وزیر خارجه جمهوری اسلامی سه‌شنبه ۱۰ دی / ۳۱ دسامبر یک روز پس از هشدار به اروپا تغییر لحن داد و در مورد احتمال خروج اروپا از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) گفت: «بعید می‌دانم اروپا از برجام خارج شود.» محمدجواد ظریف یک روز پیش از آن در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف، همتای روس‌اش در مسکو هشدار داده بود: «اتحادیه اروپا اگر خیال می‌کند که می‌تواند از مسیرهایی که برجام تعیین کرده برای مقابله با نقض برجام، علیه ایران استفاده کند دچار یک اشتباه بزرگ شده است.» ظریف سه‌شنبه به پکن سفر کرد و در گفت‌و‌گو با خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) بار دیگر به انتقاد از به گفته او «بی‌عملی»‌ اتحادیه اروپا پرداخت و هشدار داد که در صورت عمل نکردن اروپا به تعهدات‌اش،‌ «آمادگی داریم اقداماتی را که انجام داده ایم به تدریج به عقب برگردانیم». روسیه و چین که به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی «دو شریک نزدیک سیاسی و راهبردی ایران هستند»، هنوز از ایران در برجام دفاع می‌کنند. سفرهای وزیر خارجه در شرایطی صورت می‌گیرد که اتحادیه اروپا از تهران به خاطر کاهش تعهدات برجامی انتقاد کرده و تهدید کرده که مکانیسم ماشه را فعال می‌کند. جمهوری اسلامی تاکنون تعهدات برجامی خود را از ۱۸ اردیبهشت‌ماه گذشته در چهار گام کاهش داده است. خبرگزاری رویترز ۲۹ آذر / ۲۰ دسامبر همزمان با سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به ژاپن به نقل از شش دیپلمات اروپایی گزارش داد که سه قدرت اروپایی، بریتانیا، آلمان و فرانسه تصمیم گرفته‌اند که در پاسخ به کاهش تعهدات ایران در برجام، «مکانیسم ماشه» را فعال کنند اما در تناسب با اقدامات آتی ایران و به‌طور تدریجی، بدون آنکه پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند.