بایگانی بخش اندیشه



کارخانه‌ رؤیاسازی و دین علمی- تخیلی‌اش، سایِنتالوژی

مجید محمدی − مرز مشخصی میان داستان‌های علمی تخیلی و ادیان و ایدئولوژی‌ها وجود ندارد و یک نفر به سادگی می‌تواند میان آنها رفت و آمد کند.

ادعاها: مؤلفه‌های کلیدی استدلال

متیو الن − استدلال راهی است برای به کار بستنِ واژه‌ها و گزاره‌ها. زبان به ما اجازه می‌دهد تا درباره‌ی جهانْ ادعا برنهیم. ادعاها سازنده‌ی اصلیِ استدلال هستند.

محمد مصدق و تجربه اصلاح انقلابی

مجتبی‌ مهدوی − ایران امروز محتاج برنامه و منش سیاسی‌ای چون مصدق است، زیرا نه به اصلاحی رفرمیستی و نه انقلابی خشونت بار, بلکه به اصلاح انقلابی نیازمنداست.

پیامدهای ضروری تفکیک بین دین اسلام و تاریخ اسلام

حسن یوسفی اشکوری − در درک و تحلیل و تفسیر دین تاریخی (مانند هر پدیدهٴ تاریخی دیگر) سه عنصر دخالت مستقیم دارند: انسان، زمان، و جامعه.

تفکر هوشمندانه را چگونه مطالعه کنیم؟

متیو الن − منظور ما از متفکرِ هوشمند آن نیست که آدمِ متفاوتی شویم، بل باید مهارت‌هایی را که از قبل داریم، «بهبود» بخشیم.

سازش با حکومت استبدادی؟

اکبر گنجی − تغییر رژیم به چه قیمتی؟ مبارزه برای دموکراسی در دوران اخیر حاوی چه درس‌هایی است؟

مبانی نظری تمایز بین دین و تاریخ آن

حسن یوسفی اشکوری − آیا می‌توان بین «دین» و «تاریخ دین» تفاوت و تمایز نهاد؟ به بیان دیگر: آیا تاریخ دین همان خود دین است و بین آن دو نسبت این همانی بر قرار است؟

اسلامی‌سازی انجمن حکمت و فلسفه

میثم بادامچی − موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، یا آن گونه که بطور شفاهی معروفتر است "انجمن حکمت و فلسفه"، یکی از مهم‌ترین نهادهای آموزش علوم انسانی در سطوح تحصیلات تکمیلی در ایران...

تفکرِ هوشمندانه چیست؟

متیو الن − واژه‌های زیادی هستند که کم و بیش با اصطلاحِ «اندیشیدن» گره خورده‌اند. اغلب به ما می‌گویند که «درباره‌ی فلان مسئله فکر کنید»، «عمیق تحلیل‌اش کنید»، «استدلال به کار ببرید»، یا «عقلانی برخورد...

شاه ایران‌دوست، یا آریامهر غرب‌پسند

چند صباحی است که به موازات تشدید فشارهای همه جانبه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از سوی جمهوری اسلامی علیه مردم، نگاه رمانتیک به دوران پیش از انقلاب افزایش یافته و در این میان چهره‌ای متفاوت...

راز باور به پیامبران

صالح نظری − باورمندان به پیامبران، باور خود را متکی به دلائلی می‌دانند و معتقدند باور آنان مستدل به دلائل عقلانی قابل اثبات می‌باشد، در این مقاله دلائل آنان به نقد کشیده شده است...

رفع فرهنگ

بردیا فریدونی− اگر افکار عمومی را معیار بررسی فضای دموکراتیک بگیریم و آن را از خلال تاریخ معاصر بخوانیم دورنمایی هراس انگیز از سالهای پیش رو خواهیم داشت.

حقوق بشر و آموزش و پرورش (۲)

فلیکس گارسیا موربون - بایسته است که در برنامه درسی آموزش اجباری مدرسه، زمان ویژه‌ای را به موضوع حقوق بشراختصاص دهیم، همان گونه که برای ریاضیات یا زبان اختصاص می‌دهیم. برنامه کنونی آموزش اجباری،...

تفکر هوشمندانه؛ در آمدی بر سنجش‌گری

حمید پرنیان – «تفکر هوشمندانه» کتاب دیگری است که قرار است فصل به فصل در صفحه‌ی «اندیشه»ی رادیو زمانه منتشر شود. پیش از این کتابی از همین سنخ در "اندیشه زمانه" منتشر شده است:

سرمایه‌داری در آستانه‌ی بحرانی متفاوت

کورش عرفانی − فهم تاریخ نیازمند فلسفه‌ی تاریخ است. این کمک می‌کند که منطق تحول جوامع بشر در سیر تاریخ را دریابیم و درک کنیم چه سازوکارهایی ست که چرخ تاریخ را به پیش...

حقوق بشر و آموزش و پرورش (۱)

فلیکس گارسیا موربون − بشریت هم اکنون با دگردیسی ژرفی در همه گستره‌های زندگی انسانی اعم از سیاست، اقتصاد، رابطههای اجتماعی یا باورهای دینی روبروست. اگر ما رویکرد کاستلز را بپذیریم، کانون این دگردیسی،...

موانع حاکمیت قانون در جمهوری اسلامی ایران

صدیقه وسمقی − هدف جوامع بشری از برپایی دولت و حکومت، استقرار نظم، عدالت و امنیت در جامعه است که لازمه زندگی انسان، به ویژه انسان متمدن بوده و هست. انسان بر اساس عقل...