجاری به کالاها می‌بخشند.

بناپارتیسم، بوروکراتیسم، سپاه پاسداران و طبقه‌های اجتماعی

کامبیز غفوری- سپاهی که قرار بود از بطن اجتماع تشکیل شود و از منافع «مستضعفین» در برابر «مستکبرین» دفاع کند، اینک چه جایگاهی در جامعه ایران دارد؟ آیا به یک طبقه اجتماعی تبدیل شده است؟

سیر در رساله الطیر ابن سینا

شکوفه تقی − در این جستار تلاش می‌شود معانی و تماثیل «رساله الطیر» از منظر ابن‌سینا و مفسرین آثار او شرح داده شود.

شکنجه و منطقه خاکستری

مهرنوش هاتفی − این‌ مقاله شاید فقط روزنه‌ای باشد به درک بهتر موضوع شکنجه و قضاوت کردن در رابطه با مقاومت یا عدم مقاومت در برابر آن.

نقدی بر نظریه‎ «نعمت ناتوانی» عبدالکریم سروش

عرفان بادکوبه − چشم‎انداز مطلوب سروش برای آینده‎ی تمدن اسلامی از عمق رسوخ تصوف در اندیشه‎ی او خبر می‎دهد، عمقی که امکان جمع میان سنت دینی و مدرنیته را کم‎رنگ می‎کند.

اخلاق، سوژۀ متافیزیکی و فلسفه در”رساله” ویتگنشتاین

سروش دباغ – موضوع این نوشته گزاره‌های اخلاقی، سوژه متافیزیکی و ماهیت گزاره‌های فلسفی در نظام فلسفی "رساله" است.

کمرویی: دیواری بلورین

جو مورن − کمرویی چیزی نیست که ما را از دیگران جدا و بیگانه می‌سازد؛ بل نخِ تسبیحی است که همه‌ی ما را به هم پیوند داده.

ویتگنشتاین جوان و نظریۀ تصویری معنا

سروش دباغ − در این نوشتار، با تفکیک میان معنا و مدلول و وضعیت امور ممکن و موجود، مؤلفه‌های نظریه تصویری معنا به بحث گذاشته می‌شود.

محمد، مخاطب عتاب‌های تند الاهی

اکبر گنجی − قرآن دلایل فراوانی برای اثبات انسان جایزالخطا بودن پیامبر ارائه کرده است. از موضوع با نظر به عتاب‌های الاهی بررسی می‌شود.

ویتگنشتاین و رساله منطقی- فلسفی

سروش دباغ − خوانش استعلایی، رایج‌ترین و مشهورترین خوانش از "رساله" است. در این سلسله مقالات، می‌کوشم مؤلفه‌های محوری رساله را بر اساس این قرائت تبیین کنم.

«آزادی اندیشه»: در دفاع از حیثیت علوم انسانی در ایران

کاظم کردوانی: نخستین انگیزه تشکیل انجمن آزادی اندیشه، انجمنی متشکل از استادان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی و اجتماعی، وضعیت دانشگاه و این علوم در کشور ماست.