بایگانی بخش اندیشه



به یاد شصت‌و‌هفت: تاملاتی درباره‌­ی مبارزه طبقاتی حول گذشته‌­ی حاضر

استراتژی اساسی گَزمِگانِ نظمِ مستقر برای حفظ و تداوم نظم مسلط، مبارزه برای به‌گور‌ـ‌‌نسیان‌ـ‌سپردنِ گذشته و در نتیجه خنثی کردن حضور و تاثیر آن در عرصه‌ی اکنون است.

دولت یاوه‌گویان

محمدرضا نیکفر ــ دولت ولایی، دولت خدعه و دروغ است. اما "دولت یاوه‌گویان" عنوان مناسب‌تری برای آن است، تا دولت دروغگویان و خدعه‌گران ــ یادداشتی به یاد هری فرانکفورت، نویسنده‌ی "درباره‌ی یاوه‌گویی".

مناطق خودمختار: مکان بدون دولت

هستی کیان ــ کدام مکان، مکانی خودمختار و آزاد است؟ چه مکانی از استبداد مرکزی رها شده است؟ چه مکانی انقلابی است؟‌ تأملی نظری بر این پرسش‌ها.

وظیفه‌ی آموزش و پرورش

ف. دشتی – هر چه پیش می‌رویم، آموزش و پرورش در کشورهای پیشرفته هم پسرفت می‌کند. فرهیختگی و حقیقت‌دوستی در میان فارغ التحصیلان دانشگاهی کمیاب شده است. چرا چنین است، و چه باید کرد؟

اندیشه بر ستمگری

محمدرضا نیکفر ــ تبعیض قومی و منطقه‌ای در ایران مبنای بیدادگری نیست، نتیجه‌ی بیدادگری است. اما بیدادگری خود چیست؟ و ستمگری چه سویه و مرتبه‌ای از آن است؟

سلطه‌ی طالبان و تداوم جنگ داخلی در افغانستان

علی امیری ــ وضع طبیعی در افغانستان، جنگ داخلی است. چرا چنین شده است؟ ریشه‌ی این وضعیت چیست؟

بازگشت به بربریت به نام امنیت

احد پیراحمدیان − جامعه سالم باید باور و نیروی غلبه بر این وسوسه‌ی پلید را داشته باشد که با ابطال موقت آزادی می‌توان امنیت را تامین کرد. هر کس که در پرسمان کرامت انسانی بنا...

تحلیلی از ریشه و ساختار دانشگاه اروپایی و چالش‌های پیش روی آن

منوچهر ذاکر – دانشگاه اروپایی به عنوان مَهد "ایده دانشگاه" چگونه شکل گرفت؟ اکنون در برابر تحقق "ایده دانشگاه" چه مشکلاتی قرار دارند؟

بررسی اجمالی وضعیت

محمدرضا نیکفر ــ زاویه ورود به بررسی این باور است که تحلیل وضعیت را باید مبتنی کرد بر آنچه از روند جنبش "زن، زندگی، آزادی" آموختیم.

درگذشت هَری فرانکفورت، هشدار دهنده درباره فراسوی حقیقت و دروغ

هری فرانکفورت بر روی مسئله‌ی مزخرف‌گویی دست گذاشت. مزخرف‌گو، نه راست می‌گوید نه دروغ؛ او می‌بافد.

رفتار گروهی شامپانزه‌ها − نگاهی به مطالعات میدانی فرانس دِ وال

شیریندخت دقیقیان − فرانس دِ وال معتقد است برای ساختن یک جامعه‌ی انسانی باید بدانیم که چگونه جانورانی هستیم.

طبقه‌ی حاکم و خیال‌پردازی‌های آن

محمدرضا نیکفر – طبقه حاکم چه می‌کند وقتی که حکومت می‌کند، و چه می‌کند اگر بخواهد همچنان حکومت کند؟

بهاییان و مسئله دولت

امین بزرگیان − جامعه بهایی‌ یکی از قدیمی‌ترین مشکلات نهاد دولت‌ در ایران بوده‌ است. با نظر به آن می‌توان به دو مسئله پرداخت: اول، خصلت قانون و دوم، ارتباط تاریخی میان نهاد دین (روحانیت...

پایان گفتمان استدلال‌محور

موریس رودولف − نقدی بر کتاب تازه هابرماس درباره دگرگونی جدید درساختارحوزه عمومی.

ماموریت غیرممکن: تغییر واقعیت

بندتو وککی ــ تفسیر واقعیت با هدفِ تغییر آن، غایب بزرگ عصر ماست؛ عصری که وجه مشخصه آن قطعه‌‌قطعه‌شدن طبقه و اتصال شبکه‌ای کار قطعه‌قطعه‌شده و نهایتاً کاهش سهم اثرگذاری انسان در...

اخلاق و انقلاب

هربرت مارکوزه ــ آیا می‌توان انقلاب را به‌منزله‌ی چیزی مقتضی، مطلوب، و چه‌بسا حتی بایسته توجیه کرد، و آن‌هم نه صرفاً به‌معنای سیاسی (در مقام خادم منافع خاص)، بلکه هم‌چنین به‌معنای اخلاقی؟

شکل‌گیری تبعیض‌ ساختاری جدید

محمدرضا نیکفر ــ تبعیض در حق اقوام و مناطق حاشیه‌ای از بی‌عدالتی و ستمگری و ترجیح‌های نظام قدرت حاصل می‌شود نه لزوماً به صورتی مستقیم و بی‌واسطه از ترجیح قوم‌گرایانه.