بایگانی بخش اندیشه



روش شناسی تفسیری در متون تاریخ اندیشه: دیدگاه کوینتین اسکینر

دو قالب اصلی برای بررسی متون اندیشه سیاسی و سایر متون اندیشه وجود دارد؛ نخست اینکه متن را به عنوان یک اندیشه، صرف نظر از نسبت آن به زمینه بیرونی اش بررسی کنیم. دوم اینکه آن را در زمینه عینی که در آن قرار گرفته است فروکاهیم. این دوگانه...

انقلاب ۱۳۵۷: حرکت از پایین، تغییر در بالا

کورش عرفانی − در کنار فروپاشی اقتصاد کشور و بحران عظیم اخلاقی و اجتماعی، اختلافات میان جناح‌های درون نظام به سوی اوج تازه‌ای می‌رود. اهرم‌های بازدارنده یکی بعد از دیگری فرو ریخته است و...

“۲۳ نکته‌ای که در باره‌ی سرمایه‌داری به شما نمی‌گویند” (۳)

صدیقه رستمی − عقل خود را نباید تابع "عقلانیت" بازار کنیم، نباید به بازار توکل کنیم. این موضوع نکته شانزدهم، از بیست و سه نکته‌ای است که کتاب  «۲۳ نکتهای که در باره

فقدان اعتماد اجتماعی یا تاریخ‌نگاری فجایع

سمیه خواجوندی - اعتماد کلید رابطه بین افراد و نیز رابطه بین فرد و نظام­های تخصصی در جامعه مدرن است.

بی‌شک یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی در جامعه ما کاهش اعتماد  بین مردم، طبقات...

هزارتویِ نسبی‌گرایی اخلاقی

یاسر میردامادی − پل بوغوسیان در این نوشته یکی از پرکاربردترین صورت‌های نسبی‌گرایی، یعنی نسبی‌گرایی اخلاقی را، به زبانی غیر فنی و به اختصار، به نقد می‌کشد.

“۲۳ نکته‌ای که در باره‌ی سرمایه‌داری به شما نمی‌گویند” (۲)

صدیقه رستمی − کتاب «۲۳ نکتهای که در بارهی سرمایهداری به شما نمیگویند» در سال ۲۰۱۰ از سوی انتشارات پنگوئن و به قلم ها-جون چانگ منتشر شد و توانست در...

اسلاوی ژیژک

ویلیام دیل و تیموتی بیل − اسلاوی ژیژک (۱۹۴۹ - ) پژوهش‌گرِ ارشد در موسسه‌ی جامعه‌شناسیِ دانشگاهِ لیوبلیانای اسلوونی (زادگاه‌اش) است. وی هم‌چنین استادِ مدعو در چندین دانشگاهِ امریکایی بوده است.

 

ژیژک پس از...

مارکس، مجازات اعدام و حق حیات

بهنام دارایی‌زاده – دقیقاً در ۱۶۰ سال پیش، در ۲۸ ژانویه ۱۸۵۳ مارکس یادداشتی کوتاه، اما مهم و خواندنی درباره‌ی مجازات اعدام نوشت. در میان تمامی آثار و مطالب پرشمار مارکس، این یادداشت، ظاهراً تنها...

دلبستگی اجتماعی (۲)

مفهوم توجه به معنای متمایز ساختن امری از امور دیگر، مهم شمردن آن برای متمرکز ساختن دستگاه حسی و سرمایه‌گذاری شناختی است. توجه به امری بازایستادن از توجه به امور دیگر و باز کردن اعتبار...

کافه‌ها و خنده‌ها؛ درسپاس از کافه پراگ

امین بزرگیان − چند روز پیش یکی از کافه‌های تهران به نام کافه پراگ که پاتوق جوانان و روشنفکران بود، خودکشی کرد. قانونی از سوی مقامات مسئول به کافه‌ها ابلاغ شده که از آنها...

“۲۳ نکته‌ای که در باره‌ی سرمایه‌داری به شما نمی‌گویند” (۱)

صدیقه رستمی − آیا واقعاً گمان میکنید چیزی به نام بازار آزاد وجود دارد؟

آیا حقیقتاً فکر میکنید که اقتصاد قدرتمند، نیازمند اقتصاددانان خوب است؟

آیا بر این باورید که ما در...

چند کلمه درباره‌ «یک کلمه»

جواد طباطبایی در خوانشی که از رساله «یک کلمه» به دست داده است، شالوده حکومت قانون در ایران را تبدیل حقوق شرع به نظام حقوقی جدید معرفی می‌کند. در مقاله حاضر می‌کوشیم این «عرفی...

دلبستگی اجتماعی (۱)

در این‌که در ایران نیز دولتی با دستگاه عریض و طویل اداری سرکار است و ما با انواع نهادهای اجتماعی و سیاسی کم و بیش قدرتمندی همانند مدرسه، بازار و مجلس روبرو هستیم، تردیدی نیست....

روان‌کاوی و فرهنگ (۳)

حسن مکارمی فروید خود آغازگر به کارگیری روان‌کاوی در نقد ادبی بود و با بررسی نوشته‌های دیگران تلاش در شکافتن روان کرد. نقد ادبی و هنری با روان‌کاوی جان تازه‌ای یافت. در...

ریموند ویلیامز

ویلیامز وقتی به مطالعه و بررسیِ فرهنگ می‌پردازد، توجه‌ زیادی به چیزی می‌کند که آن را «ساختارِ احساس» می‌نامد. بنا به گفته‌ی ویلیامز، ساختارِ احساسْ شخصیت و ویژگیِ خاصِ یک حس یا فهمِ مشترکِ فرهنگی...

اثر میدان و شکل‌های محافظه‌کاری

پیر بوردیو ـ کل تولید روشنفکران محافظه‌کار از رابطه‌ای عینی نشان دارد که آنها را به مواضع دیگر میدان(champs)وصل می‌کند و از طریق پروبلماتیک‌هایی معین بر آنان تحمیل می‌شود. این نشان در ساختار‌...

چالش بر سر مجازات اعدام

اکبر فلاح‌زاده - چالش امروز بر سر مجازات اعدام از چند قرن قبل شروع شد. بحث برسر این است که آیا می‌شود جرم را با جرم پاسخ گفت؟ زیرا اگر قتل جرم محسوب می‌شود،...